Trẻ bị lắc

Câu chuyện về bé Devin Austin Thimlar: Devin là một nạn nhân của hội chứng SBS. Brenda Thimlar, mẹ của bé Devin đã kể về trường hợp con mình trên web site nhằm thông tin cho tất cả mọi người về hội chứng SBS và cách phòng tránh. Câu chuyện vẽ nên bức tranh khá đầy đủ về tình trạng của một trẻ bị SBS
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Trẻ bị lắc TRẺ BỊ LẮC Câu chuyện về bé Devin Austin Thimlar: Devin là một nạn nhân của hội chứng SBS. Brenda Thimlar, mẹ của béDevin đã kể về trường hợp con mình trên web site nhằm thông tin cho tất cả mọingười về hội chứng SBS và cách phòng tránh. Câu chuyện vẽ nên bức tranh kháđầy đủ về tình trạng của một trẻ bị SBS: - Ðó là sai lầm lớn nhất trong đời tôi, Brenda cho biết như vậy khi đãquyết định vẫn gửi con mình vào ngày kế tiếp, mặc dù trong ngày đầu cô đã pháthiện thấy những đốm xuất huyết quanh đầu con mình, nhưng lại nghĩ đó chỉ là banđỏ không độc hại gì. - 3 ngày sau khi bắt đầu gửi con, tôi bắt đầu thấy Devin bị nôn rất nhiều,hầu hết sau mỗi bữa ăn cháu đều nôn ra hết. Tôi đã đưa cháu đến bác sĩ 3 lần vàđều được chẩn đoán là nhiễm siêu vi, ngay cả khi cháu xuất hiện thêm những triệuchứng ở mắt, tiếng lạo xạo ở vùng xương sườn sau lưng và hay ngủ lịm đi. - Ðến ngày thứ 11, tôi quyết định phải cho cháu nhập viện cấp cứu vì bị rốiloạn điện giải do nôn quá nhiều. Devin được truyền dịch và cho làm những xétnghiệm cần thiết, và tôi thật sững sờ khi bác sĩ cho biết trên CT Scan của Devin cóhình ảnh xuất huyết não. Ngay sau đó, cháu được chuyển đến một bệnh việnchuyên khoa thần kinh và đưa ngay vào phòng chăm sóc đặc biệt. Các bác sĩ đãhỏi rất kỹ xem chúng tôi có làm rơi bé không, có vật gì rơi trúng đầu hay bị mộtvật nuôi nào đó trong nhà gây tổn hại? Ngày hôm sau, qua chụp CT và MRI, các bác sĩ đã phát hiện ra tình trạngtổn thương thùy thái dương bên phải, và nguyên nhân gây tăng áp lực nội sọ củacháu là do dịch não tủy và máu tụ quanh não mà bình thường không có. Ngoài raDevin còn bị gãy xương chày, xương sườn và xương hốc mắt. Thật không thể hiểunổi chuyện gì đã xảy ra cho cháu. Chỉ đến khi bác sĩ khẳng định đi khẳng định lại:Devin đã bị lắc rất mạnh, chúng tôi mới hiểu vấn đề và lần đầu tiên được nghe đếnmột hội chứng có tên là SBS. Tiếp theo câu chuyện là sự vào cuộc của cảnh sát, báo chí và các ban ngànhkhác nhau. Chỉ đến lúc này, mọi người mới nhận thức được tầm quan trọng củavấn đề và ngay lập tức đã thông tin về hội chứng này bằng nhiều hình thức khácnhau như: các chương trình nghiên cứu về SBS, những chương trình giáo dục trêncác phương tiện thông tin đại chúng. để cố gắng giúp mọi người hiểu biết về sựnguy hiểm của SBS. Ðịnh nghĩa SBS SBS là tình trạng một trẻ bị lắc mạnh dữ dội bởi một người khác, gây nêntình trạng tổn thương cho trẻ. SBS có thể chỉ do bị lắc đơn thuần hay đi kèm vớitình trạng đầu của trẻ sau khi bị lắc mạnh rồi va vào giường, nệm hay một mặtphẳng nào đó. SBS còn có những tên khác như: Chấn thương đầu do bị ngược đãi(abusive head trauma), Chấn thương não do lắc (shaken brain trauma) hay Hộichứng trẻ bị lắc như dây gắn đầu roi (whiplash shaken infant syndrome)... Theo một thống kê tại Mỹ, cho thấy có khoảng 60% trẻ bị SBS là trai và40% là gái. Tuổi bị SBS có thể từ 0-4 tuổi, nhưng đa số các trường hợp đều rơivào trẻ dưới 1 tuổi (khoảng từ 3-8 tháng tuổi bị nhiều nhất). Có đến 70% thủ phạm gây ra SBS cho trẻ là nam và 30% là nữ, trong đóđiều đáng buồn nhất là 62% trường hợp lại do chính cha mẹ của trẻ gây ra, 20% dobạn trai của người mẹ, 14% do người trông trẻ, 3% do cha mẹ kế, 1% do ông bà vànhững đối tượng khác. Trẻ có thể bị lắc trong tình huống nào? - Khi trẻ quấy khóc nhiều khiến cha, mẹ hoặc người coi sóc chúng tức giậnđến mức mất tự chủ vì không dỗ được. Họ không đánh đứa trẻ nhưng lại sốcchúng lên và lắc dữ dội để thỏa cơn giận. Tình huống này dường như hiếm gặp ởViệt Nam vì chúng ta ít bị stress hơn người phương Tây. - Các ông bố có khuynh hướng hay biểu hiện sự thương yêu con mình, nhấtlà với con trai bằng cách lắc lắc chúng hoặc tung lên rồi bắt lấy, hay như ở ViệtNam thường để trẻ lên chân rồi lắc lắc, chơi trò Nhong nhong ngựa ông đã về. - Ðể trẻ nhỏ ở tư thế đứng khi đi xe đường xóc, khiến trẻ gập tới gập lui. - Bị vật nuôi trong nhà lôi đi. Tại sao khi lắc mạnh lại gây nguy hiểm cho trẻ? Như chúng ta đã biết, khi trẻ còn nhỏ các cơ ở vùng cổ vẫn còn rất yếu vìchưa phát triển tốt, do đó sự hỗ trợ nâng đỡ cho đầu trẻ không nhiều. Chính vì thếkhi bị lắc mạnh hay tung lên tung xuống, đầu của trẻ sẽ có khuynh hướng gập tớigập lui hay xoay qua xoay lại một cách không kiểm soát được. Hậu quả có thể cònnặng nề hơn nếu kết thúc quá trình lắc với sự va chạm mạnh đầu trẻ vào một bềmặt nào đó như tường, sàn nhà hay giường. Do lực gia tốc đang nhanh bị dừng lạiđột ngột bởi một va chạm thường rất mạnh (cũng giống như một chiếc xe đangchạy nhanh tông vào tường), hậu quả là não sẽ bị xoắn vặn hay gập tới gập luitrong hộp sọ dẫn đến tình trạng các mạch máu và thần kinh của não bị vỡ, các mônão bị xé ra gây xuất huyết não, phù não, tăng áp lực nội sọ. Có thể dẫn đến nhữngdi chứng về sau như: Chậm phát triển tâm thần, mất khả năng học và nói, liệt,động kinh, mù mắt, điếc và thậm chí tử vong. Chẩn đoán - Thường khó để khẳng định được ngay tình trạng của trẻ là do SBS, trừ khicó người mô tả rõ tình trạng bé bị lắc. Ða số các bác sĩ đều có khuynh hướng nghĩđến tình trạng bé bị té. - Trường hợp nặng bé được mang vào cấp cứu với các biểu hiện như: khóthở hay ngừng thở, co giật, ói mửa, tri giác lừ đừ hay hôn mê. Khám thực thể cóthể phát hiện có các vết bầm tím quanh đầu, cổ hay xương sườn; Gãy xương sườnhay các xương khác; Xuất huyết võng mạc (thường là 2 bên). Chụp CT và MRI cóthể phát hiện thấy những tổn thương trong não như: xuất huyết dưới màng cứng,xuất huyết dưới màng nhện, máu tụ, phù não và nhồi máu não. - Những trường hợp nhẹ thường dễ bị bỏ qua và dễ bị lầm với một số tìnhtrạng khác như nhiễm siêu vi, rối loạn tiêu hóa... Trẻ có thể có những biểu hiệnsau: Quấy khóc nhiều, bỏ ăn hay bỏ bú, ói, ngủ lịm, gương mặt không cảm xúc,không chịu cười đùa, trương lực cơ kém. Nói chung ở thể nhẹ ...