Tiểu luận: Phương thức hoạt động của công cụ tài chính phái sinh tại Việt Nam

Tiểu luận: Phương thức hoạt động của công cụ tài chính phái sinh tại Việt Nam nhằm tập trung tìm hiểu khái niệm, tác động và phương thức hoạt động của từng công cụ phái sinh, liên hệ với thực trạng ở Việt Nam và đưa ra kết luận cụ thể.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tiểu luận: Phương thức hoạt động của công cụ tài chính phái sinh tại Việt Nam University of Economic, Ho Chi Minh City 1 Tiểu luận Phương thức hoạt động của công cụ tài chính phái sinh tại Việt Nam University of Economic, Ho Chi Minh City 2 LỜI NÓI ĐẦU Để phục vụ cho các mục tiêu vĩ mô, trong một thời gian dài tỷ giá hối đoái được Nhà nước giữ ở mức ổn định tương đối, biến động tỷ giá không ảnh hưởng lớn đến kết quả sản xuất kinh doanh, khiến các doanh nghiệp chưa quan tâm nhiều đến rủi ro tỷ giá. Nhưng tình hình đã thay đổi khi Việt Nam gia nhập Tổ chức thương mại thế giới WTO, nền kinh tế chuyển sang một giai đoạn phát triển mới, với những cải cách mạnh mẽ trong mọi lĩnh vực. Để ngày càng thích nghi với mức độ mở cửa, hội nhập với nền kinh tế thế giới, nhiều chính sách đã được đề ra trong đó có việc Ngân hàng Nhà nước liên tục nới rộng biên độ tỷ giá. Cơ chế này cùng với sự biến động chung của kinh tế toàn cầu đã khiến cho tỷ giá biến động tương đối trong khoảng 5 năm gần đây. Cơ chế càng linh hoạt thì rủi ro tỷ giá càng lớn và hiện tại rủi ro tỷ giá đang được đánh giá là một trong 5 áp lực chính mà doanh nghiệp phải đối mặt trong kinh doanh bên cạnh chính sách thuế, môi trường cạnh tranh, năng lực vốn, biến động thị trường. Do đó công tác quản lý rủi ro tỷ giá được đặt ra như là một nhu cầu cần thiết tất yếu đối với các doanh nghiệp có hoạt động thu chi bằng ngoại tệ. Theo kiến nghị của các chuyên gia, các công cụ tài chính mới đặc biệt là công cụ tài chính phái sinh không chỉ giúp doanh nghiệp giảm thiểu mà có thể loại bỏ hoàn toàn rủi ro về tỷ giá khi được vận dụng hợp lý. Vậy tại sao những công cụ này lại chưa được sử dụng rộng rãi ở Việt Nam? Nhóm thuyết trình đã tập trung tìm hiểu khái niệm, tác động và phương thức hoạt động của từng công cụ phái sinh, liên hệ với thực trạng ở Việt Nam và đưa ra kết luận cụ thể. Nhóm thuyết trình. University of Economic, Ho Chi Minh City 3 I. RỦI RO TỶ GIÁ. 1. Khái niệm. Hiện nay có rất nhiều quan điểm khác nhau khi đưa ra khái niệm về rủi ro tỷ giá. Theo Peter S. Rose, rủi ro tỷ giá là khả năng thiệt hại mà doanh nghiệp phải gánh chịu do sự biến động giá cả tiền tệ thế giới. Còn theo Hennie Van Greunung và Soja Bratanovic thì cho rằng, rủi ro tỷ giá là rủi ro xuất phát từ sự thay đổi tỷ giá hối đoái giữa nội tệ và ngoại tệ. Nói tóm lại, rủi ro tỷ giá là rủi ro phát sinh do sự biến động của tỷ giá làm ảnh hưởng đến giá trị kỳ vọng trong tương lai. Rủi ro tỷ giá có thể phát sinh trong nhiều hoạt động khác nhau của ngân hàng cũng như của doanh nghiệp. Nhưng nhìn chung bất cứ hoạt động nào mà ngân lưu thu (inflows) phát sinh bằng một loại đồng tiền trong khi ngân lưu chi (outflows) phát sinh một loại đồng tiền khác đều chứa đựng nguy cơ rủi ro tỷ giá. Rủi ro tỷ giá thể hiện ở chỗ khi tỷ giá thay đổi làm cho ngân lưu thay đổi theo. 2. Nguyên nhân. Về lý thuyết, biến động tỷ giá có thể tác động đến doanh nghiệp theo nhiều cách và được đo lường bằng độ nhạy cảm đối với rủi ro tỷ giá. Nguy cơ độ nhạy cảm tỷ giá có thể xảy ra cho bất kỳ doanh nghiệp nào – thậm chí xảy ra với cả những doanh nghiệp mà tất cả các hoạt động kinh doanh của họ không liên quan gì đến bất cứ một loại ngoại tệ nào.Vậy nguồn gốc của rủi ro tỷ giá xuất phát từ đâu? 2.1 Nguy cơ độ nhạy cảm tỷ giá bắt nguồn từ các giao dịch thương mại. Đây là loại nguy cơ độ nhạy cảm tỷ giá phổ biến nhất mà các doanh nghiệp gặp phải do hoặc phải trả tiền cho người cung cấp hoặc bán hàng và thu về một đồng tiền khác với đồng tiền nước mình, thông qua các giao dịch như: - Mua nguyên vật liệu cho sản xuất kinh doanh trả tiền bằng ngoại tệ, hoặc - Bán sản phẩm thu tiền bằng ngoại tệ. Nguy cơ rủi ro kiểu này là rất quan trọng bởi vì những biến động ngoại hối có thể ảnh hưởng lớn đến lợi nhuận của doanh nghiệp. Nguy cơ rủi ro này có thể định lượng được và do vậy doanh nghiệp thường hiểu rất rõ về nó. 2.2 Nguy cơ độ nhạy cảm tỷ giá từ các chi nhánh tại nước ngoài University of Economic, Ho Chi Minh City 4 Nếu một công ty có một công ty con (chi nhánh) tại nước ngoài, thì công ty đó phải đối mặt với một nguy cơ rủi ro đối với đồng tiền tại nước mà chi nhánh của nó đang hoạt động. Nguy cơ loại này được thể hiện thông qua hai dạng đặc trưng sau:  Chuyển lợi nhuận – giá trị tiền tệ của công ty mẹ về một dòng lưu chuyển lợi nhuận không đổi từ công ty con sẽ thay đổi cùng với bất kỳ sự thay đổi nào về tỷ giá giữa hai nước. Do vậy nó sẽ tác động đến báo cáo kết quả kinh doanh hợp nhất của công ty đó.  Nguy cơ từ bảng cân đối kế toán – giá trị bảng cân đối kế toán của công ty con tính theo đồng tiền của công ty mẹ sẽ biến động theo tỷ giá. Biến động đó không ảnh hưởng tới báo cáo kết quả kinh doanh của công ty nhưng nó có thể làm thay đổi các tỷ số tài chính quan trọng như các tỷ số đòn bẩy tài chính (sử dụng nợ). Tương tự, nguy cơ rủi ro có thể cảm nhận được rất rõ ràng nếu công ty mẹ quyết định bán công ty con đi bởi vì giá trị của khoản tiền thu được đối với công ty mẹ sẽ thay đổi theo tỷ giá hối đoái. Loại nguy cơ rủi ro này là loại mà chính công ty con không gặp phải nhưng lại ảnh hưởng tới các tài khoản của công ty mẹ. Có thể có những dự đoán tương đối hợp lý về quy mô của những nguy cơ rủi ro kiểu này. 2.3 Nguy cơ độ nhạy cảm tỷ giá từ các khoản vay bằng ngoại tệ. Thông thường các doanh nghiệp có nhiều khả năng tiếp cận với các nguồn vốn bằng các loại ngoại tệ khác với đồng nội tệ của nước mình với các mức lãi suất rất cạnh tranh. Sở dĩ như thế là do ngày càng có nhiều những lời chào mời cho vay cạnh tranh hơn bằng các đồng tiền khác, hay đơn giản bởi vì các ...