Tìm hiểu về hành trình khai hoang Việt Nam 2

Bức điện tín của người cai điền đến tay chủ tỉnh Rạch Giá vào lúc chủ tỉnh hội thường lệ với các chủ quận. Chủ quận Phước Long và viên cai tổng được lịnh trở về địa phương để xem xét tình hình và ứng phó gấp. Bấy giờ, tình hình như căng thẳng hơn. Sau cuộc lễ lớn, chủ Chọt bước qua giai đoạn mới : cho giăng tứ phía một sợi chỉ màu trắng tượng trưng cho ranh giới bất khả xâm phạm, cấm ngặt không cho ai bước qua. ...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tìm hiểu về hành trình khai hoang Việt Nam 2 Tìm hiểu thêm về Hành trình Khai hoang Việt Nam 3Bức điện tín của người cai điền đến tay chủ tỉnh Rạch Giá vào lúc chủ tỉnh hộithường lệ với các chủ quận. Chủ quận Ph ước Long và viên cai tổng được lịnh trởvề địa phương để xem xét tình hình và ứng phó gấp.Bấy giờ, tình hình như căng thẳng hơn. Sau cuộc lễ lớn, chủ Chọt bước qua giaiđoạn mới : cho giăng tứ phía một sợi chỉ màu trắng tượng trưng cho ranh giới bấtkhả xâm phạm, cấm ngặt không cho ai bước qua.Quan chủ quận Phước Long đi ghe đến công sở làng Ninh Thạnh Lợơi vào chiềungày 6/5/1927. Ông lên bờ, thấy vài người Miên mặc quần áo trắng đứng lãngvãng gần đó. Ông ra lịnh gọi họ lại để hỏi chuyện. Trong công sở cũng c òn mộtvài người Miên nhưng tất cả đều không thèm trả lời và như theo một hiệu lịnh, họkéo ra, chạy về phía quan chủ quận.Quan chủ quận hoảng sợ, chạy trở xuống ghe trong khi bọn tay em của chủ Chọtrượt trên bờ và liệng đất theo ghe để khiêu khích.Hôm sau, ngày 7, theo lịnh quan chủ quận, 2 người lính kín (mật thám), 4 lính mãtà và viên cai tổng cùng đến nơi để tái lập trật tự. Họ mang theo loại súng bắn đạnchài. Khi gặp tay em của chủ Chọt, lính bắn vài phát. Bọn tay em dùng dao mác vàphãng mà rượt theo, chẳng ai bị thương cả. Bọn lính mã tà và lính kín hoảng sợchạy trở về dinh quận để báo động.Ngay trong đêm ấy, bọn chủ Chọt liền đến bao vây nhà của cai tổng Tr. ở ngã tưPhó Sinh và nhà của viên xã trưởng Ninh Thạnh Lợi ở Cỏ Thum. Viên cai tổngvắng mặt. Họ rút lui, không phá hại gì trong nhà cả. Nhưng mặc dầu không có xãtrưởng ở nhà, bọn người hăng máu nọ ra tay hạ sát cha của ông này.Viên cai tổng và xã trưởng vì quá khôn ngoan nên không dám ngủ nhà, điều nàychứng tỏ rằng chủ Chọt hận về chuyện giựt đất.Uy thế của chủ Chọt càng lẫy lừng, bọn tay em càng tin rằng với bùa phép thì súngbắn không lủng, như lần bị bắn đạn chài hôm trước cho thấy rõ.Chủ tỉnh Rạch Giá bèn đích thân vào quận Phước Long để đàn áp. Cùng đi vớiông ta có viên thanh tra mật thám và một số lính mã tà. Khi đến Phước Long thì đã8 giờ tối. Và ông ta lại trở về chợ Rạch Giá vào lúc hừng đông hôm sau. Ông tathấy không nên ở lại Phước Long vì toán quân gồm lính mã tà và tên cò Tây đã bịloạn quân đánh đại bại. Tên cò Bouchet bị thương khá nặng, 3 người lính mã tà thìchết khi lâm trận. Trận này xảy ra trước khi viên chủ tỉnh đến Phước Long vì ôngta đi bằng tàu đò sung công, còn tên cò Bouchet thì lại dùng chiếc tàu khác, mượncủa ty Kiểm lâm.Số là viên cò Bouchet quá khinh địch, khi tàu chạy ngang vùng cấm địa của bọnchủ Chọt thì dừng lại rồi ra lịnh cho chừng 10 tên mã tà mang súng trên vai đếntìm vài tên phiến loạn mà bắt sống làm con tin, để dằn mặt và điều tra. Dọc đường,lính mã tà gặp bọn tay em của chủ Chọt đang nghinh chiến với dao mác. Bọn línhdỗ dành, mời họ đi theo để gặp mặt viên cò Tây mà kêu nài, trình bày nỗi oan ức.Bọn tay em của chủ Chọt chịu nhận lời nhưng với điều kiện là họ được đi thongthả phía sau, bọn lính phải đi phía trước. Bọn lính chấp thuận và lại khinh địch,mang súng trên vai, đi trước.Khi còn chừng 100 mét tới công sở (tức là chừng 120 mét thì tới chiếc tàu mà viêncò Tây đang chờ đợi) thì theo hiệu lịnh bằng tiếng Miên, bọn tay em của chủ Chọtxông tới, đâm bọn lính mã tà từ phía sau lưng, khiến chẳng ai đề phòng kịp.Hai ba người lính mã tà đủ thời giờ nạp đạn bắn trả lại, làm cho đối phương bịthương và chết 6 người. Một viên mã tà và 2 người lính (có lẽ lính kín) bị loạnquân giết tại trận.Viên cò Bouchet bấy giờ đang đứng trên bờ, thấy chuyện náo động thì hoảng sợ(mặc dầu bên cạnh ông ta còn 15 người mã tà), nên chạy lên tàu trốn vào “ca—bin” riêng. Nhưng một tay em của chủ Chọt lanh tay, giựt cây súng của tên mã tàtử trận (trong ấy có sẵn đạn), bèn nhắm vào viên cò mà bắn gây thương tích trầmtrọng. Phát đạn thứ nhì bắn lên tàu trúng tên cai mã tà, gây th ương tích. Lại cònmột tên lính bị chém đứt 3 ngón tay.Thế là tàu chạy nhanh để tẩu thoát, bỏ sót lại một tên lính mã tà. Tên này nhảyxuống kinh xáng, lẩn trốn dưới cỏ để rồi lội nước qua bờ bên kia.Sau này, giới hữu quyền Pháp chê tên cò Bouchet quá vụng về và quá sợ chết. Bấygiờ, trên bờ chỉ có chừng 30 loạn quân với võ khí thô sơ và 3 cây súng mà họ vừagiựt được. Nếu từ trên tàu mà bắn cho kéo tay thì hàng chục người lính còn lại đủsức giải tán và gây tổn thất nặng cho đối ph ương, chớ không rút lui một cách thảmbại.Viên chủ tỉnh gặp toán quân của tên cò Bouchet trên đường về Phước Long. Línhmã tà của chủ tỉnh và của tên cò cộng lại cỡ 30 người, đủ sức trở lại ăn thua vớibọn người làm loạn. Nhưng viên chủ tỉnh không làm chuyện đó được vì ông ta “đitàu đò từ Long Mỹ đến, và chủ tàu này không chịu chạy đến nơi bất an”. Vả lại,chủ tỉnh còn muốn đưa tên cò Bouchet về Sài Gòn để điều trị gấp.Quả thật là thắng lợi cho phe chủ Chọt về ph ương diện tâm l ...