Tìm hiểu về hiện tượng nghẹn ở người cao tuổi

Hiện tượng khó nuốt và nghẹn ở người cao tuổi (NCT) là bệnh nên quan tâm và phổ biến rộng khắp. Nguyên nhân là do sự thu hẹp niêm mạc của ống tiêu hóa tăng dần, dẫn đến giảm sút phần lớn các chức năng tiếp nhận của cơ quan tiêu hóa
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tìm hiểu về hiện tượng nghẹn ở người cao tuổiTìm hiểu về hiện tượng nghẹn ở người cao tuổiHiện tượng khó nuốt và nghẹn ở người cao tuổi (NCT) là bệnh nên quan tâmvà phổ biến rộng khắp. Nguyên nhân là do sự thu hẹp niêm mạc của ống tiêuhóa tăng dần, dẫn đến giảm sút phần lớn các chức năng tiếp nhận của cơ quantiêu hóa.Các triệu chứngNghẹn thức ăn có thể gây tắc ở cổ họng, ở thực quản, khí quản hoặc cả hai. Nếuthức ăn làm bít tắc thực quản, đang ăn bỗng thấy nuốt khó, cố nuốt, nấc nôn oẹ.Miếng thức ăn sẽ di chuyển vào khí quản do phản xạ, của thanh môn mở ra. Lúcnày, người bị nghẹn ho sặc sụa, nói không ra tiếng, khó thở tùy từng mức độ, cóthể bị nghẹt thở.Nếu thức ăn làm tắc khí quản, người bị nghẹn đột nhiên thở khó, sắc mặt đỏ tía rồitím ngắt, thần sắc lờ đờ, nấc cụt. Nếu không được xử trí kịp thời và thỏa đáng, chỉtrong vài phút, tình trạng thiếu oxy nghiêm trọng, cấp tính này sẽ dẫn tới tử vong.Các phương pháp xử trí cấp cứuDo khí quản bị tắc, việc thở oxy qua mũi, họng là không tác dụng. Cần cấp cứungay tại chỗ, tranh thủ từng giây phút, làm khai thông khí quản, đồng thời gọi báocho mọi người, bác sĩ đến hỗ trợ giúp.Trường hợp bị nghẹn vẫn tỉnh táo. Hãy để nạn nhân ngồi, hơi cúi nửa người trên raphía trước. Động viên họ gắng sức ho mạnh. Khi ho, sẽ tạo ra dòng khí nhằm đẩythức ăn ra ngoài đường hô hấp hoặc ít ra cũng tạo được khe hở cho việc thở. Ngườicấp cứu đứng ở phía sau, dùng khuỷu tay đập mạnh 4 cái vào vùng lưng giữa haixương bả vai.Nếu tình huống cho phép, người cấp cứu đứng đằng sau, để nạn nhân hơi cúi vềphía trước, ôm ngang bụng nạn nhân, hai tay khóa chặt, dùng ngón cái xiết mạnhvào bụng trên 4 lần theo chiều lên miệng nạn nhân. Làm vài lần để đẩy thức ăn ởkhí quản, ở cửa thanh môn ra, hoặc tạo khe hở để phục hồi chức năng hô hấp.Nếu nạn nhân trong tình trạng bất tỉnh. Cho nạn nhân nằm nghiêng. Người làm cấpcứu một mặt lấy ngón tay ấn lưỡi nạn nhân xuống, một mặt dùng khuỷu tay đánhmạnh 4 cái vào vùng lưng chỗ giữa hai xương bả vai.Cách thứ hai, để nạn nhân nằm ngửa, đầu ngả ra sau, người làm cấp cứu tỳ chặtkhuỷu tay (có thể hai tay đan chặt) vào bụng nạn nhân, hích 4 cái hướng vào tronglên trên. Mục đích vẫn là tạo dòng không khí từ phổi, đẩy phần tắc nghẽn ra, tạothông đường thở.Nạn nhân bị nghẹn bởi thức ăn đặc, nhầy, dính. Nghẹn thức ăn có tính chất đặc,dính như bánh trôi, bánh gatô… thì ngoài cách cấp cứu nêu trên, phải để nạn nhânnằm nghiêng, dùng hai ngón tay móc hoặc kẹp thức ăn bị tắc ra. Chỉ cần lách đượckhe hở là có thể giữ được tính mạng nạn nhân.Cách phòng chốngĂn chậm: thường thường NCT ăn “không được bao nhiêu”, nên ăn thong thả, ănchậm, nhai kỹ. Đừng vội vàng, đừng giục NCT ăn nhanh.Tập trung khi ăn, uống: NCT không nên nói chuyện khi ăn, không nên mải mê suynghĩ và đừng bực mình khi ngồi vào bàn ăn. Chỉ nên ngồi vào bàn ăn khi đầu ócthanh thản. Căng thẳng, lo buồn, cáu giận làm ăn mất ngon, dễ rối loạn động tácnuốt pha thứ hai. Ăn miếng bé và nuốt từng miếng nhỏ, nuốt từ từ, để thưởng thứchương và vị của từng món ăn. Tại gia đình, nên làm những miếng thức ăn nhỏ choNCT. Trong mọi tình huống, nên dùng dao, kéo cắt nhỏ thức ăn hoặc “bỏ qua”những món cứng, miếng to.Bài thuốc dân gian chữa nghẹn- Vỏ quýt 40 g, gừng khô 3 lát. Tất cả thái nhỏ, sắc với 400 ml nước còn 100 ml.Nhấp uống dần dần trước khi ăn. Thuốc còn có tác dụng khai vị rất tốt cho bữa ăn.- Quả phật thủ (để cả vỏ) 150-200 g, thái lát, phơi khô, cắt nhỏ, chưng cách thủycho nhừ. Sau đó nghiền nát, lấy nước uống lúc thuốc còn ấm.TT