Tổng quan về ô nhiễm không khí trong nhà do chất đốt sinh khối và nguy cơ sức khỏe

Khoảng một phần ba dân số thế giới sử dụng các chất hữu cơ như phân động vật, mùn cưa, gỗ, than củi, rơm rạ, vỏ trấu v.v. làm nhiên liệu để đun nấu, sưởi ấm và chiếu sáng. Nguồn nhiên liệu này được gọi là chất đốt sinh khối và việc sử dụng các nhiên liệu này đã gây ô nhiễm môi trường không khí trong nhà, tá đông xấu tới sức khỏe cộng đồng tại nhiều quốc qua trên thế giới. Nhiều bằng chứng cho thấy phơi nhiễm với các chất ô nhiễm trong khói chất đốt sinh khối làm tăng nguy cơ mắc các bệnh đường hô hấp (như viêm phổi, bệnh lao, bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính, ung thư phổi và hen suyễn), cân nặng sơ sinh thấp, đục thủy tinh thể và các bệnh lý về tim mạch.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tổng quan về ô nhiễm không khí trong nhà do chất đốt sinh khối và nguy cơ sức khỏe | TOÅNG QUAN & NGHIEÂN CÖÙU | Toång quan veà oâ nhieãm khoâng khí trong nhaø do khoùi chaát ñoát sinh khoái vaø nguy cô söùc khoûe Traàn Thò Tuyeát Haïnh (*), Leâ Thò Thanh Höông (*), Traàn Khaùnh Long (*), Traàn Nöõ Quyù Linh (**) Khoaûng moät phaàn ba daân soá theá giôùi söû duïng caùc chaát höõu cô nhö phaân ñoäng vaät, muøn cöa, goã, than cuûi, rôm raï, voû traáu v.v. laøm nhieân lieäu ñeå ñun naáu, söôûi aám vaø chieáu saùng. Nguoàn nhieân lieäu naøy ñöôïc goïi laø chaát ñoát sinh khoái vaø vieäc söû duïng caùc nhieâu lieäu naøy ñaõ gaây oâ nhieãm moâi tröôøng khoâng khí trong nhaø, taùc ñoäng xaáu tôùi söùc khoûe coäng ñoàng taïi nhieàu quoác gia treân theá giôùi. Nhieàu baèng chöùng cho thaáy phôi nhieãm vôùi caùc chaát oâ nhieãm trong khoùi chaát ñoát sinh khoái laøm taêng nguy cô maéc caùc beänh ñöôøng hoâ haáp (nhö vieâm phoåi, beänh lao, beänh phoåi taéc ngheõn maõn tính, ung thö phoåi vaø hen suyeãn), caân naëng sô sinh thaáp, ñuïc thuûy tinh theå vaø caùc beänh lyù veà tim maïch. Ñaây laø moät trong nhöõng moái ñe doïa lôùn tôùi söùc khoûe toaøn caàu, ñoøi hoûi phaûi coù nhieàu noã löïc ñeå phoøng choáng thoâng qua caùc nghieân cöùu, chính saùch vaø chöông trình can thieäp. Tuy nhieân, vaán ñeà naøy chöa ñöôïc quan taâm ñuùng möùc, ñaëc bieät laø ôû caùc nöôùc ñang phaùt trieån, trong ñoù coù Vieät Nam. ÔÛ nöôùc ta, hieän coù raát ít nghieân cöùu tìm hieåu veà nhöõng aûnh höôûng cuûa khoùi chaát ñoát sinh khoái tôùi söùc khoûe coäng ñoàng vaø chöa coù nhöõng giaûi phaùp phuø hôïp ñeå haïn cheá nhöõng taùc ñoäng coù haïi tôùi moâi tröôøng vaø söùc khoûe cuûa khoùi chaát ñoát sinh khoái. Baøi baùo naøy toång quan caùc thoâng tin saün coù töø caùc nghieân cöùu ñöôïc coâng boá treân côû sôû döõ lieäu ScienceDirect veà thöïc traïng söû duïng chaát ñoát sinh khoái, oâ nhieãm khoâng khí trong nhaø do khoùi chaát ñoát sinh khoái vaø nguy cô söùc khoûe coäng ñoàng, moät soá giaûi phaùp hieäu quaû giuùp giaûm nguy cô… töø ñoù ñöa ra moät soá khuyeán nghò veà vaán ñeà naøy taïi Vieät Nam. Töø khoùa: chaát ñoát sinh khoái, khoùi chaát ñoát sinh khoái, nguy cô söùc khoûe A review on indoor air pollution due to biomass smoke and health risks Tran Thi Tuyet Hanh (*), Le Thi Thanh Huong (*), Tran Khanh Long (*), Tran Nu Quy Linh (**) It is estimated that animal dung, sawdust, wood, coal, chaff, dried straw, hay, and other crop residues, etc. are being used by approximately one third of the world's population as their fuel sources for cooking, lighting and heating at home. These energy sources are called biomass fuels and their uses have become sources for indoor air pollution, bringing negative health impacts for the community in many countries worldwide. Scientific evidence shows that being exposed to hazards in biomass smoke increases risks of having various diseases, such as respiratory diseases (e.g. pneumonia, tuberculosis 26 Taïp chí Y teá Coâng coäng, 4.2012, Soá 24 (24) | TOÅNG QUAN & NGHIEÂN CÖÙU | and chronic obstructive pulmonary disease, lung cancer, and asthma), low birth weight, cataracts, and cardiovascular problems. Biomass smoke is one of the major global public health problems requiring greater attention and investment for risk management through research, policy-making and intervention programs. However, in developing countries, including Viet Nam, biomass smoke and its negative health impacts have not been given adequate attention. To date, there have been very few publications on international peer review journals and studies on impacts of biomass smoke on public health in the country. This article reviews the available national and international information (available in ScienceDirect Database) on the current status of biomass fuel use, indoor air pollution due to biomass smoke and potential health risks, effective measures to reduce the health risks due to being exposed to biomass smoke and recommendations made for this issue in Viet Nam. Key words: biomass fuel, biomass smoke, health risks Caùc taùc giaû: (*) - Ths. Traàn Thò Tuyeát Haïnh, Tröôøng Ñaïi hoïc Y teá Coâng coäng, 138 Giaûng Voõ, Haø Noäi. Email: tth2@hsph.edu.vn - Ths. Leâ Thò Thanh Höông, Tröôøng Ñaïi hoïc Y teá Coâng coäng, 138 Giaûng Voõ, Haø Noäi. Email: lth@hsph.edu.vn - CN. Traàn Khaùnh Long, Tröôøng Ñaïi hoïc Y teá Coâng coäng, 138 Giaûng Voõ, Haø Noäi. Email: tkl@hsph.edu.vn (**) CN. Traàn Nöõ Quyù Linh, Trung taâm Y teá döï phoøng Haø Tónh, 71B Ñöôøng Haûi Thöôïng Laõn OÂng, Thaønh phoá Haø Tónh. Email: linhtrannu@gmail.com naêm 2011 vaø 198 baøi xuaát baûn trong quyù I naêm 1. Phöông phaùp tìm kieám taøi lieäu y vaên vaø 2012. Hình 1 moâ taû caùc taøi lieäu tìm thaáy, phaân theo moät soá keát quaû moät soá chuû ñeà lieân quan tôùi khoùi chaát ñoát sinh khoái Nhoùm taùc giaû ñaõ söû duïng cô sôû döõ lieäu vaø aûnh höôûng söùc khoûe. ScienceDirect ñeå tìm kieám caùc nghieân cöùu ve ...