Tóm tắt Luận án Tiến sĩ Y học: Nghiên cứu nồng độ cystatin C huyết thanh, nước tiểu ở bệnh nhân đái tháo đường týp 2 có tổn thương thận

Mục tiêu luận án: Khảo sát nồng độ cystatin C huyết thanh, nước tiểu ở bệnh nhân đái tháo đường týp 2 tổn thương thận; tìm hiểu mối liên quan giữa nồng độ cystatin C huyết thanh, nước tiểu với thể tổn thương thận, creatinin huyết thanh, mức lọc cầu 2 thận, giai đoạn bệnh thận mạn tính, tổn thương võng mạc, thiếu máu và tăng huyết áp ở bệnh nhân đái tháo đường týp 2 tổn thương thận.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tóm tắt Luận án Tiến sĩ Y học: Nghiên cứu nồng độ cystatin C huyết thanh, nước tiểu ở bệnh nhân đái tháo đường týp 2 có tổn thương thận 1BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ QUỐC PHÒNG HỌC VIỆN QUÂN Y PHẠM QUỐC TOẢN NGHIÊN CỨU NỒNG ĐỘ CYSTATIN C HUYẾT THANH, NƯỚC TIỂU Ở BỆNH NHÂN ĐÁI THÁO ĐƯỜNG TÝP 2 CÓ TỔN THƯƠNG THẬN Chuyên ngành: Nội thận – Tiết niệu Mã số: 62.72.01.46 TÓM TẮT LUẬN ÁN TIẾN SĨ Y HỌC HÀ NỘI – 2015 2Công trình được hoàn thành tại Học viện Quân yNgười hướng dẫn khoa học:1. PGS.TS. Hoàng Trung Vinh2. TS. Nguyễn Văn TiếnPhản biện 1: PGS.TS. Lê Thu HàPhản biện 2: PGS.TS. Hà Hoàng KiệmPhản biện 3: PGS.TS. Đinh Thị Kim DungLuận án sẽ được bảo vệ tại Hội đồng chấm luận án cấp Trườngtại Học viện Quân y vào hồi......giờ.....ngày....tháng...năm 2015Có thể tìm hiểu luận án tại: 1. Thư viện Quốc gia 2. Thư viện Học viện Quân y 3 DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH CÔNG BỐ KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU CỦA ĐỀ TÀI LUẬN ÁN1. Phạm Quốc Toản, Hoàng Trung Vinh (2014) “Khảo sát nồng đội cystatin C huyết thanh ở bệnh nhân đái tháo đường týp 2 có tổn thương thận.” Tạp Chí Y học Việt Nam, 1, tr. 108-11.2. Phạm Quốc Toản, Hoàng Trung Vinh (2014) “Khảo sát nồng đội cystatin C nước tiểu ở bệnh nhân đái tháo đường týp 2 có tổn thương thận”, Tạp chí y dược học lâm sàng 108, 6 (8), tr. 144-8.3. Phạm Quốc Toản, Hoàng Trung Vinh, Nguyễn Văn Tiến (2015) “Khảo sát mối liên quan giữa nồng độ cystatin C huyết thanh với creatinin huyết thanh và mức lọc cầu thận ở bệnh nhân đái tháo đường týp 2 có tổn thương thận”, Tạp chí Y dược học quân sự, 40(1), tr. 56-61. 1 ĐẶT VẤN ĐỀ Tổn thương thận do đái tháo đường hay còn gọi bệnh thận mạntính do đái tháo đường là biến chứng xuất hiện sớm, gặp với tỉ lệ cao,làm giảm sức khỏe và gây tử vong ở bệnh nhân. Bệnh thận mạn tínhđược xác định dựa vào các dấu hiệu tổn thương thận và giảm mức lọccầu thận. Microalbumin niệu (MAU) là dấu hiệu có độ nhạy và độ đặchiệu cao chNn đoán tổn thương thận giai đoạn sớm. Mức lọc cầu thận cógiá trị chNn đoán giai đoạn bệnh thận do đái tháo đường. Phương phápxác định mức lọc cầu thận (MLCT) áp dụng phổ biến trong lâm sàng làước lượng dựa vào nồng độ creatinin huyết thanh. Tuy nhiên, ở giaiđoạn sớm của tổn thương thận MLCT ước lượng dựa vào creatininhuyết thanh chưa phản ánh được mức độ tổn thương thận. Gần đây, cácnhà nghiên cứu đã tìm ra nhiều chất chỉ điểm sinh học (biomarker) hứahẹn có giá trị đánh giá biến đổi chức năng thận ở giai đoạn sớm tổnthương thận trong đó có cystatin C. Cystatin C là một protein trọng lượng phân tử nhỏ, được sản xuấttừ các tế bào có nhân của cơ thể với tốc độ ổn định, được lọc tự do quacầu thận, được tái hấp thu và chuyển hóa tại ống thận. Khi cầu thận bịtổn thương làm thay đổi khả năng lọc cystatin C ở cầu thận, gây biếnđổi nồng độ cystatin C trong máu. Bên cạnh đó, khi ống thận bị tổnthương làm giảm khả năng tái hấp thu và chuyển hóa cystatin C tại ốngthận, dẫn tới sự biến đổi nồng độ cystain C trong nước tiểu. Ở ViệtNam chưa có nhiều nghiên cứu đầy đủ về nồng độ cystatin C ở bệnhnhân đái tháo đường có tổn thương thận, vì vậy chúng tôi tiến hành đềtài: “Nghiên cứu nồng độ cystatin C huyết thanh, nước tiểu ở bệnhnhân đái tháo đường týp 2 có tổn thương thận” với mục tiêu: 1. Khảo sát nồng độ cystatin C huyết thanh, nước tiểu ở bệnhnhân đái tháo đường týp 2 tổn thương thận. 2. Tìm hiểu mối liên quan giữa nồng độ cystatin C huyết thanh,nước tiểu với thể tổn thương thận, creatinin huyết thanh, mức lọc cầu 2thận, giai đoạn bệnh thận mạn tính, tổn thương võng mạc, thiếu máu vàtăng huyết áp ở bệnh nhân đái tháo đường týp 2 tổn thương thận.* Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài + Chứng minh cơ sở khoa học của tăng nồng độ cystatin Chuyết thanh, nước tiểu ở bệnh nhân đái tháo đường týp 2 có tổn thươngthận. + Cystatin C huyết thanh có thể thay thế creatinin để ước lượngmức lọc cầu thận. Cystatin C huyết thanh biến đổi ở BN có tổn thươngthận giai đoạn sớm, khi mà biến đổi creatinin chưa ý nghĩa. Dùngcystatin C là chất chỉ điểm để ước lượng mức lọc cầu thận giúp pháthiện sớm giảm MLCT ở BN đái tháo đường có tổn thương thận. + Cystatin C liên quan có ý nghĩa với một số biểu hiện ở BNđái tháo đường: tổn thương đáy mắt, tăng huyết áp và thiếu máu.* Cấu trúc của luận án + Luận án có 114 trang, đặt vấn đề 2 trang, kiến nghị 1 trang,gồm 4 chương: chương 1 Tổng quan 32 trang, chương 2 Đối tượng vàPhương pháp nghiên cứu 15 trang, chương 3 Kết quả nghiên cứu 30trang, chương 4 Bàn luận 33 trang.Luận án có 52 bảng, 7 hình, 19 biểu đồ, 4 sơ đồ và 142 tài liệu thamkhảo (18 tiếng Việt, 124 tiếng Anh).* Chữ viết tắtACR: Albumin:creatinine ratio (Tỉ lệ nồng độ albumin/creatinin niệu)ĐTĐ: Đái tháo đườngGFR: glomerular filtration rate (Mức lọc cầu thận)MAU: Microalbumin niệuMAC: Macroalbumin niệuMLCT: Mức lọc cầu thậnMLCTcre: Mức lọc cầu thận ước lượng dựa vào creatininMLCTcys: Mức lọc cầu thận ước lượng dựa vào cystatin CSTMT: Suy thận mạn tính 3 CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN TÀI LIỆU1.1. Tổn thương thận do đái tháo đường týp 2 Tổn thương thận do đái tháo đường là biến chứng gặp với tỉ lệcao,từ 20 đến 40% tùy theo từng đối tượng nghiên cứu.1.1.1. Sinh lý bệnh học tổn thương thận do đái tháo đường týp 2 Sinh lý bệnh học tổn thương thận do ĐTĐ vẫn chưa được hiểubiết một cách đầy đủ. Tuy vậy, có 3 yếu tố chủ yếu trong cơ chế bệnhsinh gây biến chứng thận bao gồm rối loạn chuyển hóa ...