Tiết 57: Đọc văn PHÚ SÔNG BẠCH ĐẰNG ( Bạch Đằng giang phú_Trương Hán Siêu)

Gíup HS cảm nhận được: -Nội dung yêu nước và tư tưởng nhân văn của bài thơ -Những đặc trưng cơ bản của thể phú về các mặt kết cấu, hình tượng nghệ thuật, lời văn, từ đó biết cách phân tích một bài phú cụ thể -Bồi dưỡng lòng yêu nước, niềm tự hào dân tộc, ý thức trân trọng những địa danh lịch sử, những danh nhân lịch sử.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tiết 57: Đọc văn PHÚ SÔNG BẠCH ĐẰNG ( Bạch Đằng giang phú_Trương Hán Siêu)Tiết 57: Đọc văn PHÚ SÔNG BẠCH ĐẰNG ( Bạch Đằng giang phú_Trương Hán Siêu)A. Mục đích yêu cầu Gíup HS cảm nhận được: -Nội dung yêu nước và tư tưởng nhân văn của bài thơ -Những đặc trưng cơ bản của thể phú về các mặt kết cấu, hình tượng nghệthuật, lời văn, từ đó biết cách phân tích một bài phú cụ thể -Bồi dưỡng lòng yêu nước, niềm tự hào dân tộc, ý thức trân trọng nhữngđịa danh lịch sử, những danh nhân lịch sử.B.Các bước lên lớp1.Ổ định lớp2.Kiểm tra bài cũ Câu hỏi: Cách lập dàn ý bài văn thuyết minh? Lập dàn ý bài văn thuyết về nhân vật lịch sử Nguyễn Trãi?C. Nội dung bài mới HOẠT ĐỘNG CỦA GV & HS NỘI DUNG BÀI HỌCPV: Đọc tiểu dẫn & nêu những nét I.Giới thiệuchính về tác giả? 1.Tác giảDG: Vua Trần gọi Trương Hán Siêu -Trương Hán Siêu(?-1354)_Ninhlà thầy, ông cũng là người soạn Bình“Hoàng triều đại biểu” -Là một tri thức có tiếng được vua Trần kính trọng.PV: Hoàn cảnh sáng tác bài phú? -Tác phẩm: Còn 4 bài thơ và 3 bài vănDG: Thể phú là một thể tài của văn 2.Tác phẩmhọc Trung đại Trung Quốc và được -Làm vào khoảng 50 năm sau 1288chuyển dụng ở VN. Phú nghĩa đen là (chiến thắng chống quânbày tỏ, phô bày ra. Nó là một thể văn Nguyên_Mông)vần để tả cảnh vật, phong tục hoặc -Thể phú: Là thể tài có nguồn gốc từ thơ, thiên về trình bày miêu tả,tính tình Phú cổ thể có trước đời Đường ( qua đó nói lên tư tưởng tình cảm,TQ) có vần mà không đối, tựa như quan niệm về chính trị xã hội.một bài ca dài, hoặc một bài văn xuôi Có 2 lối: phú cổ thể và phú đườngcó vần.Phú Đường luật là phú đặt ra luậttừ đời Đường, có vần, có đối,có luậtbằng tắc. Bài này thuộc phú cổ thể cóphần theo điệu sở từ (Có tiếng đệm“hề” trong câu dịch là “chừ”)GV cho HS đọcPV: Bố cục bài này có thể chia làmmấy phần? Nội dung của từng phần? II.Phân tíchDG: 3 phần. 1.Đoạn 1: “Từ đầu…luống cònPV:Theo em nhân vật khách ở đây là lưu”:Nhân vật khách và tâm trạng của khách khi đi chơi sông.ai?PV: Nghệ thuật nào được sử dụng ở a.Nhân vật kháchđoạn thơ này? -Khách: Tác giảDG: Giong thuyền chơi trăng thăm -Động từ mạnh: lướt, giong, gõ,cảnh đẹp, nhất là dưới ánh trăng là lần, thămmột thú vui quen thuộc của thi nhân -Không gian: Địa danh Nguyênxưa .Nhưng ở đây với người khách Tương, Vũ Huyệt, Cửu Giang, Ngũnày, không chỉ dạo chơi thiên nhiên Hồ,…→địa danh trong sách vở TQcảnh đẹp của đất trời mà quan trọng →mang tính chất tượng trưng tác giảhơn là còn biết tìm đến nơi có chiến đi nhiều, hiểu nhiều.công oanh liệt xưa để chiêm -Thời gian: Sớm, chiều, tối →dingưỡng.Một cuộc rong chơi như vậy chuyển nhanh, không hạn định Tâm hồn phóng kgoáng, hamchứng tỏ tâm hồn của khách phongphú, thanh cao bíết chừng nào. hiểu biết, yêu thiên nhiên, thích duPV: Tâm trạng của khách như thế ngoạn.nào khi đến sông Bạch Đằng?DG: Vui với cảnh sông nước mênhmông, có thuyền xuôi, thuyền ngược, b. Tâm trạng của kháchnhịp nhàng có mặt nước tiếp giáp với -Bát ngát sóng kình….chân trời cùng sắc xanh của phong Nước trời một sắccảnh trời thu. Buồn đau nuối tiếc là …..đuôi trĩ một màuvì thấy cảnh chiến trường xưa chiến -Phong cảnh: cuối thu( khoảngthắng oanh liêt còn hừng hực là thế tháng 9)mà sao nay lại trơ trọi, hoang vu, hiu →Sông rộng thuyền nhiều,phongquạnh thế này. cảnh vào cuối thu trời nước rất đẹp -Bờ lau san sát….. ….xương khô →Đến sông Bạch Đằng tưởng tượng ra dấu vết của chiến trường→ âm hưởng thơ trầm lắng, cảm xúc buồn hoài cổ, tiếc thương những anh hùng Cảm xúc chung của tác giả về sông Bạch Đằng: vừa vui, vừa buồn, vừa tự hào, vừa nuối tiếc.PV: Theo em các bô lão ở đây là ai? 2.Đoạn 2: “Bên sông bô lão…..lưu danh” :Sông Bạch Đằng qua sự hồi tưởng của các bô lão -Các bô lão: già trẻ đại diện choPV: Các bô lão đã hồi tưởng lại nhân dân địa phương với tư cách làchiến thắng của các vua Trần ra sao? những chứng nhân lịch sử cùng với lòng hiếu khách đã kể cho tác giả nghe về sông Bạch Đằng lịch sử. -Hồi tưởng lại chiến thắng của hai vua Trần Đây là …….Nhị thánh bắt Ô MãPV: Nguyên nhân thắng lợi là do ………………Ngô chúa phá Hoàngđâu? Thao ………………ca ngợi.” →Trận thuỷ chiến kinh thiên động địa, bởi sự đối đầu về lực lượng và ý chí của cả hai bên cuối cùng ta giành được thắng lợi -Nguyên nhân thắng lợi : +Thiên thờiPV: Lời ca của khách ntn? ...