Tiểu luận: So sánh bộ máy nhà nước theo Hiến Pháp 1946 và Hiến Pháp 1959

Bài tiểu luận này có 7 phần được trình bày như sau: Hoàn cảnh ra đời của bộ máy nhà nước (BMNN); Các cấp hành chính của BMNN theo Hiến pháp 1946 và Hiến pháp 1959; Hệ thống các cơ quan thành lập của BMNN theo Hiến pháp 1946 và Hiến pháp 1959; Điểm khác biệt nữa trong BMNN theo Hiến pháp 1946 so với Hiến pháp 1959 là về nguyên thủ quốc gia; Con đường hình thành hệ thống các cơ quan quyền lực; Nguyên tắc tổ chức và hoạt động;
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tiểu luận: So sánh bộ máy nhà nước theo Hiến Pháp 1946 và Hiến Pháp 1959 1.HOÀNCẢNHRAĐỜICỦABỘMÁYNHÀNƯỚC BộmáyNhànướctheoHiếnpháp1946rađờisaukhinhândântađậptan bộmáythựcdânphongkiếngiànhchínhquyềnnhànướctrongcuộccáchmạng thángTámnăm1945.Ngaytạiphiênhọpđầutiên(03/9/1945),Chínhphủ lâm thờiđãxácđịnhsáunhiệmvụcấpbáchcủaNhànướcvànhândântatrongviệc bảotồnnềnđộclậpdântộcvàxâydựngchínhquyềndânchủ nhândân.Trêntinhthầncủaphiênhọpnày,cácvănbảnphápluậtlàmcơsởchoviệcxâydựngbộ máyNhànướckiểumới–Nhànướcdânchủ nhândânđượcbanbố.Ngày 08/9/1945,Sắclệnhsố14quyđịnhvềthểlệtổngtuyểncửđểbầuraQuốchội đượcbanhành.Tháng3/1946,QuốchộihọpkìđầutiênvàbầurabanthườngvụQuốchội,Chủtịchnước,Phóchủtịchnước,ThủtướngchínhphủvàcácthànhviêncủaChínhphủ.Tháng11/1946,tạikìhọpthứhai,QuốchộiđãthảoluậnvàthôngquabảnHiếnphápđầutiêncủanhànướctađồngnghĩavớiviệcthôngquabộmáynhànướcmàHiếnpháp1946làcơsởpháplý.Tuynhiên,dochưacó kinhnghiệmcũngnhưđiềukiệncủanướctasaucáchmạngthángTám1945nêncơ cấutổ chứccũngnhư nhiệmvụ,quyềnhạncủacáccơ quannhànướccònnhiềuđiểmchưaphùhợpvớitínhchấtvàvị trícủanó.Bộ máynhànướctheo Hiếnpháp1946chỉtồntạitrongmộtthờigianngắn.Đếnnăm1959,bộmáyNhà nướcmớirađờitrêncơ sở Hiếnpháp1959đãthaythế chobộ máynhànước theoHiếnpháp1946.SauthắnglợiĐiệnBiênPhủlẫylừng,nhândânViệtNamđãđánhbạiđếquốcPhápvàcanthiệpMỹ.HiệpđịnhGiơnevơnăm1954được kýkếttrêncơ sở côngnhậnđộclập,chủ quyền,thốngnhấtvàlãnhthổ toàn1vẹncủanướcta.Từ khihoàbìnhlậplại, ở miềnBắcđượchoàntoàngiảiphóng,nhândânđãhoànthànhcáchmạngdânchủ nhândân.NhưngmiềnNam cònbị đế quốcvàphongkiếnthốngtrị,nướcnhàtạmthờicònbị chialàmhai miền.Cáchmạngnướctabướcsanggiaiđoạnmới:xâydựngchủ nghĩaxãhộiởmiềnBắc,hoànthànhnhiệmvụcáchmạngdântộcdânchủnhândânởmiền Nam; đấu tranh thống nhất đất nước. Trong điều kiện đó, với những kinh nghiệmtíchlũycủaquátrìnhxâydựngchínhquyềnnhândân,Nhànướctađãbướcđầucủngcố lạibộ máynhànướcvàchorađờibộ máyNhànướcmới theoHiếnpháp1959. Như vậy,cả haibộ máyNhànướctheoHiếnpháp1946vàHiếnpháp1959đềurađờisaunhữngchiếnthắnglớn(cáchmạngthángTámnăm1945đưađếnsựrađờicủabộmáyNhànướctheoHiếnpháp1946vàĐiệnBiênPhủnăm1954thúcđẩysự rađờicủabộ máyNhànướctheoHiếnpháp1959),phùhợpvớiquyluậtpháttriểnchungcủaxãhội.Đâyđềulànhữngbộ máynhànước hoạtđộngtrongthờikìchiếntranhkhốcliệtnhấtcủadântộc,vậnhànhvớimụctiêuđánhđổthựcdânPhápvàđếquốcMỹ,giànhnhữngchiếnthắngquyết địnhđemlạihòabình,độclậpchodântộc. 2. CÁC CẤP HÀNH CHÍNH CỦA BỘ MÁY NHÀ NƯỚC THEOHIẾNPHÁP1946VÀHIẾNPHÁP1959TheoHiếnpháp1946,bộ máyNhànướcđượcphânthành5cấpquảnlýhànhchính:cấpTrung ương,cấpBộ(Bắcbộ,Trungbộ,Nambộ),cấptỉnhvàthànhphố trựcthuộctrung ương,cấphuyện,cấpxãvàcấptươngđương.ĐếnHiếnpháp1959,bộmáyNhànướcđượccủngcố vàsửađổi.Cáccấphànhchínhchỉcònlại4cấp:Trungương;cấptỉnh,thànhphốtrựcthuộcTrungươngvàkhutựtrị;cấphuyện,thànhphố trựcthuộctỉnh;cấpxã,thị trấnvàtươngđương;cấpBộbịbãibỏ.2 Nhưvậy,hoàncảnhlịchsửmớiđãdẫnđếnsựthayđổicủacáccấpquản lýhànhchính.Từ 5cấpquảnlýhànhchínhtheoHiếnpháp1946xuốngcòn4 cấptheoHiếnpháp1959. 3.HỆ THỐNGCÁCCƠ QUANTHÀNHLẬPCỦABỘ MÁYNHÀNƯỚCTHEOHIẾNPHÁP1946VÀHIẾNPHÁP1959 BộmáyNhànướctheoHiếnphápnăm1946cóbahệthống:Hệthốngcác cơ quanđạidiện,hệ thốngcáccơ quanchấphànhvàhệ thốngcáccơ quantưpháp.ĐếnbộmáynhànướctheoHiếnphápnăm1959,bộmáyNhànướctagồm có4hệ thống,vẫnbaogồm:Hệthốngcáccơ quanđạidiện,hệ thốngcáccơquanchấphành,hệthốngcáccơquanxétxửvàcóthêmhệthốngcơquankiểm sát.Hệ thốngcơ quankiểmsátlàmộthệ thốngmớitrongBộ máyNhànướctheoHiếnpháp1959. 3.1.Hệthốngcáccơquanđạidiện: 3.1.1.CủaBộmáyNhànướctheoHiếnpháp1946baogồm:Nghịviệnnhândân(tứcQuốchộikhóaI)vàhộiđôngnhândânởhaicấp(cấptỉnhvàcấp xã).Còn ở cấpbộ vàcấphuyệnkhôngcóhộiđồngnhândân.Nghị việnnhân dândonhândâncảnướcbầuracònhộiđồngnhândâncủađịaphươngnàolàdonhândânđịaphương ấybầuratheobốnnguyêntắc:phổ thôngtựdo,trựctiếpvàkín.Nghịviệnnhândânlàcơquanquyềnlựcnhànướccaonhấtcònhộiđồngnhândânlàcơquanquyềnlựcnhànướcởđịaphư ...