Tiếng Việt cổ và từ địa phương Nam Bộ trong Câu hát góp của Huỳnh Tịnh Của

Bài viết trình bày việc tìm hiểu đặc điểm ngôn ngữ của những câu ca dao đã được sưu tầm cách đây 128 năm trong sưu tập Câu hát góp của Huỳnh Tịnh Của.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tiếng Việt cổ và từ địa phương Nam Bộ trong Câu hát góp của Huỳnh Tịnh CủaTAÏP CHÍ KHOA HOÏC ÑAÏI HOÏC SAØI GOØN Soá 17 (42) - Thaùng 6/2016 Ancient Vietnamese and Southern dialects in Cau hat gop by Huynh Tinh Cua TS. La Mai Thi Gia ại họ ọ ạ ọ .HCM Ph.D. La Mai Thi Gia University of Social Sciences and Humanities, National University Ho Chi Minh CityTóm tắtTrong bài viết, chúng tôi tìm hiể đặ đ ểm ngôn ngữ của nhữ d đ đ ợ s tầm á đ y128 m t s tập Câu hát góp của Huỳnh Tịnh Của. Chúng tôi tìm và giải thích những từ Việt cổ,từ đị p ơ m B xuất hiện nhiều trong các câu ca dao khác nhau bằng cách tra cứ ĩ ủa cáctừ đó t Đại Nam quấc âm tự vị ũ ủa Huỳnh Tịnh Của biên soạn. Chúng tôi tìm hiểu tính NamB trong ngôn ngữ ca dao dân ca Nam B đ ợ s tập ở cu i thế kỷ 19 thể hiệ t ế nào thông quatừ đị p ơ á x ô đậm tính Nam B đồng th i giả ĩ ững câu ca dao dân ca chứanhiều từ Việt g c Hán trong Câu hát góp.Từ khóa: Huỳnh Tịnh Của, “Câu hát góp”, “Đại Nam quấc âm tự vị”, tiếng Việt cổ, từ Nam Bộ…AbstractThis article discusses linguistic characteristics of folk songs that were collected 128 years ago by HuynhTinh Cua and printed in his collection Cau hat gop . With the help of Dainam National LanguageDictionary compiled by Huynh Tinh Cua, we explain the meaning of Vietnamese ancient words andSouthern dialect words that frequently appear in various folk songs. In this article, the regionalcharacteristics of Southern folk songs collected in the late 19th century will be analyzed based on dialectwords and forms of addressing in Southern Vietnam. We also explain the meaning of folk songs thatcontain many Sino-Vietnamese words.Keywords: Huynh Tinh Cua, Cau hat gop, Dainam National Language Dictionary, ancient Vietnamese,Southern dialects… 1. Mở đầu tập này của Huỳnh Tịnh Củ đ ó sá R đ á đ y ơ m t thế kỷ, Câu “ át” đ ợ ơ Vĩ ý ô bhát góp (xuất bả m 1897) Tục ngữ, ngay trong s đầu tiên của b Miscellanéecổ ngữ, gia ngôn (xuất bả m 1896) ủa (Imprimeric Commerciale Rey Curiol,Huỳnh Tịnh Của có thể đ ợ xem l 1988), nhữ “tụ d ê ” dù l m dẫn s tập ọc dân gian (cụ thể là ca chứng trong b Đại Nam quấc âm tự vịdao và l t ếng nói dân gian) gầ (1895) và cu n Câu hát An Nam củađầu tiên về ù đất Nam B . ớ 2s ơ M ( ý?) (1886) [10; t .5](1). Hai 19b s tập trên của Huỳnh Tịnh Của là bản chúng tôi sử dụng lại là bản chụp, cónhững b s tập có tính chất mở đầu cho nhiều câu chữ Há ê k ó t á đ ợc cáicông việ s tầm ọc dân gian ở vùng nạn tam sao thất bản, chúng tôi thành thậtđất Nam B đ từ y đ ợc chú ý khi nhận các l i chỉ á ” [11; t .7]. y lnó mớ đ ợc xuất bản. Tục ngữ, cổ ngữ, m t nỗ lực rất đá t t ọng của nhàgia ngôn bao gồm 95 trang với 1226 câu nghiên cứu, nhằm giữ gìn và giới thiệu lạigồm những câu thành ngữ tục ngữ, l i hay s tập ọc dân gian Nam B đầuý đẹp đ l t yề t d đ ợc tiên rất đá á ủa Huỳnh Tịnh Của. s tầm ghi chép và biên soạn lại, Sau Nguyễn Khắc Xuyên m t mt đó ó k á ều câu chứa chữ Hán nhà Nam B học Huỳnh Ngọc Trảng chog c Hán hay chữ Hán g c Việt. “ ục ngữ xuất bản cu n Ca dao - dân ca Nam Kỳhay ngạn ngữ ũ l m t. Cổ ngữ là l i Lục tỉnh ( B ồng Nai, 1998), ông làmnói thuở x . G ô l l k ô ” việc này vì nhận thấy rằ s “sá[11; tr.7]. Còn Câu hát góp là b s tập ca hát” ô b trong Miscellanées củadao gồm 32 trang với 1011 câu lục bát. ơ Vĩ ýt ì ô ệ s tầm ca“C át óp l óp ặt, thu thập các câu d d đ ợ k ô ít i kế tục vào d p ụ đề tiếng Pháp là Recueil de càng lúc càng có quy mô lớ ơ ũChansons populaires – Thu thập các bài ca chất l ợ ơ . y ê t e q sátdân gian” [11; t .6]. của mình từ các b s tập đó H ỳnh Dù là những tác phẩm đá dấu m c Ngọc Trảng cho rằng ca dao dân ca Namkhở đầu cho công việ s tầm ca dao dân B trong những thập kỷ gầ đ y “t ngca Nam B t m t th i gian dài, ớng vào nỗ lực tìm kiếm từ bên tronghai tác phẩm này của Huỳnh Tịnh Củ ...