Tình hình sinh sản của Bò cái lai Sind và Bò vàng nuôi tại một số khu vực của vùng Trung du miền núi phía Bắc và bằng kích dục tố huyết thanh ngựa chửa

Nghiên cứu sử dụng kích dục tố huyết thanh ngựa chửa (PMSG) trên 36 bò cái hậu bị chậm động dục lần đầu và 64 bò cái sinh sản chậm động dục trở lại sau đẻ cho kết quả tốt: tỷ lệ bò động dục sau khi được tiêm PMSG là 86,11% đối với bò cái hậu bị và 73,43% đối với bò cái sinh sản.Tỷ lệ bò phối giống có chửa sau khi được tiêm PMSG là 75,42% đối với bò cái hậu bị và 72,34% đối với bò cái sinh sản.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tình hình sinh sản của Bò cái lai Sind và Bò vàng nuôi tại một số khu vực của vùng Trung du miền núi phía Bắc và bằng kích dục tố huyết thanh ngựa chửaNguyễn Mạnh HàTạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ62(13): 124 - 128TÌNH HÌNH SINH SẢN CỦA BÒ CÁI LAI SIND VÀ BÒ VÀNG NUÔI TẠIMỘT SỐ KHU VỰC CỦA VÙNG TRUNG DU MIỀN NÚI PHÍA BẮC VÀBIỆN PHÁP NÂNG CAO KHẢ NĂNG SINH SẢN CỦA BÒBẰNG KÍCH DỤC TỐ HUYẾT THANH NGỰA CHỬANguyễn Mạnh Hà*Trường Đại học Nông Lâm - ĐH Thái NguyênTÓM TẮTĐề tài tiến hành nghiên cứu, đánh giá thực trạng hoạt động sinh sản của đàn bò cái nuôi tại một sốđịa phương trong khu vực trung du miền núi phía Bắc. Kết quả theo dõi trên 588 bò lai Sind và354 bò vàng cho thấy:- Tuổi dộng dục lần đầu của bò cái hậu bị tập trung chủ yếu từ 15-24 tháng tuổi (bò vàng địaphương chiếm 81,82%, bò lai Sind 76,19%). Thời gian động dục trở lại sau khi đẻ chủ yếu là 4tháng (bò vàng địa phương chiếm 75,17%, bò lai Sind 70,00%).- Bò có biểu hiện chậm sinh còn chiếm tỷ lệ khá cao, bò cái hậu bị ngoài 25 tháng tuổi mới độngdục lần đầu là là 18,07% (bò vàng) và 23,79% (bò lai Sind), bò cái sinh sản ngoài 4 tháng sau đẻmới động dục trở lại là 24,83% (bò vàng) và 30,00% (bò lai Sind).Nghiên cứu sử dụng kích dục tố huyết thanh ngựa chửa (PMSG) trên 36 bò cái hậu bị chậm độngdục lần đầu và 64 bò cái sinh sản chậm động dục trở lại sau đẻ cho kết quả tốt: tỷ lệ bò động dụcsau khi được tiêm PMSG là 86,11% đối với bò cái hậu bị và 73,43% đối với bò cái sinh sản.Tỷ lệbò phối giống có chửa sau khi được tiêm PMSG là 75,42% đối với bò cái hậu bị và 72,34% đốivới bò cái sinh sảnTừ khoá: Chu kỳ, động dục, bò, PMSG, kích dục tốMỞ ĐẦUHiện nay nghề chăn nuôi bò đang có xu thếphát triển nhanh và mạnh. Với một nước màphần lớn người dân sống bằng nghề nông nhưở nước ta thì chăn nuôi nói chung và chănnuôi bò nói riêng là một nghề giữ vai trò quantrọng trong sản xuất nông nghiệp, góp phầnổn định đời sống, xóa đói giảm nghèo đối vớingười nông dân.Khu vực trung du, miền núi phía Bắc có điềukiện rất thuận lợi cho việc phát triển nuôi bò.Theo con số thống kê hàng năm cho thấy đànbò nuôi ở các địa phương đang có xu hướngtăng về số lượng lẫn chất lượng, đáp ứng nhucầu ngày càng cao và đa dạng của xã hội.Một trong những yếu tố quan trọng góp phầnto lớn cho sự phát triển chăn nuôi bò là việcduy trì và phát triển đàn bò cái sinh sản. Khảnăng sinh sản càng cao càng nhanh chóngcung cấp được nhiều con giống cùng nhiềuloại sản phẩm khác.Tuy nhiên tốc độ phát triển đàn bò trong khuvực còn chậm, một trong những nguyên nhânlà do khả năng sinh sản của đàn bò cái thấp,biểu hiện ở một số mặt như: chậm động dụclần đầu, chậm động dục trở lại sau khi caisữa… Đề tài được triển khai tiến hành nhằmmục đích đánh giá khả năng sinh sản của đànbò cái nuôi tại một số địa phương trong khuvực đồng thời đưa ra giải pháp nâng cao khảnăng sinh sản đối với đàn bò bằng kích dục tốhuyết thanh ngựa chửa.VẬT LIỆU, NỘI DUNG VÀ PHƢƠNGPHÁP NGHIÊN CỨUVật liệu nghiên cứu- Bò hậu bị và bò cái sinh sản bình thườngthuộc giống bò lai Sind và bò vàng địa phương- Bò hậu bị và bò cái sinh sản (bò lai Sind vàbò vàng địa phương) có biểu hiện chậm sinh.- Kích dục tố huyết thanh ngựa chửa (PMSG)do Viện Chăn nuôi phối hợp sản xuấtNội dung nghiên cứu- Xác định tuổi xuất hiện động dục lần đầu.Tel: 0912 004 814, E.mail: anhnguyenha@yahoo.comSố hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên124http://www.Lrc-tnu.edu.vnNguyễn Mạnh HàTạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ62(13): 124 - 128- Xác định khả năng chửa đẻ của bò.- Xác định thời gian động dục trở lại sau đẻ.- Kết quả gây động dục cho bò chậm sinhbằng PMSG.- Kết quả phối giống cho bò sau khitiêm PMSG.Phương pháp nghiên cứu- Đề tài sử dụng phương pháp điều tra, phỏngvấn chủ nuôi gia súc để thu thập thông tin vềhoạt động sinh dục của bò nuôi tại nông hộ.- Đề tài sử dụng phương pháp phân lô so sánhđối với các trường hợp chậm sinh sử dụngkích dục tố huyết thanh ngựa chửaLô đối chứng (ĐC): không tiêm PMSG.Tuổi động dục lần đầu ở bò hậu bị (cái tơ) tậptrung chủ yếu trong độ tuổi từ 15 – 24 tháng:ở bò lai Sind chiếm 76,19%; bò vàng chiếm81,92%. Tỷ lệ động dục ở giai đoạn 15-24tháng tuổi ở bò vàng cao hơn so với bò laiSind, sự sai khác ở đây là rõ rệt và có ý nghĩavề mặt thống kê (P < 0,05). Kết quả này phùhợp với kết quả nghiên cứu đã công bố [1],[3], [4], [5], [6].Lô thí nghiệm (TN): tiêm PMSG với liều 10đvc/kgP.Khả năng chửa đẻ là chỉ tiêu phản ánh năngsuất sinh sản của bò cái. Khả năng chửa đẻthể hiện qua các chỉ tiêu: Tỷ lệ phối giống cóchửa so với số bò động dục và tỷ lệ đẻ so vớisố bò phối có chửa. Tỷ lệ phối giống có chửavà tỷ lệ đẻ càng cao chứng tỏ khả năng sinhsản ở bò tốt. Theo dõi tỷ lệ bò có chửa bằngthụ tinh nhân tạo tại một số địa phương trongkhu vực miền núi phía Bắc chúng tôi thuđược kết quả ở bảng 2.KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬNKhả năng sinh sản của bò cáiTuổi động dục lần đầuTuổi động dục lần đầu đánh giá mức độ thànhthục tính dục của bò cái trong điều kiện nuôidưỡng cũng như môi trường xung quanh. Kếtquả điều tra ở bảng 1 cho thấy:Như vậy tỷ lệ bò cái hậu bị ngoài 25 thángtuổi mới xuất hiện động dục lần đầu là khácao: bò lai Sind 23,79% và bò vàng địaphương là 18,07%Khả năng chửa đẻ của bòBảng 1. Tuổi động dục lần đầuGiốngnLai SindBò vàng58835415-24số con448290Thời gian xuất hiện động dục (tháng tuổi)25-36> 36%số con%số con76,19 a13723,29381,92 b6317,791%0,500,28Ghi chú: Những chữ cái theo cột dọc khác nhau thì sự sai khác là có ý nghĩa thống kêBảng 2. Khả năng chửa đẻ của bò cáiGiốngNhóm bò1. Bò cái HB- Số bò động dục- Số bò phối giống có chửa- Số bò đẻ/ bò có chửa2. Bò cái SS- Số bò động dục-Số bò phối giống có chửa- Số bò đẻ/số bò có chửaBò Lai SindSố con (con)Tỷ lệ (%)Bò VàngSố con (con)Tỷ lệ (%)58826721545,41a**80,5235415312643,22a*82,3551028224855,29b**87,942 ...