Trẻ còi xương - Dấu hiệu và cách phòng ngừa

Trẻ sinh thiếu tháng, trẻ lên cân nhanh, trẻ thấp còi, trẻ ít được phơi nắng,... đều có thể bị còi xương. Mặc dù vậy, rất nhiều bà mẹ chưa nhận biết được dấu hiệu còi xương của con. Dưới đây chúng tôi xin giới thiệu kinh nghiệm của một số bà mẹ và ý kiến của chuyên gia dinh dưỡng về vấn đề này.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Trẻ còi xương - Dấu hiệu và cách phòng ngừa Trẻ còi xương - Dấu hiệu và cách phòng ngừaTrẻ sinh thiếu tháng, trẻ lên cân nhanh, trẻ thấp còi, trẻ ítđược phơi nắng,... đều có thể bị còi xương. Mặc dù vậy, rấtnhiều bà mẹ chưa nhận biết được dấu hiệu còi xương củacon. Dưới đây chúng tôi xin giới thiệu kinh nghiệm củamột số bà mẹ và ý kiến của chuyên gia dinh dưỡng về vấnđề này.Chị Đào Bích Hạnh (Thanh Xuân - Hà Nội)Tôi mang thai được 36 tuần thì bị vỡ ối nên sinh sớm hơndự định. Con trai tôi khi sinh ra nặng 2,8kg, bác sĩ bảo cháubị còi xương, thóp trước, thóp sau của cháu bị hở khánhiều. Sau 3 tuần nằm viện thì cháu được về nhà. Bác sĩhướng dẫn tôi là mỗi buổi sáng phải cho con tắm nắngkhoảng 15 phút kết hợp với uống vitamin D3, canxi cùngchế độ ăn uống của mẹ để có nhiều sữa, đủ dinh dưỡng chocon. Nhưng vì sinh thiếu tháng nên cháu yếu ớt, lại là mùađông nên tôi không dám cho cháu tắm nắng nhiều. Chỉ chocon ngồi ở cạnh cửa sổ hoặc những hôm ấm áp mới dámcho cháu ra ban công phơi nắng. Tôi cho con uống thuốccùng chế độ dinh dưỡng như bác sĩ khuyên, cuối cùng thìtình trạng sức khỏe của cháu có cải thiện hơn một chút. Tuynhiên mọi sự phát triển của con tôi đều chậm hơn so vớinhững trẻ khác.Chị Lê Thị Nhâm (Đống Đa - Hà Nội)Con tôi sinh ra đủ ngày đủ tháng và nặng 4kg. Cháu bú mẹhoàn toàn trong 4 tháng đầu và tăng cân rất tốt. Tháng đầucháu tăng 2kg, tháng thứ 2 tăng 1,7kg. Khi cháu được 5tháng thì đã nặng tới 11kg. Nhìn con lớn từng ngày tôimừng lắm. Hiềm một nỗi cháu rất hay quấy khóc ban đêm.Mọi người mách chữa mẹo thế nào tôi cũng nghe theo,miễn là làm sao để con thôi quấy khóc. Nào thì để đôi đũavới con dao ở đầu giường; đốt vía; để roi dâu ở gầmgiường; thậm chí mẹ chồng tôi còn mời cả thầy về cúnggiải vía mà cháu vẫn không hết quấy khóc. Cho đến khiđược 10 tháng tuổi, con tôi bị sốt và khi đi khám bệnh, bácsĩ bảo cháu bị còi xương thì tôi mới biết. Ban đầu tôi cònthắc mắc là con tôi tăng cân như thế thì sao mà còi xươngđược, thì bác sĩ giải thích: đầu to, tóc rụng kiểu vành khăn,đặc biệt là hay giật mình, quấy khóc ban đêm là điển hìnhcủa bệnh còi xương. Còn không phải cứ lên cân tốt làkhông bị còi xương. Con tôi bị còi xương thể bụ... Lúc ấytôi mới hiểu và cho con uống thuốc theo đơn của bác sĩdinh dưỡng. Vài tháng sau thì tóc cháu bắt đầu mọc, nhưngđến giờ đầu cháu vẫn hơi to so với bình thường. Chắc đó làdo hậu quả của còi xương gây nên.ThS. Lê Thị Hải (Viện Dinh dưỡng Quốc gia)Qua thực tế khám bệnh và tư vấn tại Viện Dinh dưỡng chothấy còi xương là bệnh phổ biến ở trẻ dưới 3 tuổi. Tìnhtrạng còi xương thường gặp ở các trẻ đẻ non, trẻ sinh thiếutháng, thiếu cân, trẻ có hội chứng kém hấp thu, trẻ suy dinhdưỡng, trẻ không được tắm nắng... Một số trẻ tăng cânnhanh, bụ bẫm cũng là một yếu tố nguy cơ gây còi xương.Ở những trẻ này nhu cầu về canxi, phốt-pho cao hơn trẻbình thường, mà ở trong thức ăn thì có rất ít vitamin D (loạivitamin giúp hấp thu canxi), nên không đáp ứng đủ nhu cầucanxi của trẻ. Ở những trẻ này được gọi là còi xương thể bụbẫm.Các triệu chứng thường gặp ở trẻ còi xương là hay quấykhóc, ngủ không yên giấc, hay giật mình, ra nhiều mồ hôi,rụng tóc vùng sau gáy tạo thành hình vành khăn, thóp mềmvà chậm liền, chậm mọc răng, chậm biết lẫy, bò, đi...Nguyên nhân gây còi xương ở trẻ em phần lớn là do thiếuvitamin D. Trẻ ăn sữa bột có nguy cơ còi xương cao hơn trẻbú mẹ. Tuy nhiên, ngay cả sữa mẹ cũng không cung cấp đủvitamin D cho trẻ, vì thế trẻ cần lấy thêm chất này quaviệc tắm nắng mặt trời.Có nhiều bà mẹ không biết con quấy khóc do bị còi xươngnên đã tìm cách chữa bằng mẹo mà không mang lại kếtquả. Cũng có nhiều bà mẹ khi biết con bị còi xương thì tìmcách bổ sung canxi. Tuy nhiên nếu cung cấp đủ canxi màthiếu vitamin D thì cơ thể cũng không hấp thu được.Để dự phòng còi xương, ngay từ thời kỳ mang thai, ngườimẹ nên dành thời gian tắm nắng, đi dạo ngoài trời, chọnthực phẩm giàu vitamin D và canxi. Khi thai được 7 tháng,bà mẹ có thể uống 1 ống vitamin D 200.000 IU để phòngcòi xương cho con. Trẻ sinh ra cần được bú mẹ hoàn toàntrong 6 tháng đầu. Khi đã ăn bổ sung, cần cho dầu mỡ vàobát bột để tăng hấp thu vitamin D (có nhiều trong cá, thịt,trứng, nấm...) vì chất này thuộc loại vitamin tan trong dầu.Cho trẻ ăn các thực phẩm giàu canxi như tôm, cua, cá vàuống sữa nếu mẹ thiếu sữa hoặc khi đã cai sữa mẹ. Hằngngày, cần cho trẻ tắm nắng, để lộ chân, tay, lưng, bụng. Chỉcần 15-30 phút tắm nắng vào buổi sáng trước 9 giờ, tiền tốvitamin D trên da trẻ sẽ được chuyển thành vitamin D. Chotrẻ uống vitamin D 400 IU mỗi ngày trong suốt năm đầutiên, nhất là về mùa đông, đặc biệt cần với trẻ sinh non, nhẹcân.Đối với những trẻ đã bị còi xương thì việc bổ sung vitaminD qua đường ăn uống là rất hạn chế, vì trong thức ăn có rấtít vitamin D. Với những trẻ này thì cần tích cực tắm nắnghoặc bổ sung vitamin D bằng thuốc theo chỉ định của bác sĩmới điều trị được bệnh còi xương.Trọng ...