Tình trạng dinh dưỡng và một số yếu tố liên quan ở bệnh nhân đái tháo đường type II khi nhập viện tại Bệnh viện Nội tiết Trung Ương, năm 2017 - 2018

Mục tiêu nghiên cứu của bài viết nhằm mô tả tình trạng dinh dưỡng khi nhập viện của bệnh nhân đái tháo đường type II tại khoa Dinh dưỡng Lâm sàng và Tiết chế - Bệnh viện Nội tiết Trung ương, năm 2017 - 2018.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tình trạng dinh dưỡng và một số yếu tố liên quan ở bệnh nhân đái tháo đường type II khi nhập viện tại Bệnh viện Nội tiết Trung Ương, năm 2017 - 2018 TẠP CHÍ NGHIÊN CỨU Y HỌC TÌNH TRẠNG DINH DƯỠNG VÀ MỘT SỐ YẾU TỐ LIÊN QUAN Ở BỆNH NHÂN ĐÁI THÁO ĐƯỜNG TYPE II KHI NHẬP VIỆN TẠI BỆNH VIỆN NỘI TIẾT TRUNG ƯƠNG, NĂM 2017 - 2018 Vũ Thị Ngát1, Nguyễn Trọng Hưng2, Nguyễn Thị Thu Hà3, Phan Hướng Dương4, Nguyễn Thị Thịnh3, Nguyễn Thị Đào1 1 Trường Đại học Y Hà Nội; 2 Viện Dinh dưỡng Quốc gia, Bộ Y tế Viện Y học dự phòng và Y tế công cộng, Trường Đại học Y Hà Nội 4 Bệnh viện Nội tiết Trung ương 3 Nghiên cứu cắt ngang mô tả tình trạng dinh dưỡng của 180 bệnh nhân đái tháo đường type II khi nhập viện tại khoa Dinh dưỡng Lâm sàng & Tiết chế, Bệnh viện Nội tiết Trung ương năm 2017 - 2018. Kết quả cho thấy, tỷ lệ thừa cân béo phì ở mức báo động, chiếm 53,1% (trong đó thừa cân, tiền béo phì và béo phì lần lượt là 27,2%, 23,9% và 2,2%), tình trạng dinh dưỡng bình thường là 41,7%, thấp nhất là thiếu năng lượng trường diễn chiếm 5%. Chỉ số khối cơ thể BMI trung bình là 23,3 ± 3,2 kg/m2. Vòng bụng trung bình của nữ là 88,2 ± 8,5 cm và nam là 87 ± 9,3 cm. Tỷ lệ vòng bụng/vòng mông cao của đối tượng là 91,6%. Khẩu phần thực tế đối tượng ăn được là 1634 ± 577,2 kcal/ngày. Tỷ lệ các chất sinh nhiệt protein: lipid: carbohydrat tương ứng là 19,7: 22,4: 57,9 đã cân đối theo Bộ Y tế khuyến cáo. Các vitamin và chất khoáng: canxi, sắt, kẽm, vitamin A, vitamin C đã đạt, riêng vitamin D chưa đạt so với nhu cầu khuyến nghị. Từ khóa: Tình trạng dinh dưỡng, Đái tháo đường type II, Bệnh viện Nội tiết Trung ương I. ĐẶT VẤN ĐỀ Đái tháo đường là một bệnh mạn tính người da trắng [2; 3]. Khu vực Tây Thái Bình không lây nhiễm có tỷ lệ gia tăng và phát triển Dương có tỷ lệ mắc đái tháo đường cao nhất, nhanh trên thế giới, đặc biệt cứ 4 trong số 5 năm 2017 có khoảng 159 triệu người và dự người mắc bệnh đái tháo đường sống trong tính tới năm 2045 con số lên tới 183 triệu những quốc gia ở mức thu nhập thấp đến người mắc đái tháo đường, tăng 15% [4]. trung bình [1]. Theo Liên đoàn Đái tháo đường Theo ước tính chi phí toàn cầu dành cho bệnh Quốc tế, năm 2017 (trong độ tuổi 20 - 79) có đái tháo đường hàng năm là 1,7 nghìn tỉ USD 425 triệu người mắc đái tháo đường với trên trong đó 900 tỉ USD là các nước phát triển và 50% con số chưa được chẩn đoán và điều trị 800 tỉ USD của các nước có thu nhập thấp và [1]. Hiện nay, Châu Á là châu lục gia tăng trung bình [5]. Việt Nam là quốc gia có số ca nhanh chóng đái tháo đường đặc trưng bởi mắc đái tháo đường cao trong khu vực Đông chỉ số khối cơ thể BMI thấp và trẻ tuổi so với Nam Á, theo điều tra, năm 2015 trong nhóm tuổi 18 - 69 là 4,1% mắc đái tháo đường và 3,6% mắc tiền đái tháo đường [6], theo thống Địa chỉ liên hệ: Nguyễn Thị Thu Hà, Viện Đào tạo Y học Dự phòng và Y tế công cộng, Trường Đại học Y Hà Nội Email: hanguyenhmu89@gmail.com kê tỷ lệ bệnh tăng 8 - 20 % mỗi năm [7]. Theo công bố của Bệnh viện Nội tiết Trung ương Ngày nhận: 8/6/2018 trong vòng 10 năm (2002 - 2012) tỷ lệ đái tháo Ngày được chấp thuận: 15/8/2018 đường tăng 211% [8]. 38 TCNCYH 113 (4) - 2018 TẠP CHÍ NGHIÊN CỨU Y HỌC Hiện nay, đái tháo đường type II được coi ở một nghiên cứu năm 2017 [11]. Z1–α/2 = 1,96 là “căn bệnh của lối sống” [9]. Thêm vào đó, là giá trị của hệ số giới hạn tin cậy ứng với nền kinh tế thay đổi, lối sống thay đổi làm mất α = 0,05 với độ tin cậy của -ước lượng là cân bằng giữa nhận năng lượng và tiêu thụ 95%. ɛ = 0,3 là sai số cho phép. Từ công thức năng lượng, kết hợp với lối sống tĩnh tại góp trên ta tính được n = 163. Ước tính có khoảng phần tăng thừa cân béo phì, rối loạn chuyển 10% đối tượng bỏ cuộc hoặc di chuyển trong hóa [10] dẫn đến các bệnh mạn tính ngày quá trình nghiên cứu nên số mẫu sẽ là 180 càng gia tăng, đặc biệt đái tháo đường type II bệnh nhân. là một con số báo động. Vì vậy, nghiên cứu được thực hiện nhằm mục tiêu: mô tả tình trạng dinh dưỡng khi nhập viện của bệnh nhân đái tháo đường type II tại khoa Dinh dưỡng Lâm sàng & Tiết chế - Bệnh viện Nội tiết Trung ương, năm 2017 - 2018. II. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP Phương pháp chọn mẫu thuận tiện cho tới khi lấy đủ 180 bệnh nhân. Phương pháp đánh giá Các số đo cân nặng, chiều cao của bệnh nhân được thu thập khi bắt đầu nhập viện. Đánh giá dựa vào phân loại chỉ số khối cơ thể (BMI) theo tiêu chuẩn của Tổ chức Y tế Thế giới dành cho người châu Á năm 2004 [12]: 1. Đối tượng Đối tượng từ 20 tuổi nhập viện lần đầu hoặc đã nhập viện nhiều lần được chẩn đoán xác định đái tháo đường type II và được điều trị nội trú tại khoa Dinh dưỡng Lâm sàng & Tiết chế - Bệnh viện Nội tiết Trung ương. Địa điểm, thời gian nghiên cứu Địa điểm: Khoa Dinh dưỡng lâm sàng & Tiết chế - Bệnh viện Nội tiết Trung ương. Thời gian: từ 8/2017 đến 4/2018. Thiếu năng lượng trường diễn (BMI < 18,5); bình thường (18,5 ≤ BMI ≤ 22,9); thừa cân (23 ≤ BMI ≤ 24,9); tiền béo phì (25 ≤ BMI ≤ 29,9) và béo phì ( ...