Tối ưu hóa quy trình phân tích đa hình gen NAT2 ở bệnh nhân lao Việt Nam

Isoniazid là một trong các thuốc chống lao hàng một trong điều trị và dự phòng lao, sự chuyển hóa của thuốc này phụ thuộc vào kiểu hình acetyl hóa của enzym N-acetyltransferase 2. Kiểu hình chuyển hóa isoniazid khác nhau sẽ dẫn đến khác biệt về nồng độ thuốc và nguy cơ tác dụng không mong muốn (viêm gan, bệnh lý thần kinh ngoại vi, tác dụng phụ trên đường tiêu hóa như buồn nôn, nôn, đau dạ dày).
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tối ưu hóa quy trình phân tích đa hình gen NAT2 ở bệnh nhân lao Việt NamVNU Journal of Science: Medical and Pharmaceutical Sciences, Vol. 35, No. 1 (2019) 96-103 Original ArticleEstablishing the Genotyping Method for NAT2 Polymorphism in Vietnamese Tuberculoma Patients Pham Thi Hong Nhung1,*, Kieu Hong Nhung1, Nguyen Thi Thu Ha2, Dinh Doan Long1, Vu Thi Thom1, Le Thi Luyen1 1 VNU School of Medicine and Pharmacy, 144 Xuan Thuy, Cau Giay, Hanoi, Vietnam 2 National Hospital of Tropical Diseases, 78 Giai Phong, Dong Da, Hanoi, Vietnam Received 14 March 2019 Revised 08 May 2019; Accepted 21 June 2019 Abstract: The metabolism of Isoniazid, one of the first-line antituberculosis drugs for TB treatment and prophylaxis, depends on the acetyltransferase 2 acetylation (NAT2) phenotype. Different phenotypes of NAT2 will lead to differences in drug concentration and the risk of uncontrolled side effects, such as hepatitis, peripheral neuropathy, gastrointestinal disorders (nausea, vomiting, and stomach pain). These risks are related to the presence of mutant NAT2 alleles such as NAT2*5 (c.341T> C), *6 (c.590G> A) and *7 (c.857G> A), that reduce the N- acetyltransferase activity. Therefore, the genotyping method for NAT2 polymorphism using RFLP and Sanger sequencing was established. The method was successfully applied to determine the polymorphism of 84 TB patients. This study provides a better tool for analyzing NAT2 gene to assist clinicians in treating isoniazid. Keywords: Enzyme NAT2, isoniazid, single nucleotide polymorphism, RFLP, Sanger sequencing. ________ Corresponding author. Email address: nhungpham_smp@vnu.edu.vn https://doi.org/10.25073/2588-1132/vnumps.4137 96 VNU Journal of Science: Medical and Pharmaceutical Sciences, Vol. 35, No. 1 (2019) 96-103 Tối ưu hóa quy trình phân tích đa hình gen NAT2 ở bệnh nhân lao Việt Nam Phạm Thị Hồng Nhung1,*, Kiều Hồng Nhung1, Nguyễn Thị Thu Hà2, Đinh Đoàn Long1, Vũ Thị Thơm1, Lê Thị Luyến1 1 Khoa Y Dược, Đại học Quốc gia Hà Nội, 144 Xuân Thủy, Cầu Giấy, Hà Nội, Việt Nam 2 Bệnh viện Nhiệt Đới Trung Ương, 78 Giải Phóng, Đống Đa, Hà Nội, Việt Nam Nhận ngày 14 tháng 3 năm 2019 Chỉnh sửa ngày 08tháng 5 năm 2019; Chấp nhận đăng ngày 21 tháng 6 năm 2019 Tóm tắt: Isoniazid là một trong các thuốc chống lao hàng một trong điều trị và dự phòng lao, sự chuyển hóa của thuốc này phụ thuộc vào kiểu hình acetyl hóa của enzym N-acetyltransferase 2. Kiểu hình chuyển hóa isoniazid khác nhau sẽ dẫn đến khác biệt về nồng độ thuốc và nguy cơ tác dụng không mong muốn (viêm gan, bệnh lý thần kinh ngoại vi, tác dụng phụ trên đường tiêu hóa như buồn nôn, nôn, đau dạ dày). Sự khác biệt về kiểu hình chuyển hóa isoniazid có liên quan đến sự xuất hiện của các alen đột biến thuộc gen NAT2 làm giảm hoạt tính acetyl hóa của enzym N- acetyltransferase 2 như NAT2 *5 (c.341T > C), *6 (c.590G > A) và *7 (c.857G > A). Chính vì vậy, chúng tôi tiến hành xây dựng quy trình phân tích gen NAT2 trên bệnh nhân lao sử dụng phương pháp RFLP và giải trình tự gen. Quy trình phân tích gen đã được áp dụng thành công để xác định đa hình gen NAT2 ở 84 bệnh nhân lao. Kết quả của nghiên cứu này sẽ cung cấp thêm công cụ hỗ trợ các bác sĩ trong y học cá thể hóa với điều trị isoniazid. Từ khóa: Enzym NAT2, isoniazid, đa hình đơn nucleotit, RFLP, giải trình tự.1. Đặt vấn đề chốt và được sử dụng rộng rãi trong điều trị và dự phòng lao [1]. Isoniazid ở dạng tự do (chiếm Theo Hướng dẫn của Tổ chức Y tế thế giới 40%) có tác dụng ức chế sự tổng hợp acidvàChương trình Chống lao Quốc gia, các thuốc mycolic của vi khuẩn lao. Thuốc được chuyểnchống lao hàng 1 gồm có isoniazid, rifampicin, hóa chủ yếu bằng con đường acetyl hóa nhờethambutol, pyrazinamid, streptomycin. Trong enzym N-acetyltransferase 2 (viết tắt là NAT2)đó, isoniazid (viết tắt là INH) đóng vai trò then có trong gan và ống tiêu hóa. Sự chuyển hóa________ này có thể tạo nhiều sản phẩm gây đ ...