Tình hình tôn giáo trên thế giới thập niên cuối thế kỉ XX và Thập niên đầu thế kỉ XXI

Bài viết Tình hình tôn giáo trên thế giới thập niên cuối thế kỉ XX và Thập niên đầu thế kỉ XXI trình bày về: Những nét chính về tình hình tôn giáo ở một số Quốc gia khu vực; Hiện tượng chính đảng hóa, Hợp pháp hóa các tổ chức chính trị tôn giáo; Tôn giáo trong chính sách ngoại giao Mỹ,... Mời các bạn cùng xem chi tiết bài viết.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tình hình tôn giáo trên thế giới thập niên cuối thế kỉ XX và Thập niên đầu thế kỉ XXINghiªn cøu T«n gi¸o. Sè 9 - 201254Thêi sù t«n gi¸oT×NH H×NH T¤N GI¸O THÕ GIíI THËP NI£NCUèI THÕ KØ XX Vµ THËP NI£N §ÇU THÕ KØ XXINguyÔn Hång D¬ng(*)1. Nh÷ng nÐt chÝnh vÒ t×nh h×nh t«nmèi t¬ng quan v¨n hãa vµ d©n téc. HayNh÷ng n¨m cuèi thÕ kØ XX vµ ®Çu thÕgi¸o ë Nga ®· cã nh÷ng thay ®æi c¸ch®æi thay, biÕn ®éng vÒ chÝnh trÞ, kinh tÕ,T¹p chÝ Time bÇu lµm nh©n vËt cña n¨m,gi¸o ë mét sè quèc gia vµ khu vùcnãi mét c¸ch kh¸c, giíi cÇm quyÒn t«nkØ XXI, thÕ giíi chøng kiÕn biÕt bao sùnh×n vÒ t«n gi¸o. N¨m 2007, nh©n ®îcx· héi vµ t«n gi¸o.Putin ®· tr¶ lêi nhiÒu c©u hái cña phãng§ã tríc hÕt lµ sù sôp ®æ cña Nhµ nícx· héi chñ nghÜa ë §«ng ¢u vµ Liªn X«,kÐo theo ®ã lµ nh÷ng hÖ lôy vÒ chÝnh trÞ x· héi trong ®ã cã vÊn ®Ò t«n gi¸o.§Çu thÕ kØ XXI lµ sù kiÖn ngµy11/9/2001 víi viÖc Tßa Th¸p §«i ë NewYork (Hoa Kú) bÞ tÊn c«ng vµ sôp ®æ. SùkiÖnnµykhiÕnmétsècêngquècPh¬ng T©y, nhÊt lµ níc Mü, ®ét ngétthay ®æi c¸ch nh×n còng nh øng xö víit«n gi¸o mµ träng t©m lµ chñ nghÜaIslam gi¸o cùc ®oan.Sù sôp ®æ cña c¸c níc x· héi chñnghÜa §«ng ¢u vµ Liªn X« kÐo theo sùphôc håi t«n gi¸o ë nh÷ng níc nµy. §©ylµ nh÷ng níc cã mét thêi k× duy tr× chñnghÜa v« thÇn cùc ®oan, nh×n nhËn t«ngi¸o thêng nÆng vÒ tiªu cùc. Kh«ng chØdõng l¹i ë sù phôc håi, t«n gi¸o ë nh÷ngníc nµy cßn lµ t¸c nh©n dÉn ®Õn viÖc likhai, chia c¾t l·nh thæ.SaukhikhèiX·héichñnghÜa(XHCN) sôp ®æ, ngêi d©n Nga ®· béc léviªn t¹p chÝ nµy. Tríc c©u hái niÒm tint«n gi¸o ®ãng vai trß nµo trong qu¸tr×nh l·nh ®¹o, «ng tr¶ lêi nh sau: “§Çutiªn vµ trªn hÕt, chóng t«i lµm viÖctheo tri thøc chung. Nhng tri thøcchung l¹i dùa vµo nh÷ng quy t¾c ®¹o®øc. Ngµy nay kh«ng thÓ t¸ch rêi ®¹o®øc khái nh÷ng quy t¾c t«n gi¸o” (1).Sù nh×n nhËn, kÐo theo ®ã lµ chÝnhs¸ch cëi më cña Nhµ níc Nga ®· lµmcho ChÝnh Thèng gi¸o t¹i Nga, mét t«ngi¸o lín cña níc nµy phôc håi nhanhchãng. “Theo Thîng phô Alexi, tríckhi x· héi chñ nghÜa sôp ®æ, trªn toµnl·nh thæ Nga chØ cã 6.800 gi¸o xø vµ 19tu viÖn. N¨m 2007, nghÜa lµ gÇn 20 n¨msau, ChÝnh Thèng gi¸o Nga cã 27.300gi¸o xø vµ 716 tu viÖn. Vµo thËp niªn 60vµ 70 cña thÕ kØ XX, t¹i c¸c nhµ thêChÝnh Thèng gi¸o Nga chØ thÊy toµn c¸c*. PGS. TS., ViÖn Nghiªn cøu T«n gi¸o.1. Trung t©m Nghiªn cøu T«n gi¸o ®¬ng ®¹i, V¨nhãa t«n gi¸o trong bèi c¶nh toµn cÇu hãa, Nxb. T«ngi¸o, 2009, tr. 236.NguyÔn Hång D¬ng. T×nh h×nh t«n gi¸o…55bµ giµ, h«m nay sù hiÖn diÖn cña giíi trÎb¶o vÖ ®Êt níc. Mét ®µng hä chèng l¹iQu¸ tr×nh toµn cÇu hãa diÔn ra gaytrong ®ã C«ng gi¸o sÏ gi÷ vai trß b¸ chñ,®· ®em l¹i sinh ®éng míi cho Gi¸o héi” .(2)viÔn tîng mét m« h×nh thèng nhÊt míi,g¾t cïng víi sù sôp ®æ cña c¸c níc x·®µng kh¸c hä tiÕp tôc chñ tr¬ng lo¹i trõh÷u ý lµm t¨ng vai trß t«n gi¸o ë TrungCßn Bosnia, mét vïng ®Êt theo Islamhéi chñ nghÜa ë §«ng ¢u v« t×nh hay¶nh hëng cña Islam gi¸o.vµ §«ng ¢u trong viÖc b¶o vÖ b¶n s¾cgi¸o, bÞ kÑt gi÷a hai níc C«ng gi¸o vµmét sè céng ®ång d©n téc ®îc ®Èy lªnTõ khi v¬ng quèc Ottoman chÊm døtv¨n hãa d©n téc. Sù gia t¨ng vai trß Êy ëqu¸ møc, trë thµnh t¸c nh©n dÉn ®Õn viÖcc¸c céng ®ång d©n téc theo c¸c t«n gi¸okh¸c nhau cïng chung sèng hßa hîptrong mét sè quèc gia bçng tuyªn bè likhai víi nh÷ng cuéc chiÕn tranh ®«i khilµ huynh ®Ö t¬ng tµn.LÊy vÝ dô tõ Nhµ níc Nam T. Nhµníc ®îc thµnh lËp sau ChiÕn tranh ThÕgiíi lÇn thø II víi thÓ chÕ liªn bang gåmmét sè níc ®éc lËp kÕt hîp. Sau sù kiÖnBøc têng Berlin sôp ®æ, kh¸c víi mét sèníc kh¸c do ®iÒu kiÖn v¨n hãa, x· héi,t«n gi¸o, t¹i Liªn bang Nam T “x¶y ramét cuéc chiÕn bi th¶m”: c¸c quèc giathµnh viªn ®Êu tranh ®ßi ®éc lËp vµ néichiÕn bïng næ, trong ®ã t«n gi¸o lµ métt¸c nh©n quan träng.Croatia, mét níc toµn tßng C«ngChÝnh Thèng gi¸o, trë thµnh n¹n nh©n.vµo n¨m 1878, Bosnia lu«n lu«n bÞ ®e däabëi c¸c níc l¸ng giÒng vµ ph¶i gångm×nh lªn ®Ó b¶o vÖ sù ®éc lËp còng nhc¨n tÝnh cña m×nh.Cuéc chiÕn trë nªn thª th¶m h¬n khinh÷ng ngêi gèc Albania t¹i Kosovo,mét tØnh cña Serbia, nhng theo Islamgi¸o vµ ®øng lªn ®ßi tù trÞ. D©n Serbia®· ph¶n øng m·nh liÖt võa ®Ó b¶o vÖl·nh thæ, võa ®Ó b¶o tån v¨n hãa vµ t«ngi¸o cña m×nh. T«n gi¸o ®· trë thµnhb¶n s¾c d©n téc vµ yÕu tè thèng nhÊtquèc gia cho mçi nhãm (Croatia, Serbiavµ Bosnia), nhng l¹i lµ nguyªn nh©nxung ®ét vµ ®è kÞ ®èi víi c¸c nhãmkh¸c”(3).Tr¸i ngîc víi t«n gi¸o ë Trung,gi¸o, quyÕt ®Þnh t¸ch khái Liªn bang ®Ó§«ng ¢u vµ ë Nga, thÕ giíi l¹i chøngC«ng gi¸o trë thµnh quèc tóy quèc hånNh÷ng níc vèn hµng thÕ kØ lµ nícb¶o vÖ b¶n s¾c v¨n hãa vµ d©n téc tÝnh.cña hä. Trong khÝ thÕ giµnh ®éc lËp ®ã,ngêi Croatia kh«ng ngÇn ng¹i chèngl¹i ¶nh hëng cña ChÝnh Thèng gi¸o vµIslam gi¸o ë vïng biªn giíi gi¸p ranhvíi Serbia vµ Bosnia.§¬ng nhiªn ngêi Serbia, theo ChÝnhThèng gi¸o vµ h·nh diÖn tõng lµ thµnhtr× tr ...