Tình trạng rối loạn nhận thức của bệnh nhân tai biến mạch máu não

Mục tiêu nghiên cứu của bài viết nhằm đánh giá tình trạng rối loạn nhận thức của bệnh nhân (BN) tai biến mạch máu não (TBMMN). Bài viết nghiên cứu trên 60 BN được chẩn đoán xác định là TBMMN để đánh giá tình trạng nhận thức bằng thang điểm MoCA (Montreal cognitive assessment).
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tình trạng rối loạn nhận thức của bệnh nhân tai biến mạch máu nãoT¹p chÝ y - d−îc häc qu©n sù sè 4-2017TÌNH TRẠNG RỐI LOẠN NHẬN THỨC CỦA BỆNH NHÂNTAI BIẾN MẠCH MÁU NÃONguyễn Thị Kim Liên*; Hà Thị Bích Ngọc*TÓM TẮTMục tiêu: đánh giá tình trạng rối loạn nhận thức của bệnh nhân (BN) tai biến mạch máu não(TBMMN). Đối tượng và phương pháp: nghiên cứu 60 BN được chẩn đoán xác định là TBMMNđể đánh giá tình trạng nhận thức bằng thang điểm MoCA (Montreal cognitive assessment). Kếtquả: tỷ lệ rối loạn nhận thức của BN TBMMN khá cao (75%), chủ yếu là rối loạn nhận thức ởmức độ trung bình (40%) và nhẹ (23,3%). Lĩnh vực rối loạn nhận thức thường gặp là rối loạn trínhớ (95%), rối loạn ngôn ngữ (78,3%), rối loạn khả năng thị giác (68,3%) và rối loạn độ tậptrung (58,3%). Kết luận: rối loạn nhận thức thường gặp ở BN TBMMN, trong đó hay gặp nhất làrối loạn trí nhớ, rối loạn ngôn ngữ, rối loạn thị giác và rối loạn độ tập trung.* Từ khóa: Tai biến mạch máu não; Rối loạn nhận thức; Thang điểm MoCA.Cognitive Impairment in Patients with Stroke by the MontrealCognitive AssessmentSummaryObjectives: To assess the cognitive impairment in patients with stroke. Subjects andmethods: A cross-sectional study was conducted on 60 patients with stroke to assess thecognitive impairment by Montreal cognitive assessment (MoCA). Results: The rate of cognitiveimpairment of patients with stroke was high (75%), including mainly average cognitiveimpairment (40%) and mild cognitive impairment (23.3%). The common cognitive impairmentswere: memory (95%), language disorder (78.3%), visuo-spatial skills (68.3%) and attention(58.3%). Conclusion: The cognitive impairment frequently occurs in patients with stroke. Themost common cognitive impairments are memory, language disorder, visuo-spatial skills and attention.* Key words: Stroke; Cognitive impairment; MoCA.ĐẶT VẤN ĐỀTai biến mạch máu não để lại các dichứng gây phiền phức cho người bệnhnhư giảm khả năng vận động, rối loạn vềngôn ngữ giao tiếp, thị giác, cảm giác vàý thức. Trong đó, rối loạn nhận thức làmột trong những biến chứng nặng nề dẫnđến sa sút trí tuệ ở người bệnh. Bệnh cảnhlâm sàng của rối loạn nhận thức thườnggặp là: giảm trí nhớ gần do khả năng ghinhận kém, rối loạn quá trình nhớ, giảmkhả năng nhớ từ, giảm độ tập trung và* Trường Đại học Y Hà NộiNgười phản hồi (Corresponding): Nguyễn Thị Kim Liên (lienrehab@yahoo.com)Ngày nhận bài: 24/10/2016; Ngày phản biện đánh giá bài báo: 09/03/2017Ngày bài báo được đăng: 20/03/2017114T¹p chÝ y - d−îc häc qu©n sù sè 4-2017chú ý, rối loạn ngôn ngữ, rối loạn địnhhướng. BN không thể thực hiện được cácsinh hoạt hàng ngày như tắm, mặc quầnáo, ăn uống, vận động và vệ sinh cánhân, làm cho BN không hòa nhập đượcvới gia đình và xã hội. Vì vậy, việc pháthiện sớm BN bị rối loạn nhận thức đểđiều trị, tiên lượng và phục hồi chức năngnhận thức hết sức quan trọng.Ở Việt Nam, chưa có nhiều tác giảnghiên cứu về tình trạng rối loạn nhậnthức này. Vì vậy, chúng tôi tiến hànhnghiên cứu đề tài nhằm: Đánh giá tìnhtrạng rối loạn nhận thức của BN TBMMNbằng thang điểm đánh giá nhận thứcMoCA.ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁPNGHIÊN CỨU1. Đối tượng nghiên cứu.60 BN bị liệt nửa người do TBMMN,được khám, đánh giá và phục hồi chứcnăng tại Trung tâm Phục hồi Chức năng Bệnh viện Bạch Mai từ tháng 7 - 2014đến 4 - 2015.* Tiêu chuẩn lựa chọn: BN bị TBMMNlần đầu tiên, giao tiếp được, ≥ 18 - 80tuổi, bị bệnh từ 1 - 6 tháng, tự nguyệntham gia nghiên cứu.* Tiêu chuẩn loại trừ: BN rối loạn chứcnăng nặng: hôn mê; rối loạn ngôn ngữnặng hay rối loạn vận ngôn ảnh hưởngđến việc đánh giá nhận thức; có bệnh lýtâm thần, sa sút trí tuệ trước khi bịTBMMN.2. Phương pháp nghiên cứu.* Thiết kế nghiên cứu: nghiên cứu môtả cắt ngang.* Các chỉ số trong nghiên cứu:- Tên, tuổi, giới, bên liệt, tay thuận, loạitổn thương.- Đánh giá tình trạng rối loạn nhậnthức: thang điểm MoCA [3].Thang điểm đánh giá nhận thức MoCAgồm 8 phần: đánh giá thị giác, điền tên,đánh giá khả năng ghi nhớ, đánh giá độtập trung, ngôn ngữ, khái quát hóa, trínhớ ngắn hạn, định hướng.Thang điểm được thực hiện trongkhoảng 10 phút. Tổng điểm tối đa củathang điểm là 30, trong đó:+ 0 - 7 điểm: rối loạn nhận thức mứcđộ nặng.+ 8 - 20 điểm: rối loạn nhận thức mứcđộ trung bình.+ 21 - 25 điểm: rối loạn nhận thức mứcđộ nhẹ.+ ≥ 26 điểm: bình thường.* Đạo đức của nghiên cứu: nghiên cứutiến hành tại Bệnh viện Bạch Mai với sựđồng ý của lãnh đạo trung tâm, Bệnhviện. Nghiên cứu dựa trên 3 nguyên tắccơ bản của đạo đức là tôn trọng, khônggây hại và tạo ra sự công bằng cho BN.BN được giải thích rõ mục đích, nắmđược trách nhiệm và quyền lợi, tự nguyệntham gia nghiên cứu.* Xử lý số liệu: theo phương phápthống kê mô tả bằng phần mềm SPSS16.0.115T¹p chÝ y - d−îc häc qu©n sù sè 4-2017KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ BÀN LUẬN1. Đặc điểm chung của nhóm nghiên cứu.* Độ tuổi và giới tính:Bảng 1: Phân bố BN theo tuổi và giới.Giới ...