Tìm hiểu một số yếu tố tiên lượng nặng ở bệnh nhân nhiễm khuẩn huyết do Acinetobacter baumannii tại Hà Nội

Mục tiêu nghiên cứu của bài viết nhằm xác định một số yếu tố tiên lượng nặng ở bệnh nhân (BN) nhiễm khuẩn huyết (NKH) do A. baumannii. Mời các bạn cùng tham khảo nội dung chi tiết của tài liệu.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tìm hiểu một số yếu tố tiên lượng nặng ở bệnh nhân nhiễm khuẩn huyết do Acinetobacter baumannii tại Hà Nội TẠP CHÍ Y - DƢỢC HỌC QUÂN SỰ SỐ 2-2016 TÌM HIỂU MỘT SỐ YẾU TỐ TIÊN LƢỢNG NẶNG Ở BỆNH NHÂN NHIỄM KHUẨN HUYẾT DO ACINETOBACTER BAUMANNII TẠI HÀ NỘI Hoàng Tiến Tuyên*; Nguyễn Việt Phương* TÓM TẮT Mục tiêu: xác định một số yếu tố tiên lượng nặng ở bệnh nhân (BN) nhiễm khuẩn huyết (NKH) do A. baumannii. Đối tượng và phương pháp: nghiên cứu hồi cứu, mô tả trên 58 BN NKH do A. baumannii đáp ứng đúng tiêu chuẩn chọn của SSC 2012 (có hội chứng đáp ứng viêm hệ thống và cấy máu (+) với A. baumannii). Chia BN làm 2 nhóm: nhóm tử vong: 23 BN, nhóm sống: 35 BN. So sánh tần suất xuất hiện các triệu chứng dịch tễ học, lâm sàng, cận lâm sàng giữa 2 nhóm để tìm ra các yếu tố tiên lượng có giá trị. Kết quả: tỷ lệ BN cao tuổi NKH do A. baumannii ở nhóm tử vong cao hơn nhóm sống (87% so với 48,6%); tương tự yếu tố mắc bệnh lý nền (95,7% so với 20%), điều trị kháng sinh sớm (4,3% so với 74,3%), suy thận mạn (83,3% so với 16,7%), rối loạn ý thức (83,1% so với 16,7%), huyết áp thường xuyên < 80 mmHg hoặc huyết áp kẹt (82,6% so với 17,1%), sốc (39,1% so với 5,7%), Hb < 120 g/L (65,2% so với 34,3%), bạch cầu giảm < 4 G/L (4 so với 0%), tiểu cầu < 100 G/L (43,5% so với 8,6%), creatinin > 300 µmol/l (52,2% so với 11,4%), bilirubin toàn phần > 34 µmol/l (43,5% so với 14,3%), PCT > 10 ng/ml (75% so với 28,6%). Kết luận: BN NKH do A. baumannii có tỷ lệ tử vong cao. Các yếu tố tiên lượng nặng bao gồm: người cao tuổi, người có bệnh lý nền, điều trị kháng sinh muộn, suy thận mạn, vàng da, rối loạn ý thức, sốc, Hb < 120 g/L, bạch cầu < 4 G/L, tiểu cầu < 100 G/L, bilirubin toàn phần > 34 µmol/l, creatinin > 300 µmol/l, PCT > 10 ng/ml. * Từ khóa: Nhiễm khuẩn huyết; Acinetobacter baumannii; Yếu tố tiên lượng nặng; Hà Nội. Identifying some Severe Prognostic Factors in Septicemic Patients Caused by Acinetobacter Baumannii in Hanoi Summary Objectives: To identify some severe prognostic factors in septicemic patients caused by A. baumannii. Subjects and methods: Retrospective and descriptive study on 58 patients with sepsis caused by A. baumannii who met the criteria of the SSC 2012 (with systemic inflammatory response syndrome and blood culture (+) with A. baumannii). Patients were divided into two groups. The fatal group included 23 patients, the survival group had 35 patients. A comparison about the frequency of the onset of epidemiological, clinical and subclinical symptoms between 2 groups was made to find out the valuable prognostic factors. Results: The proportion of the septicemia by A. baumannii in the elderly in fatal group is higher than the survival group (87% versus 48.6%). Similar to the elements of background disease (95.7% versus 20%), early antibiotic treatment (4.3% versus 74.3%), chronic renal failure (83.3% versus 16.7%), consciousness disorders (83.1% versus 16.7%), blood pressure under * Bệnh viện Quân y 103 Người phản hồi (Corresponding): Hoàng Tiến Tuyên (hoangtien_tuyen@yahoo.com.vn) Ngày nhận bài: 20/11/2015; Ngày phản biện đánh giá bài báo: 15/01/2016 Ngày bài báo được đăng: 19/01/2016 107 TẠP CHÍ Y - DƢỢC HỌC QUÂN SỰ SỐ 2-2016 80 mmHg or block hypertension (82.6% versus 17.1%), shock (39.1% versus 5.7%), hemoglobin < 120 g/L (65.2% versus 34.3%), white blood cell < 4 G/L (4 vs 0), platelets < 100 G/L (43.5% versus 8.6%), ceatinine > 300 μmol/L (52.2% versus 11.4%), total bilirubin > 34 μmol/L (43.5% versus 14.3%), PCT > 10 ng/mL (75% versus 28.6%). Conclusion: Patients with septicemia due to A. baumannii have high mortality rate (23/58 = 39.7%). The severe prognostic factors include: the elderly, people with medical background, late antibiotic therapy, chronic renal failure, jaundice, disorders of consciousness, shock, Hb < 120 g/L, white blood count < 4 G/L, platelet < 100 G/L, total bilirubin > 34 μmol/L, creatinine > 300 μmol/L, PCT > 10 ng/mL. * Key words: Septicemia; Acinetobacter baumannii; Severe prognostic factor; Hanoi. ĐẶT VẤN ĐỀ Ở nước ta, trong 15 năm gần đây, tỷ lệ tử vong ở BN NKH do A. baumannii còn khá cao: 40% trong nghiên cứu của Trần Xuân Chương tại Bệnh viện TW Huế [1]; 51,72% trong nghiên cứu của Ngô Chí Cương tại Bệnh viện Bạch Mai Hà Nội [2]; 75% ở BN bỏng trong nghiên cứu của Nguyễn Như Lâm (Viện Bỏng Quốc gia) [4]. Nhằm giảm tỷ lệ tử vong ở những BN này, đồng thời để các bác sỹ có cơ sở tiên lượng đúng, sớm mức độ nặng của BN, chúng tôi nghiên cứu đề tài này nhằm: Xác định một số yếu tố tiên lượng nặng ở BN NKH do A. baumannii. ĐỐI TƢỢNG VÀ PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 1. Đối tƣợng, địa điểm và thời gian nghiên cứu. 58 BN NKH do A. baumannii, trong đó 12 BN điều trị tại Bệnh viện TWQĐ 108, 18 BN điều trị tại Bệnh viện Quân y 103 và 28 BN điều trị tại Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới TW từ 01 - 01 - 2012 đến 30 - 3 - 2015. * Tiêu chuẩn lựa chọn: Dựa theo tiêu chuẩn Surviving Sepsis Campai ...