TÔM CÒI, CHAI - NGUYÊN NHÂN ẢNH HƯỞNG NHIỀU MẶT VÀ BIỆN PHÁP KHẮC PHỤC

Trong nuôi trồng thủy sản nói chung hiện tượng vật nuôi còi cọc, chậm hoặc không lớn xảy ra rất thường xuyên. Đặc biệt trong các mô hình nuôi tôm như tôm càng xanh và tôm sú, hiện tượng này xảy ra thường xuyên và phổ biến hơn. Tôm còi, chai có sự khác biệt tiêu cực về trọng lượng so với những con tôm tăng trưởng trung bình trong đàn.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
TÔM CÒI, CHAI - NGUYÊN NHÂN ẢNH HƯỞNG NHIỀU MẶT VÀ BIỆN PHÁP KHẮC PHỤC TÔM CÒI, CHAI - NGUYÊN NHÂN ẢNHHƯỞNG NHIỀU MẶT VÀ BIỆN PHÁP KHẮCPHỤCTrong nuôi trồng thủy sản nói chung hiện tượng vậtnuôi còi cọc, chậm hoặc không lớn xảy ra rất thườngxuyên. Đặc biệt trong các mô hình nuôi tôm như tômcàng xanh và tôm sú, hiện tượng này xảy ra thườngxuyên và phổ biến hơn. Tôm còi, chai có sự khác biệttiêu cực về trọng lượng so với những con tôm tăngtrưởng trung bình trong đàn. Dễ dàng nhận thấy lànhững con tôm có màu sẫm, sậm trong đàn, thân hìnhkém cân đối, đầu to, mình nhỏ, bơi lội khó khăn,chậm chạp, ruột luôn thiếu hoặc không có thức ăn, vỏthường đóng rong rêu hay các cáu bẩn khác. Vỏthường dày và cứng khác thường, khó hoặc không lộtxác định kỳ, chúng hầu như không lớn nhưng vẫn ănvà tồn tại trong ao.Nguyên nhân chính dẫn đến hiện tượng này, có rấtnhiều nguyên nhân được xem xét đến như: Nguồngốc và chất lượng tôm bố mẹ không đạt yêu cầu, khisinh ra thế hệ con sẽ dễ xảy ra hiện tượng tôm còi.Tôm bố mẹ trong qúa trình tích luỹ chất dinh dưỡngđể tạo trứng, tinh trùng thường không đủ chất -lượng, gián đoạn khả năng hấp thu dưỡng chất vào cơthể kém, nên sản phẩm trứng, tinh trùng thường kémchất lượng, dẫn đến sản phẩm sinh sản không đạt yêucầu. Sự khai thác lạm dụng trong việc cắt mắt tôm bốmẹ, nhằm thúc đẩy qúa trình hình thành trứng, tinhtrùng. Về nguyên tắc, chỉ sử dụng tôm bột được sảnxuất từ tôm bố mẹ cắt mắt không qúa lần thứ 3; tuynhiên, trên thực tế các trại giống sử dụng tôm giốngđược sản xuất từ tôm mẹ cắt mắt đến lần thứ 9, 10.Việc sử dụng các loại thuốc, hoá chất trong sản xuấtgiống, ương, nuôi tôm rất thường xuyên. Đặc biệttrong các trại sản xuất giống, thuốc kháng sinh,formol, BKC... được sử dụng với liều cao và thườngxuyên là một trong những nguyên nhân tác độngmạnh đến hiện tượng tôm còi, chai. Nhưng nguyênnhân khác như tôm cái đến tuổi sinh sản, thường ômtrứng sớm, thì hầu như ngừng hoặc ít tăng trưởng.Mật độ ương nuôi thường cao hơn so với qui định vềyêu cầu kỹ thuật. Điều kiện sản xuất giống, ương,nuôi thường không thoả mãn yêu cầu kỹ thuật đặt ra.Trang thiết bị phục vụ cho mô hình nuôi thườngkhông đảm bảo và thiếu. Thức ăn không đủ chất vàlượng, biện pháp phân bổ thức ăn, thời gian, thờiđiểm, lượng ăn hàng ngày, lần ăn... không hợp lí vàmất cân đối. Ngoài ra, các yếu tố môi trường, dịchbệnh là những nguyên nhân thường xuyên tác độngmạnh làm tôm còi, chai, đơn cử như bệnh MBV tômbột vẫn sống, vẫn ăn, nhưng không tăng trưởng. Tômcòi, chai ngoài việc kéo dài thời gian nuôi còn làmtăng hệ số thức ăn, tăng chi phí và gía thành sản suất,giảm năng suất nuôi chung, giảm giá trị hàng hóa vàthương mại, khó khăn trong việc tìm thị trường tiêuthụ, gây sốc tâm lí đối với người nuôi tôm.Biện pháp khắc phục hiện tượng tôm còi, chai là khichọn giống cần chọn lựa các cơ sở uy tín, những cơsở sản xuất giống theo qui trình tôm sạch, ít hoặckhông sử dụng hóa chất, thuốc, đặc biệt là thuốckháng sinh. Chỉ sử dụng tôm bố mẹ khỏe, đẻ ít lần,sử dụng công nghệ PCA để kiểm tra và phát hiệnbệnh, nhất là các bệnh như MBV, đốm trắng... Chọnlựa các mô hình nuôi tôm đạt yêu cầu kỹ thuật, sảnxuất giống, ương, nuôi tôm đúng vụ, đúng mật độ chotừng phương thức nuôi, sử dụng và phân bổ thức ănhợp lí, đúng loại thức ăn, đủ thành phần, đảm bảochất - lượng theo từng chu kỳ phát triển của tôm.Trang bị thêm vó, máng ăn quanh ao, kết hợp giữacho ăn ngoài và trong vó để kiễm tra thường xuyêncó những điều chỉnh kịp thời khi phát hiện tôm còi,chai, phân đàn. Định kỳ nên sử dụng biện pháp thaynước, kết hợp với việc phun thuốc diệt cá nhưRotenone, thuốc cá, Saponine...để kích thích tôm lộtxác, thay vỏ đồng loạt, khống chế các yếu tố môitrường theo hướng chủ động. Tăng cường giải phápsử dụng chế phẩm sinh học khống chế các chỉ số môitrường như NH3, H2S, NO3, NO2... luôn nằm tronggiới hạn cho phép và ổn định.KS. Lý Vĩnh Phước ...