Tiểu luận môn Biến đổi khí hậu: Biến đổi khí hậu và bệnh không lây nhiễm trên thế giới

Bài tiểu luận môn Biến đổi khí hậu "Biến đổi khí hậu và bệnh không lây nhiễm trên thế giới" giúp các bạn nắm được khái niệm bệnh không lây nhiễm; tác động của biến đổi khí hậu đến các bệnh không lây nhiễm. Mời các bạn cùng tham khảo!
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tiểu luận môn Biến đổi khí hậu: Biến đổi khí hậu và bệnh không lây nhiễm trên thế giới ĐẠI HỌC QUỐC GIA TP. HCM TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA KHOA MÔI TRƯỜNG VÀ TÀI NGUYÊN  TIỂU LUẬN MÔN HỌC BIẾN ĐỔI KHÍ HẬU – EN3087 ĐỀ TÀIBIẾN ĐỔI KHÍ HẬU VÀ BỆNH KHÔNG LÂY NHIỄM TRÊN THẾ GIỚI LỚP L01 – HK232 SVTH: Vũ Thị Vân Anh MSSV: 2012622 GVHD: PGS. TS. Võ Lê PhúThành phố Hồ Chí Minh, Tháng 4/2024 MỤC LỤC DANH MỤC TỪ NGỮ VIẾT TẮT ACE: Angiotensin – Converting Enzyme Men chuyển angiotensinBĐKH: Biến đổi khí hậuCOPD: Chronic Obstructive Pulmonary Bệnh viêm phổi tắc nghẽn mãn tínhDALYs Disability – Adjusted life Year Số năm sống điều chỉnh : theo tình trạng khuyết tật NCD: Non - Communicable Diseases Các bệnh không lây nhiễm31. Khái niệm bệnh không lây nhiễm Bệnh không lây nhiễm (NCD) là những bệnh không lây truyền trực tiếp từ ngườinày sang người khác, nhưng các bệnh này chiếm phần lớn trên toàn cầu. Các bệnhkhông lây nhiễm chiếm khoảng 80% gánh nặng bệnh tật ở các nước có thu nhập cao;và thấp hơn ở các nước thu nhập thấp và trung bình nhưng dự kiến sẽ tăng lên(Bollyky et al., 2017). Bệnh không lây nhiễm chủ yếu được tạo thành do môi trường,lối sống và các yếu tố khác. Những bệnh nhạy cảm với khí hậu bao gồm bệnh hô hấpkhông lây nhiễm, bệnh tim mạch, bệnh ung thư và các bệnh nội tiết trong đó có bệnhtiểu đường.2. Tác động của BĐKH đến các bệnh không lây nhiễm2.1. Bệnh tim mạch 2.1.1. Giới thiệu chung về bệnh tim mạch Bệnh tim mạch là một nhóm các rối loạn về tim và mạch máu bao gồm bệnh timmạch vành, bệnh mạch máu não, bệnh động mạch ngoại biên, bệnh thấp khớp, bệnhtim bẩm sinh, huyết khối tĩnh mạch sâu và tắc mạch phổi. Bệnh tim mạch là nguyênnhân gây tử vong hàng đầu trên toàn cầu và hơn 3/4 số ca tử vong do bệnh tim mạchtrên thế giới hiện xảy ra ở các nước có thu nhập thấp và trung bình (Roth, et al., 2020). 2.1.2. Tác động của BĐKH đến bệnh tim mạch Thứ nhất, ảnh hưởng của sự gia tăng nhiệt độ đến bệnh tim mạch. Theo nghiên cứuthì các đợt nắng nóng có tác động không nhỏ đến các bệnh về tim mạch (Empana, J. P.et al., 2009). Nhiệt độ bề mặt toàn cầu trong hai thập kỷ đầu thế kỷ 21 (2001–2020) đãtăng 0,99 [0,84 đến 1,10]°C, so với giai đoạn 1850–1900 (thời kỳ tiền công nghiệp)(IPCC, 2023). Bằng chứng cho thấy biến đổi khí hậu và sự nóng lên toàn cầu ảnh hưởng đến mứcđộ ô nhiễm không khí (USGCRP, 2016). Và sự phơi nhiễm đối với các chất gây ônhiễm không khí bao gồm PM, ozone (thông qua tiền chất của nó), carbon đen, oxitnitơ, oxit lưu huỳnh, hydrocacbon và kim loại có thể gây ra tình trạng viêm và tạohuyết khối, rối loạn chức năng nội mô và phản ứng tăng huyết áp (Giorgini, P., et al.,2017), (Stewart et al., 2017). Từ đó gây ra các bệnh về tim mạch.4 Số ca tử vong quá mức trong các đợt nắng nóng cực độ xảy ra chủ yếu ở nhữngngười lớn tuổi và phần lớn có nguồn gốc từ tim mạch. Tuy nhiên, cũng có phân tíchtổng hợp được thực hiện bởi Bunker và cộng sự (Bunker et al., 2016) chỉ ra rằng nguycơ nhập viện do nhồi máu cơ tim giảm nhưng không đáng kể khi nhiệt độ môi trườngtăng ở người cao tuổi. Dữ liệu từ nghiên cứu Euro-HEAT xác nhận sự gia tăng tỷ lệ tử vong do các bệnhtim mạch trong những ngày nắng nóng ở các thành phố khác nhau của Châu Âu(Giorgini, P., et al., 2017). Trong đó các nhóm bệnh lý về tim mạch như nhồi máu cơtim và đột quỵ cho thấy độ nhạy cảm với môi trường hơn (Bao et al., 2019), (Sun etal., 2018), (Wang et al., 2016). Nhiệt độ tăng dẫn đến lưu lượng máu nhanh hơn vàhuyết áp cao hơn, do đó giảm huyết áp đến việc cung cấp oxy cho cơ tim và khả năngthiếu máu cục bộ cơ tim có thể dẫn đến nhồi máu cơ tim (Modesti et al., 2006). ỞAugsburg, nguy cơ nhồi máu cơ tim liên quan đến nhiệt ở những người mắc bệnh tiểuđường và mỡ máu cao cao hơn so với những người khác (Chen et al., 2019). Điều nàycó thể do người mắc bệnh tiểu đường bị suy giảm chức năng nội mô và lưu lượng máuqua da kém, dẫn đến tổn hại khả năng điều nhiệt ở nhiệt độ cao (Petrofsky, 2011). Cònnhững người bị mỡ máu cao có thể có nồng độ lipoprotein mật độ thấp trong huyếtthanh cao khi nhiệt độ không khí tăng, dẫn đến nguy cơ nhồi máu cơ tim liên quan đếnnhiệt cao (Chen et al., 2019) Ngoài ra, ở mỗi khu vực, có thể có nhiều yếu tố khác nhau như chất lượng nhà ở,tình trạng kinh tế xã hội và mức độ phổ biến của điều hòa không khí đều ảnh hưởngđến cường độ và chiều hướng của mối liên hệ quan sát được giữa nhiệt độ môi trườngxung quanh và nhồi máu cơ tim (Turner et al., 2013). Thứ hai, ảnh hưởng của sự giảm nhiệt độ trong các tháng mùa đông đến bệnh timmạch cũng được báo cáo rộng rãi (Marti-Soler, H. et al., 2014). Một số nghiên cứu thực nghiệm đã phát hiện thấy huyết áp và độ nhớt của máu tănglên khi tiếp xúc với nhiệt độ lạnh, đồng thời làm tăng nhu cầu oxy dẫn tới làm tăngkhối lượng công việc của tim. Những hiện tượng này dẫn đến phản ứng thiếu máu cụcbộ tiềm tàng ở cơ tim dễ bị tổn thương dẫn đến nhồi máu cơ tim (Neild et al., 1994).5 Có hai thành phần quan trọng góp phần điều hoà huyết áp, đó là hệ thần kinh giaocảm và hệ renin-angiotensin (Trí, 2010). Sự kích hoạt giao cảm tăng lên sau khi tiếpxúc với thời tiết quá lạnh, liên quan đến huyết áp tâm thu và tâm trương tăng cao (ParkJ et al., 2012), và những người béo phì cần đặc biệt lưu ý đến phản ứng kích hoạt giaocảm này (Park J et al., 2012), (Lambert E et al., 2007). Trong một tập hợp các thínghiệm, các tác giả đã chứng minh rằng những thay đổi giao cảm đáng kể do điều kiệnlạnh xảy ra trong quá trình chuyển đổi trạng thái ngủ-thức/tư thế đứng-lâm sàng.Những p ...