Trí thức - Một góc nhìn tiêu biểu: Phần 4

Tài liệu Trí thức - Một góc nhìn tiêu biểu: Phần 4 sẽ mang đến cho bạn đọc các góc nhìn trí thức về lĩnh vực văn hóa nghệ thuật thông qua các nội dung chính sau: Tản mạn về tính dân tộc và tính toán nhân loại trong nghệ thuật, truyền thống và hiện đại, bản sắc dân tộc là hiện đại hóa, cần tránh tâm lí vừa tự ti vừa tự thị, quảng bá văn hóa, bản sắc dân tộc - sáng tạo độc đáo của cá nhân nghệ sĩ, tư duy không gian hai chiều trong mĩ thuật dân gian Việt,... Để nắm nội dung mời các bạn cùng tham khảo.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Trí thức - Một góc nhìn tiêu biểu: Phần 4PHẦN IVVÀN HÓA NGHỆ THUẬT■■v A n h ó a ... đ ể l à m g ì ?Nguyên NgọcCh ú n g ta chưa thật sự làm văn hóa. Có phải thật thế không? Tỏi rất mongđược thử trao đổi, để cùng suy nghi tiếp. Và để cho cuộc đi tới của chúng tahôm nay, và cả ngày mai nữa, nhanh mà vững, mà bền, và nói cho cùng/ đểcho cuộc d i tới của chúng ta hỏm nay thật sự đưa đến sự trong ỉành cho xã hộivà hạnh p h ú c cho con người.Tôi c ó một người bạn PhiUppines tên là Tak)it N ahitm it, hình n h ư đấy làbiệt hiệu, m ột kiểu bút d a n h của anh, chứ khỏng phải tén thật. A nh giải thíchchí) tôi, th e o thổ ngừ ờ quê a n h tên ấy cỏ nghĩa là ánh chớp thầm lặng. Saum ộ t thời ‘gian qu en và th ân với anh, tôi nghĩ tòi có thể hiểu vì sao a n h đã chọncái biit d a n h nghe hơi lạ ấy. Có vẻ n h ư gia đình a n h thuộc tầng lớp trí thức lớnvà thượn^^ lưu trong xã hội Philippines. Mẹ a n h từ ng là n ữ thị trưởng đ ầ u tiêncủa thù đ ô Manila. Còn an h thì đã tốt nghiệp tiến sĩ k inh tế ờ Mĩ, sau đ ó về làmviệc cho m ột cơ q u an của Liên Hiệp Q uốc tại Paris gần chục năm...; cho đ ế nm ột hôm., a n h bổng từ bỏ tất cả, d a n h vọng, chức quyền, tiền bạc, k inh thànhhoa lệ, rũ áo ra đi, quay vẻ Philippines, và cặm cụi làm vãn hóa. A nh có cho tỏixem một số phim do chính a n h tự làm đạo diễn, tự quay, tự dựng, tuyệt đốik h ô n g h ẻ sử d ụ n g diễn viên chuyên nghiệp, ph im truyện hẳn hoi n h ư n gngười đóíiig là người thư ở ng bắt gặp ngoài đường, trong n h à máy, trên đ ồ n gruộng. C ó nét gì ph ản g p h ất n h ữ n g phim rất hay và rất độc đáo của điện ản hIran. Thimh thoảng a n h sang Hà Nội, đ ế n và đi đều rất nh ẹ nhàng, giản dị,thường ă.n mặc quần áo dân tộc, hai cậu con trai an h có mẹ làngườiThụy Đ iểnn h ư n g lại thích ãn mặc, thật lạ, rất giống người Tây N g u y ên ở ta, thậm chí cókhi còn đ ó n g khố, rắt đẹp. Takjit rất yêu các n ền văn hóa d â n tộc thiểu số ở quêanh. Anhì có tặng tôi m ột cây sáo không phái thổi bằng m ồ m mà bằng mủi, ảmth a n h r é o rắt xa xôi và m ơ hồ, rất lạ. Lần nào sang an h cùng gọi đ iện cho tôi,ch ú n g tòn thư ờng tìm m ột chỏ vắng và yên tĩnh ngồi với n h a u có khi suốt ngày,nói với a h a u về công việc của mỗi người, về n h ữ n g ao ước và cả n h ữ n g lo nghĩcủa chúnig tôi. Có hôm Takjit đột ngột hỏi tôi: Theo anh, ở những đất nưác365n h ư đ ắ t nước c h ú n g ta hâv giờ, vãn hóa cần phải làm gì, có thể làm gì, vai tròcủa vãn hóa là gi, n h ất là trong tình hình sôi nổi mà cũng đầy thách thức hiệnnay?, Tôi biết đ ấ y là câu hỏi vẫn khiến Takịit ray rứt, và quà k hông d ẻ trả lời.Tôi nói; T ak jit ạ, thì chính a n h phải trả lời cho tỏi câu hòi ấv đi chứ, chính a n hđ à từ n g là tiến sì k in h tế ở một quốc gia giàu có và hiện đại nhắt thế giới títngsống và làm việc h à n g chục n ả m giửa một Paris hoa lệ đệ n h ất h à n h tinhthếm à rồi đ ộ t n h iê n a n h vẤt bò tất cả để quay về quê h ư ơ n g v^à chỉ chãm chăm làmv ă n hóa, lại làm theo cách rất riêng của anh... v^ậy tức là a n h đã suy nghĩ ahiềulắm về v ăn hóa, vai trò của văn hóa, lâu dài và ngay h ô m nay, chính an h phảinói với tôi, cho tôi đi chứ.... Takịii ngồi trầm n g âm một lúc, rồi hòi: Anh có láixe ỏ tỏ không? A nh biết đấy, lái xe rất coi trọng hai hàn chân đạp; một chàn gavà m ột c h â n p h a n h , cũ n g gọi là chân thắng ấy mà. Và qu an trọng nhất chinh làchân thắng. Khi nào thỉ người ta cần dến chân thắng, khi nào thì phải giữ rấtchặt, rất chắc ch ân thắng? K hông phải là khi d ừ n g xe, hay khi chạy chậm, màchính là khi tăng tốc và lại qua cua nửa. Ván hóa, theo tỏi, chính là cái chânth ắ n g ấy đấy, của xã hội, của lịch sử, của con người, của m ột đất nước, một clântộc. C h ứ k h ô n g phải ch ần ga. Kinh tế là chân ga. Kinh tế lúc nào củ n g lao tớiphía trước, n h a n h hơ n, n h a n h hơ n nửa, n h a n h hơ n mãi, bao nhiêu cũngk h ô n g vừa, n h ấ t là đối với n h ữ n g đ ất nước n h ư đ ấ t nước ch ú n g ta, đ an g phảicố đ u ổ i kịp n ă m ch âu b ố n biển củ n g đan g lao tới rất d ữ dội, phải cố tãng tốc tốiđ a có thể để đ u ổ i cho kịp. Và lại phải qua cua, liên tục qua cua. C hính lúc này,h ơ n bao giờ hét, cần giữ thật chắc chân thắng. C h ín h lúc này, hơ n bao giử hét,cần v ă n hóa. N ế u k h ô n g thì cuộc xông tói có rất n h iều nguy cơ lao luôn xuốngvực. Tôi cho rằn g ở n h ữ n g đ ất nước n h ư đất nước c h ú n g ta, h ìn h n h ư người tađang h iểu rất lầm về v ãn hóa, người ta cho rằng khi đất nước đ a n g phải lao tớitrong cuộc đ u ổ i bắt lớn này thì văn hóa củng phải lao theo, văn hóa phải ra sứccổ vủ, reo h ò cho cuộc đ uổi bắt say m ê ấy. Vãn hỏa phải ra sức cổ vũ kinh tế vàc h ín h trị, c h ín h các n h à chín h trị và kinh tế cũ n g thư ờ ng xuyên đòi hỏi, thúcgiục v ã n hóa n h ư vậy... K hông phải đâu, hoàn toàn ngược lại. C h ín h khi kinhtế lao tới thì văn hóa, công việc cúa văn hóa là phải giữ thắng, chính lúc nàymới càng thấy vô c ù n g cần ...