Tiểu luận Cơ sở văn hóa Việt Nam: Tìm hiểu di sản văn hóa Quan họ Bắc Ninh

Tiểu luận Cơ sở văn hóa Việt Nam: Tìm hiểu di sản văn hóa Quan họ Bắc Ninh có nội dung trình bày về nguồn gốc hình thành và quá trình phát triển của dân ca quan họ Bắc Ninh, đặc trưng di sản quan họ Bắc Ninh, giá trị của dân ca quan họ Bắc Ninh,... Mời các bạn cùng tham khảo!
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tiểu luận Cơ sở văn hóa Việt Nam: Tìm hiểu di sản văn hóa Quan họ Bắc Ninh BỘ VĂN HÓA THỂ THAO VÀ DU LỊCH TRƯỜNG ĐẠI HỌC VĂN HÓA TP HỒ CHÍ MINH TIỂU LUẬN HỌC PHẦN CƠ SỞ VĂN HÓA VIỆT NAM ĐỀ TÀI:    TÌM HIỂU DI SẢN VĂN HÓA QUAN HỌ BẮC NINH   GIẢNG VIÊN HƯỚNG DẪN : ĐẶNG THỊ KIỀU OANH  LỚP : 20DLH3 SINH VIÊN THỰC HIỆN: NGUYỄN THỊ THẢO                                               TP. HỒ CHÍ MINH, Tháng 6 năm 2021 MỤC LỤC 1. Đặt vấn đề Trong dòng văn hoá và nghệ thuật âm nhạc dân gian chảy từ  ngàn xưa, giữa sự  đa dạng và đa diện của các dòng dân ca: chèo của Thái Bình, Nam Ðịnh, chèo tàu   của Hà Tây, hát dặm Nghệ An, Hà Tĩnh, ca trù ca Huế, dân ca Nam bộ...vẫn lấp   lánh một dòng dân ca riêng biệt, đặc sắc và độc đáo, tựa như:                    Cây trúc xinh tang tình là cây trúc mọc...                    Chị Hai xinh chị Hai đứng một mình vẫn xinh  Ðó là dân ca Quan họ vùng Kinh Bắc ­ Bắc Ninh. Quan họ vừa như một làn điệu   hội tụ khí chất của rất nhiều làn điệu dân ca. Cái trong sáng, rộn ràng của chèo.  Cái thổn thức, mặn mà của hát dặm. Cái khoan nhịp, sâu lắng của ca trù. Cái  khoẻ khoắn, hồn nhiên của dân ca Nam bộ. Nhưng trên hết, Quan họ mang khí  chất của chính Quan họ, là hồn của xứ sở Quan họ, là đặc sản tinh thần của   Kinh Bắc ­ Bắc Ninh. Dân ca Quan họ quả là một tài sản vô giá của dân tộc Việt   Nam, nó cần được tiếp tục nuôi dưỡng, trân trọng gìn giữ  và lưu truyền lại cho   các thế  hệ  mai sau,  ở  trong nước và cả  cho cộng đồng Việt Nam hải ngoại.   Trong suy nghĩ đó tôi xin trân trọng giới thiệu những nét đặc sắc nhất của dân ca   Quan họ. Từ khái quát về  quê hương Quan họ  với những truyền thống xứ Kinh   Bắc, về các làng Quan họ, các lề lối ca hát và phong tục giao du. Ðến lời ca Quan   họ với sự phân tích về nội dung lời ca và nghệ thuật thơ ca. Âm nhạc trong dân  ca Quan họ  cũng được điểm với những thể  dạng, hình thức cấu trúc điển hình,   mối quan hệ giữa âm nhạc với hình thức lời ca...Và không thể thiếu được là một   số  làn điệu Quan họ, vừa có kinh điển, vừa có cả  cải biên, được trình bày bởi  tiếng hát dung dị, trữ tình của chính những liền anh, liền chị trên quê hương Quan  họ Kinh Bắc. Vì vậy tôi đã chọn đề tài: “Tìm hiểu dân ca quan họ Bắc Ninh” để  hiểu rõ hơn về môn nghệ thuật dân gian vùng Kinh Bắc này. 3 2. Nguồn gốc hình thành và quá trình phát triển của dân ca quan họ  Bắc   Ninh Có rất nhiều khái niệm được đưa ra nhưng theo nghĩa thông thường Dân ca là   câu ca, điệu hát, bài hát được lưu truyền trong dân gian mà không rõ nguồn gốc,  tác giả. Người này nghe người kia hát thì nhớ  và hát lại hay họ  tự  hát. Người   khác thấy hay và học theo nên thành bài rồi lan truyền dần dần rộng ra. Còn   “Quan họ” chính là một loại hình dân ca phong phú về  giai điệu. Và được lưu   truyền trong dân gian từ  đời này sang đời khác qua phương thức truyền khẩu.   Hiểu theo nghĩa bao quát thì “Dân ca quan họ “(còn được gọi là dân ca quan họ  Bắc Ninh hay dân ca quan họ Kinh Bắc) là một hình thức hát giao duyên giữa các  liền anh liền chị. Đây là một trong những làn điệu dân ca tiêu biểu của vùng châu   thổ sông Hồng. Về mặt sáng tạo nghệ thuật, dân ca Quan họ được coi là đỉnh cao  của nghệ thuật thi ca.  Nằm ở bên bờ Bắc sông Hồng, vùng đất Kinh Bắc được bồi đắp lên và tưới tắm   bởi phù sa sông Hồng cùng rất nhiều con sông khác trong vùng. Địa hình chủ yếu   là đồng bằng. Cũng có núi có rừng nhưng không nhiều . Nên hầu như không cao   sâu vực thẳm, hiểm địa nguy đèo. Khí hậu vùng này khá ôn hòa, ít khi bão lũ hay   nắng hạn kéo dài. Ruộng đồng bằng phẳng, phù sa tươi tốt rất thuận lợi cho   canh tác nên đời sống nhân dân được nhẹ nhàng hơn các vùng khác trong nước.Vì  có đời sống kinh tế khá nên sinh ra nhiều hội hè đình đám mỗi dịp xuân về. Bắc   Ninh ­ Kinh Bắc được mệnh danh là miền lễ  hội. Đặc biệt, dân ca quan họ  có  xuất xứ từ nơi đây là một làn điệu dân ca trữ tình, đã được UNESCO vinh danh là   “Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại”.  Ý nghĩa từ Quan họ thường được tách thành hai từ rồi lý giải nghĩa đen về mặt   từ nguyên của quan và của họ. Điều này dẫn đến những kiến giải về  Quan  họ xuất phát từ âm nhạc cung đình, hay gắn với sự tích một ông quan khi đi qua  vùng Kinh Bắc đã ngây ngất bởi tiếng hát của liền anh liền chị ở đó và đã dừng  4 bước để  thưởng thức (họ). Một số  quan điểm khác lại cho rằng Quan họ bắt   nguồn từ  những nghi lễ  tôn giáo dân mang yếu tố  phồn thực chứ  không phải   Quan họ có nguồn gốc từ âm nhạc cung đình, hoặc có quan điểm nhận định diễn   tiến của hình thức sinh hoạt văn hóa chơi Quan họ bắt nguồn từ  nghi lễ  tôn  giáo dân gian qua cung đình rồi trở  lại với dân gian. Nhận định khác dựa trên   phân tích ngữ nghĩa từ ngữ trong các làn điệu và không gian diễn xướng lại cho   rằng Quan họ là quan hệ của một nhóm những người yêu quan họ ở vùng Kinh   Bắc. ...