Tổng quát về cúm

Cúm (tên tiếng Anh là influenza, thường được gọi là flu) là một bệnh truyền nhiễm được gây ra bởi virus có bộ gene là RNA, thuộc họ Orthomyxoviridae (họ viruscúm). Họ virus này nhiễm lên chim và động vật có vú. Tên influenza có nguồn gốc từ tiếng Ý (cũng viết là influenza, nghĩa tiếng Anh là influence, tức "ảnhhưởng", tiếng Latin viết là influentia). Trên người, các triệu chứng bệnh thông thường là ớn lạnh, sốt, viêm họng, các loại đau cơ, nhức đầu nặng, ho, cảm thấyngười yếu và các kiểu khó chịu thông thường khác. Ho...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tổng quát về cúmTổng quát về cúm01/05/2009 00:00 Kiến thức cúmCúm (tên tiếng Anh là influenza, thường được gọi là flu) là một bệnh truyền nhiễm được gây ra bởi virus có bộ gene là RNA, thuộc họ Orthomyxoviridae (họ viruscúm). Họ virus này nhiễm lên chim và động vật có vú. Tên influenza có nguồn gốc từ tiếng Ý (cũng viết là influenza, nghĩa tiếng Anh là influence, tức ảnhhưởng, tiếng Latin viết là influentia). Trên người, các triệu chứng bệnh thông thường là ớn lạnh, sốt, viêm họng, các lo ại đau cơ, nhức đầu nặng, ho, cảm thấyngười yếu và các kiểu khó chịu thông thường khác. Ho và sốt là hai triệu chứng thường gặp nhất. Trong các trường hợp nặng, cúm gây nên viêm phổi, đây làbiến chứng có thể gây tử vong, đặc biệt là cho người nhỏ tuổi và người già. Mặc dù có thể thường bị nhầm lẫn với bệnh cảm thông thường, cúm là loại bệnhnặng hơn rất nhiều và được gây ra bởi một loài virus khác. Cúm có thể gây ra buồn nôn và ói mửa, đặc biệt là ở trẻ em, nhưng các triệu chứng này lại thườngđược gây ra do bệnh viêm dạ dày ruột non (gastroenteritis, thường được gọi là “cúm bao tử” (stomach flu) hoặc là “cúm 24 giờ” (24-hour flu)).Hình: Ảnh chụp hiển vi điện tử xuyên thấu (transmission electron microscopy - TEM) của các thể virus cúm được nhuộm âm bản, độ phóng đại kho ảng 100.000 lần.Thông thường, cúm được lây truyền từ động vật có vú bị nhiễm bệnh bằng con đường lan qua không khí do các triệu chứng ho ho ặc hắt hơi, tạo ra các hạt dịchlỏng ti ti có chứa virus, và cũng lây truyền từ chim nhiễm bệnh bằng con đường phân (cứt) chim. Cúm có thể được truyền qua nước bọt (nước miếng), nước mũi,phân và máu. Sự nhiễm bệnh có thể được gây ra do tiếp xúc với dịch cơ thể hoặc với các bề mặt bị nhiễm virus. Virus cúm có thể giữ được khả năng truyềnnhiễm sau một tuần ở nhiệt độ cơ thể người, hơn 30 ngày ở 0oC (32oF), và thậm chí lâu hơn rất nhiều nếu ở nhiệt độ cực thấp. Virus cúm có thể bị làm mất hoạttính (bất hoạt) bởi các chất chống vi sinh vật và các chất tẩy rữa. Vì virus có thể được làm bất ho ạt do xà phòng (xà bong), việc r ữa tay thường xuyên sẽ làmgiảm nguy cơ nhiễm bệnh.Cúm lan truyền khắp thế giới qua các dịch theo mùa trong năm, gây chết cho từ hàng trăm ngàn người mỗi năm, cho đến hàng triệu người trong các năm đạidịch cúm toàn cầu. Ba (03) đại dịch cúm toàn cầu đã diễn ra trong thế kỷ 20 và cướp mất sinh mạng của hàng chục triệu người. Mỗi đại dịch cúm này được gâyra do sự xuất hiện của một chủng virus mới cho người. Thông thường, các chủng mới này được sinh ra do sự lan truyền của một virus cúm đã có sẵn trên cácloài động vật khác lây sang cho người. Một chủng cúm trên gia cầm có tên là H5N1, cho đến gần đây, đã tạo ra nguy cơ lớn nhất gây ra đại dịch cúm mới trêntoàn cầu kể từ khi nó lần đầu tiên gây tử vong cho người trong những năm 1990. Mặc dù chủng H5N1 chưa đột biến để tạo ra một dạng có thể lây lan dễ dàngtừ người sang người, trong tháng 04/2009, một chủng cúm khác tên là H1N1 đã kết hợp nhiều gene khác nhau từ cúm người, cúm heo (lợn), và cúm gà, được gọilà “cúm heo” (swine flue), phát xuất từ Mexico, Hoa Kỳ, và một số quốc gia khác. Đến cuối tháng 04/2009, cúm heo H1N1 được nghi ngờ là đã gây t ử vong chohơn 150 người ở Mexico, và báo hiệu rằng một đại dịch cúm toàn cầu mới là hầu như chắc chắn sẽ xảy ra.Ngày 11/06/2009, bà Margaret Chan, tổng giám đốc của Tổ chức Sức khỏe Thế giới đã công bố nâng cấp dịch cúm H1N1 lên pha 6, pha đại dịch cúm toàn cầu.Tiêu chủng ngừa cúm là cách làm thông thường cho người của các quốc gia đã phát triển và cho gia cầm. Vắc xin thông thường nhất cho người là vắc xin 3chủng cúm (trivalent influenza vaccine (TIV)), loại này chứa các chất liệu được tinh lọc và không còn ho ạt tính của 3 chủng virus khác nhau. Thông th ường, vắcxin này chứa chất liệu của 2 chủng cúm A và 1 chủng cúm B. Vắc xin TIV an toàn và không chứa nguy cơ nào của việc truyền bệnh cúm, và nó gây ra phản ứngrất nhẹ. Một loại vắc xin được thiết kế cho năm này có thể không có tác dụng cho năm sau đó, vì virus cúm tiến hoá rất nhanh và các chủng virus khác có thể sẽtrở nên phổ biến. Các thuốc trị virus có thể được dùng để trị cúm, đặc biệt là thuốc sử dụng các chất ức chế enzyme neuraminidase.1. Nguồn gốc của từ influenza:Tên gọi influenza có gốc từ tiếng Ý và nói về nguyên nhân của loại bệnh này; đầu tiên, bệnh này được cho là do ảnh hưởng của các nguyên nhân chiêm tinhhọc. Các thay đổi của y học đã làm thay đổi tên này thành influenza del freddo, có nghĩa là do ảnh hưởng của hơi lạnh. Từ influenza được sử dụng đầu tiêntrong tiếng Anh vào năm 1743 khi nó được du nhập, với cách phát âm kiểu Anh, từ trong dịch bệnh cúm tại châu Âu. Các tên cổ của cúm bao gồm dịch tiêu chảycatarrh, cúm grippe (từ người Pháp), bệnh đổ mồ hôi, và sốt Tây Ban Nha (đặc biệt từ chủng của đại dịch cúm 1918).2. Lịch sử:Các triệu chứng của bệnh cúm trên người đã được H ...