Trẻ vẹo cột sống: thờ ơ sẽ trả giá đắt

Nhiều trẻ em ở Việt Nam bị vẹo cột sống nhưng khôngđược phát hiện sớm, đến bệnh viện khám với cộtsống vẹo trên trăm độ, một “kỷ lục” khó thấy ở cácnước tiên tiến – nơi mà chỉ 40 hay 45 độ là đã đượcphẫu thuật!
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Trẻ vẹo cột sống: thờ ơ sẽ trả giá đắt Trẻ vẹo cột sống: thờ ơ sẽtrả giá đắtNhiều trẻ em ở Việt Nam bị vẹo cột sống nhưng khôngđược phát hiện sớm, đến bệnh viện khám với cộtsống vẹo trên trăm độ, một “kỷ lục” khó thấy ở cácnước tiên tiến – nơi mà chỉ 40 hay 45 độ là đã đượcphẫu thuật!Dấu hiệu phát hiện bệnh sớm Vẹo cột sống có thể xảy ra ở mọi độ tuổi. Tuổi dễ phát triển nhanh nhất là dậy thì (10 – 17 tuổi ở cáctrẻ gái, nhất là quanh tuổi có kinh, và 12 – 18 tuổi ở cáctrẻ trai).Bình thường cột sống của trẻ thẳng hàng khi nhìn từ cổxuống lưng và thắt lưng. Nhìn ngang, cột sống hơi cong ởlưng và ưỡn bình thường ở thắt lưng. Nếu bị tật vẹo cộtsống, nhìn phía sau khi trẻ đứng thẳng sẽ thấy vai xệ mộtbên, lồng ngực nhô lên một bên, có thể kèm theo vùnghông – thắt lưng nhô phía bên kia; xương chậu và hángcao hơn bên kia; cột sống lệch sang bên. Cho trẻ cúi thắtlưng, nhìn phía sau sẽ thấy rõ lồng ngực hay hông thắtlưng nhô lên một hay hai bên. Đây là cách khám đơn giảngiúp phát hiện các tật vẹo cột sống tương đối sớm do tácgiả Adam đề xuất mà cha mẹ, người thân đều có thểkhám thấy được trước khi tham vấn bác sĩ chuyên khoacột sống.Có ba cấp độ vẹo cột sống: cấp độ 1, cột sống đã lệchnhưng chỉ có thể phát hiện bởi các chuyên gia, chưa ảnhhưởng đến chức năng hô hấp. Cấp độ 2, nhìn từ phía sauđã thấy cột sống cong vẹo, gù xương sườn do đốt sống bịxoay, ảnh hưởng đến chức năng hô hấp nhẹ. Cấp độ 3,nhìn rõ cột sống vẹo lệch sang bên, ảnh hưởng nặngchức năng hô hấp, có thể gây biến dạng khung chậu,khớp háng, chiều dài của lưng – thắt lưng ngắn lại, xươngsườn ngực bị biến dạng gây suy hô hấp mạn tính, xuấthiện bệnh tim phổi mạn, các cơ quan trong ổ bụng bị chènép...Vì đâu trẻ vẹo cột sống? “Quan niệm cho rằng nguyên vẹo cột nhân sống là do đứng hay ngồi tư thế xấu, xách nặng một bên, do ngủ co quắp, do thiếu sinh tố hay thiếuQuan niệm cho rằng nguyên nhân vẹo canxi thật racột sống là do đứng hay ngồi tư thế không đúng”xấu, xách nặng một bên, do ngủ coquắp, thiếu sinh tố hay thiếu canxi thật ra không đúng.Vẹo cột sống có nhiều nguyên nhân: bẩm sinh, vẹo cộtsống kèm theo các bệnh lý tuỷ sống hay thần kinh cơ(bướu đa sợi thần kinh, hội chứng Marfan, rỗng tuỷ sống,thoát vị hạnh nhân tiểu não, di chứng sốt bại liệt...) haykhông rõ nguyên nhân (vô căn). Vẹo cột sống vô cănchiếm đa số trường hợp: 60 – 70%. Đa số trẻ dưới ba tuổibị vẹo cột sống bẩm sinh hay liên quan bệnh lý, khó điềutrị và tiên lượng nặng. Khoảng 20% trẻ vẹo cột sống thiếunhi (từ 3 – 10 tuổi) có nguyên nhân bệnh lý kèm theo, đasố không rõ nguyên nhân. Sau mười tuổi, đa số là vẹo cộtsống vô căn diễn biến nặng cho đến khi dừng lại ở độ tuổitrưởng thành. Vẹo cột sống người lớn là hậu quả của mắcvẹo cột sống lúc nhỏ bị quên lãng hoặc vô căn hay bệnhlý. Nhìn chung, 80% dị tật cột sống có nguyên nhân vôcăn. Khoảng 30% có tiền căn gia đình liên quan đến ditruyền. Càng nhỏ tuổi nguyên nhân bệnh lý kèm càngnhiều, càng khó điều trị. Vẹo cột sống ở tuổi thanh thiếuniên thường là vô căn, việc điều trị thường cho kết quả vàdự hậu tốt dù bảo tồn (giữa 20 – 40 độ vẹo) hay phẫuthuật (trên 40 độ vẹo). Tuy nhiên, bệnh nhân càng đến trễ,vẹo càng nặng thì phẫu thuật càng nguy hiểm, dự hậucàng dè dặt. Vì vậy, các bậc cha mẹ phải hết sức quantâm đến cột sống của con em. Các trẻ cũng chớ e dè hỏi ýkiến cha mẹ, thầy cô khi thấy mình mặc áo dài không đẹpdo gù nhô xương sườn, hay thấy sự bất thường ở vai (vainày thấp hơn vai kia).Cách trị tuỳ mức độ vẹoĐể nhẹ gánhđiều trị hiệnKhi phátchứng vẹo cộtsống, có thể đưađến các bác sĩchuyên khoa cộtsống hay chấnthương chỉnhhình thăm khám.Đến khám càngsớm, cơ hội cứuchữa càng cao,chi phí điều trịcũng ít tốn hao.Bác sĩ sẽ chokhảo sát kỹ hìnhảnh học để chẩnđoán và đánh giáđộ vẹo cột sốngchính xác hơn.Trẻ bị vẹo cộtsống nặng thuộcgia đình nghèo,đời sống khókhăn, có thể liênhệ với chúng tôi:khoa cột sống Abệnh viện Chấnthương chỉnhĐiều trị vẹo cột sống dựa chủ yếu vào hình TP.HCM, đểgóc vẹo cột sống được khảo sát trên cùng tìm cáchhình ảnh học. Ba cách điều trị: trẻ được giúp phẫu thuật với kỹQuan sát, theo dõi cho trẻ có góc vẹo th ...