Cây Jatropha curcas L., thuộc chi Jatropha, họ Thầu dầu. Chi Jatropha có nguồn gốc từ tiếng Hy Lạp, ghép từ hai chữ Iatrós (bác sĩ) và trophé (thức ăn)^, ám chỉ công dụng làm thuốc của cây này.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Triển vọng và lộ trình phát triển cây Jatropha để sản xuất diesel sinh học Triển vọng và lộ trình phát triển cây Jatropha để sản xuất diesel sinhhọc ở Việt Nam Cây Jatropha curcas L., thuộc chi Jatropha, họ Thầu dầu. Chi Jatropha có nguồn gốc từ tiếng Hy Lạp, ghép từ hai chữ Iatrós (bác sĩ) và trophé (thức ăn)^, ám chỉ công dụng làm thuốc của cây này. Curcas là tên gọi thông thường của cây Physic nut ởMalabar, Ấn Độ. Tên thông dụng ở các nước hiện nay là Jatropha, ở Việt Nam gọi làcây Cọc giậu, Cọc rào, Cây li, Ba đậu nam, Dầu mè...I. Nguồn gốcJatropha là một loài cây có lịch sử 70 triệu năm, nguồn gốc từ Mexico (nơi duy nhất cóhóa thạch của cây này) và Trung Mỹ, được người Bồ Đào Nha đưa qua Cape Verde, rồilan truyền sang châu Phi, châu Á, sau đó được trồng ở nhiều nước, trở thành cây bản địaở khắp các nước nhiệt đới, cận nhiệt đới trên toàn thế giới.Từ năm 1991, Giáo sư người Đức là Klause Becker của Trường Đại học Stuttgart đãnhận đơn đặt hàng của Tập đoàn Daimler Chrysler hợp tác với hãng tư vấn của Áo tiếnhành nghiên cứu cây Jatropha ở Nicaragua để làm nguyên liệu sản xuất diesel sinh học,từ đó dấy lên cơn sốt Jatropha trên phạm vi toàn cầu. Hiện nay nhiều nước trên thế giớiđang chạy đua phát triển cây này, nhất là các nước Ấn Độ, Trung Quốc, Thái Lan,Malaixia, Indonexia, Philippin, Mianma và nhiều nước Châu Phi, nhằm phục vụ nhu cầunăng lượng tại chỗ và xuất khẩu.II. Giá trị cây JatrophaJatropha vốn dĩ là một cây dại, bán hoang dại mà người dân các nước trồng chỉ để làm bờrào và làm thuốc, nhưng với những phát hiện mới của khoa học, đã cho thấy Jatropha cótiềm lực giá trị cực kỳ to lớn, được đánh giá rất cao, thậm chí đã có những lời ca ngợi cóphần quá đáng, nhưng dù sao, Jatropha vẫn là một loại cây hết sức quý giá mà loài ngườiphải quan tâm khai thác tốt những giá trị sinh học của cây này.1. Về kinh tế, xã hộiPhát hiện quan trọng nhất từ Jatropha là lấy hạt làm nguyên liệu sản xuất dầu diesel sinhhọc.Hạt Jatropha có hàm lượng dầu trên 30%, từ hạt ép ra dầu thô, từ dầu thô tinh luyện đượcdiesel sinh học và glyxerin. Mặc dầu diesel sinh học được sản xuất từ nhiều loại nguyênliệu: cải dầu, hướng dương, đậu tương, dầu cọ, mỡ động vật…, nhưng sản xuất từJatropha vẫn có giá thành rẻ nhất, chất lượng tốt, tương đương với dầu diesel hóa thạchtruyền thống.Nếu 1 ha Jatropha đạt năng suất 8-10 tấn hạt/ha/năm có thể sản xuất được 3 tấn dieselsinh học. Loại dầu này sẽ thay thế được 1 phần dầu diesel truyền thống đang cạn kiệt,giảm thiểu được lượng khí thải gây hiệu ứng nhà kính, là loại dầu cháy hết và không cólưu huỳnh, là dầu sạch, thân thiện với môi trường.Hạt Jatropha sau khi ép dầu, 30% là sản phẩm dầu, 70% là khô dầu, có hàm lượng proteinkhoảng 30%, dùng làm phân hữu cơ quý, nếu khử hết độc tố có thể làm thức ăn gia súccao đạm.1 ha Jatropha, giả thiết đạt 10 tấn hạt/ha/năm sẽ thu được các loại sản phẩm chủ yếu cógiá trị cao như sau:- dầu diesel sinh học: 3 tấn x 700 USD/tấn = 2.100 USD- bã khô dầu: 7 tấn x 300 USD/tấn = 2.100 USDNhư vậy 1 ha Jatropha tạo ra giá trị khoảng 4.200 USD/năm (hơn 60 triệu đồng/ha/năm),lợi nhuận thu được sẽ phân phối cho nông dân sản xuất nguyên liệu và nhà đầu tư côngnghiệp chế biến dầu.Jatropha còn tạo ra hiệu ứng xã hội cực kỳ to lớn. Do trồng ở các vùng miền núi nghèotúng, cây Jatropha sẽ tạo nhiều việc làm và thu nhập khả quan cho đồng bào các dân tộc,trong khi cho đến nay, trên đất dốc còn lại của các vùng này vẫn chưa tìm kiếm được bấtcứ cây gì khả dĩ trồng được trên diện tích lớn, có thu nhập cao, lại có thị trường ổn định.2. Về môi trườngJatropha là cây lâu năm, phủ đất cực kỳ tốt, tuổi thọ 50 năm, sinh trưởng phát triển đượcở hầu hết các loại đất xấu, nghèo kiệt, đất dốc, đất trơ sỏi đá, không cháy, gia súc khôngăn. Bởi vậy cây Jatropha trồng trên các vùng đất dốc sẽ được coi là cây lấp đầy lỗ hổngsinh thái ở các vùng sinh thái xung yếu miền núi, sớm tạo ra thảm thực bì dày đặc chốngxói mòn, chống cháy, nâng cao độ phì của đất. Không những vậy, Jatropha còn có thểtrồng ở các vùng đất sa mạc hóa, bãi thải khai thác khoáng sản, góp phần phục hồi hệsinh thái các vùng này. Vì vậy cây Jatropha được đánh giá là vệ sĩ sinh thái, tạo ra hiệuứng to lớn về bảo vệ môi trường.3. Bã sau khi ép dầu làm phân hữu cơ và thức ăn chăn nuôiSau khi ép dầu, bã khô dầu có hàm lượng N 4,14-4,78%, P2O5 0,5-0,66%, CaO 0,60-0,65%, MgO 0,17-0,21% được sử dụng làm phân hữu cơ rất tốt để bón cho các loại câytrồng, nhất là cho vùng sản xuất nông nghiệp hữu cơ, nông nghiệp sạch, vừa góp phầnsản xuất sản phẩm sạch, vừa nâng cao độ phì của đất.Trong thành phần hạt Jatropha có độc tố curcin, có thể gây tử vong cho người và gây hạicho vật nuôi. Phân tích 2 giống được sử dụng trong vườn giống của Trường Đại họcThành Tây, hàm lượng dinh dưỡng trong bã khô dầu: protein đạt 25,87-29,91%, xơ đạt21,41- ...