Tóm tắt Luận án Tiến sĩ Y học: Nghiên cứu hiệu quả của lọc máu hấp phụ bằng cột than hoạt kết hợp với thẩm tách máu ngắt quãng trong điều trị ngộ độc cấp paraquat

Mục tiêu của luận án: Nghiên cứu một số đặc điểm lâm sàng và cận lâm sàng của bệnh nhân ngộ độc cấp paraquat; đánh giá hiệu quả và một số tác dụng không mong muốn của lọc máu hấp phụ bằng cột than hoạt kết hợp với thẩm tách máu ngắt quãng trong điều trị ngộ độc cấp paraquat; xác định một số yếu tố dự báo nguy cơ tử vong ở bệnh nhân ngộ độc cấp paraquat.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tóm tắt Luận án Tiến sĩ Y học: Nghiên cứu hiệu quả của lọc máu hấp phụ bằng cột than hoạt kết hợp với thẩm tách máu ngắt quãng trong điều trị ngộ độc cấp paraquat BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ QUỐC PHÒNGVIỆN NGHIÊN CỨU KHOA HỌC Y DƯỢC LÂM SÀNG 108 ------------------------------------ VŨ ĐÌNH THẮNGNGHIÊN CỨU HIỆU QUẢ CỦA LỌC MÁU HẤP PHỤ BẰNGCỘT THAN HOẠT KẾT HỢP VỚI THẨM TÁCH MÁU NGẮT QUÃNG TRONG ĐIỀU TRỊ NGỘ ĐỘC CẤP PARAQUAT Chuyên ngành: GÂY MÊ HỒI SỨC Mã số: 62.72.01.22 TÓM TẮT LUẬN ÁN TIẾN SĨ Y HỌC HÀ NỘI – 2016 CÔNG TRÌNH ĐƯỢC HOÀN THÀNH TẠIVIỆN NGHIÊN CỨU KHOA HỌC Y DƯỢC LÂM SÀNG 108 Người hướng dẫn khoa học: 1. PGS.TS Trần Duy Anh 2. Ts. Đỗ Quốc Huy Phản biện 1: GS.TS Nguyễn Gia Bình Phản biện 2: PGS.TS Bế Hồng Thu Phản biện 3: TS Nguyễn Kim Sơn Luận án sẽ được bảo vệ trước Hội đồng chấm luận án cấp Viện vào hồi: giờ ngày tháng năm 20 Có thể tìm hiểu luận án tại: 1. Thư viện Quốc gia 2. Thư viện Viện nghiên cứu khoa học Y Dược lâm sàng 108 1 ĐẶT VẤN ĐỀ Paraquat (Pq) là nguyên nhân gây tử vong (TV) hàng đầu trongngộ độc cấp (NĐC) các hóa chất bảo vệ thực vật. Hàng năm, cókhoảng 800 ca TV do NĐC Pq ở Hàn Quốc, khoảng 500 ca TV ở SriLanka và khoảng 1000 ca TV ở Nhật Bản. Ở Việt Nam, tỷ lệ tử vongdo NĐC Pq cũng rất cao, theo nghiên cứu (NC) của Đặng Thị Xuântại Trung tâm Chống độc Bệnh viện Bạch Mai thì tỷ lệ này là 72,5%,còn theo NC của Lê Hồng Hà tại Bệnh viện Chợ Rẫy thì tỷ lệ này lêntới 85%. Khi đã uống Pq thì ngay lập tức và bằng mọi cách phải hạn chếtối đa hấp phụ Pq vào máu (rửa dạ dày, uống than hoạt hoặc đất sét)và gia tăng bài tiết Pq ra khỏi cơ thể (bài niệu cưỡng bức, lọc máu)mới có thể có hy vọng cứu sống bệnh nhân (BN). Theo nhiều NC,lọc máu hấp phụ (LMHP) là biện pháp hiệu quả nhất trong việc loạibỏ Pq ra khỏi máu và từ đó có thể làm giảm tỷ lệ tử vong ở các BNNĐC Pq. Ở Việt Nam đã triển khai biện pháp LMHP bằng cột than hoạt kếthợp với thẩm tách máu ngắt quãng (TTMNQ) trong điều trị BN NĐCPq từ năm 2005. Để xác định hiệu quả của biện pháp này, chúng tôitiến hành thực hiện đề tài: “Nghiên cứu hiệu quả của lọc máu hấpphụ bằng cột than hoạt kết hợp với thẩm tách máu ngắt quãngtrong điều trị ngộ độc cấp paraquat” với ba mục tiêu: 1. Nghiên cứu một số đặc điểm lâm sàng và cận lâm sàngcủa bệnh nhân ngộ độc cấp paraquat. 2. Đánh giá hiệu quả và một số tác dụng không mong muốncủa lọc máu hấp phụ bằng cột than hoạt kết hợp với thẩm tách máungắt quãng trong điều trị ngộ độc cấp paraquat. 2 3. Xác định một số yếu tố dự báo nguy cơ tử vong ở bệnhnhân ngộ độc cấp paraquat.NHỮNG ĐÓNG GÓP MỚI CỦA LUẬN ÁN Xác định được một số đặc điểm lâm sàng và cận lâm sàng của ngộ độc cấp paraquat, đặc biệt là xác định được một số yếu tố liên quan đến tử vong và ngưỡng dự báo nguy cơ tử vong của một số biến số. Kết quả nghiên cứu đã khẳng định được hiệu quả của lọc máu hấp phụ bằng cột than hoạt kết hợp với thẩm tách máu ngắt quãng trong điều trị ngộ độc cấp paraquat làm giảm tỷ lệ tử vong đáng kể và có tính an toàn cao. Đây là cơ sở khoa học để áp dụng phương pháp lọc máu này trong điều trị ngộ độc cấp nói chung và ngộ độc paraquat nói riêng. Những kinh nghiệm rút ra có thể áp dụng được cho các cơ sở y tế khác. Luận án đã đưa ra một phương pháp điều trị mới là kết hợp giữa lọc máu hấp phụ bằng cột than hoạt với thẩm tách máu ngắt quãng, với qui trình kỹ thuật chặt chẽ và những lưu ý khi tiến hành kỹ thuật trong điều trị BN ngộ độc cấp paraquat, góp phần nâng cao hiệu quả điều trị.BỐ CỤC CỦA LUẬN ÁN Luận án có 130 trang, bao gồm các phần: đặt vấn đề (2 trang),chương 1: Tổng quan (32 trang), chương 2: Đối tượng và phươngpháp nghiên cứu (24 trang), chương 3: kết quả nghiên cứu (33 trang),chương 4: Bàn luận (32 trang), kết luận (2 trang), kiến nghị (1 trang). Luận án có 54 bảng, 19 biểu đồ, 15 hình và 1 sơ đồ. Luận án sửdụng 124 tài liệu tham khảo, trong đó có 7 tài liệu tham khảo bằng 3tiếng Việt, 117 tài liệu tham khảo bằng tiếng Anh. Hai bài báo liênquan đến đề tài đã được công bố. CHƯƠNG I: TỔNG QUAN1.1 Paraquat Paraquat là chất diệt cỏ bipyridyl (paraquat, diquat, chlormequat,difenzoquat, morfamquat), thuộc nhóm hóa chất bảo vệ thực vật. Khivào cơ thể, Pq sẽ trải qua chu trình oxy hóa khử và tạo ra nhiều chấthoạt động chứa oxy và nitơ, giảm NADP gây ra phá hủy màng tế bàovà giết chết mô của cây xanh cũng như động vật. Sau khi uống, Pq được hấp thu vào máu nhanh chóng (đặc biệtuống lúc đói), nhưng hấp thu không hoàn toàn (< 30% liều uống).Nồng độ đỉnh trong huyết tương của Pq thường đ ...