Trục các đăng

Để truyền được công suất từ hộp số ngang hay dọc đến cầu sau ở các xe FR và các xe 4WD cần sử dụng một trục có cấu tạo đặc biệt vì ngoài nhiệm vụ truyền công suất, nó phải đảm bảo truyền chuyển động quay giữa các trục không nằm thẳng góc với nhau. Trục này gọi là trục các đăng.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Trục các đăng Trục các đăngĐể truyền được công suất từ hộp số ngang hay dọc đến cầu sau ở các xe FR và cácxe 4WD cần sử dụng một trục có cấu tạo đặc biệt vì ngoài nhiệm vụ truyền côngsuất, nó phải đảm bảo truyền chuyển động quay giữa các trục không nằm thẳnggóc với nhau. Trục này gọi là trục các đăng.M ô tảTrục các đăng (ở các xe FR và các xe 4WD) truyền công suất từ hộp số ngang/dọcđến bộ vi sai.Trục các đăng có thể dịch chuyển lên xuống tương ứng với các điều kiện đường xávà triệt tiêu sự thay đổi về chiều dài bằng rãnh then.Người ta lắp đặt trục cac đăng ở vị trí sao cho bộ vi sai thấp h ơn hộp số, do đó trụcbị nghiêng đi.Vì những lý do này, người ta thiết kế trục các đăng sao cho nó truyền công suất từhộp số đến bộ vi sai được êm dịu không bị ảnh hưởng của các thay đổi nói trên.Cấu tạo và hoạt động1. Trục các đăngTrục các đăng là một ống thép nhẹ bằng thép các bon, đủ khoẻ để chống xoắn vàcong.Bình thường trục các đăng là một ống liền có hai khớp nối ở hai đầu hình thànhcác khớp các đăng.Vì có đôi chút rung động ở tốc độ cao, nên ngày nay người ta thường sử dụng trụccác đăng loại có 3 khớp nối.(1) Loại có hai khớp nốiTổng chiều dài của mỗi đoạn của trục các đăng loại hai khớp nối tương đối lớn.Điều này có nghĩa là khi trục các đăng quay ở tốc độ cao, nó có xu hướng cong đimột chút và rung động hơn do độ mất cân bằng dư.(2) Loại có 3 khớp nốiChiều dài của mỗi đoạn trục của trục các đăng loại 2 đoạn, 3 khớp ngắn h ơn và dođó độ cong do không cân bằng ngắn hơn. Độ rung ở tốc độ cao cũng giảm.(3) Ổ đỡ giữaỔ đỡ giữa đỡ hai phần của trục các đăng ở giữa, và được lắp qua mặt bích vào cácrãnh then hoa ở đầu trục trung gian. Bản thân ổ đỡ giữa gồm có ống lót cao su chechắn ổ đỡ, và ổ đỡ này lại đỡ các trục các đăng và được lắp vào thân xe bằng mộtgiá đỡ.Vì người ta tách trục cac đăng làm hai đoạn, ống lót cao su sẽ khử độ rung trongtrục các đăng để ngăn độ rung này lan đến khung xe. Do đó, độ rung và tiếng ồn từtrục các đăng ở tốc độ cao được giảm tới mức tối thiểu.GỢI Ý:Trước khi tháo ổ đỡ giữa, phải đánh dấu ghi nhớ ở đoạn chạc mặt bích và trụctrung gian để đảm bảo độ chính xác khi lắp đoạn chạc mặt bích n ày sau khi bảodưỡng.Nếu không lắp các bộ phận theo dấu đối chiếu, khi xe chạy có thể sinh ra rungđộng và tiếng ồn.2. Khớp các đăngMục đích của khớp các đăng là để khử những biến đổi về góc phát sinh từ nhữngthay đổi vị trí tương đối giữa bộ vi sai và hộp số, và nhờ vậy việc truyền công suấttừ hộp số đến bộ vi sai được êm dịu.(1) Khớp các đăng kiểu chữ thậpKhớp cac đăng kiểu chữ thập được sử dụng phổ biến vì cấu tạo của chúng đơngiản và làm việc chính xác. Một trong hai chạc đầu trục được hàn vào trục cácđăng, còn chạc kia được gắn liền và một bích nối hoặc một đoạn trục rỗng (khớptrượt).Để tránh cho nắp vòng bi không bị văng ra khi trục các đăng quay ở tốc độ cao,người ta dùng một phanh hãm hoặc một tấm chặn để giữ chặt nắp vòng bi trongloại vòng bi mềm này.Loại nắp vòng bi cứng không thể tháo được.+ Sự thay đổi về tốc độ góc của khớp các đăngHình bên trái minh hoạ sự thay đổi về tốc độ của trục bị dẫn B, hợp thành một góc30 ° với trục dẫn động A khi bán trục A quay ở tốc độ không đổi.Khi bán trục A (trục thứ cấp của hộp số) của khớp các đăng quay một v òng, trục bịdẫn B (trục các đăng) cũng quay một vòng.Bán kính quay của khớp này lớn nhất (r2) khi trục chữ thập vuông góc vớ i trụcdẫn động (các góc quay là 90 °, 270 °). Nó hơi nhỏ hơn một chút (r1) khi trục chữthập không vuông góc với trục dẫn động (0 °, 180 ° hoặc 360 °).Vì tốc độ biên của chạc nối ở trục bị dẫn thay đổi mỗi lần quay đi 90 °, tạo ra sựthay đổi về vận tốc góc đối với trục dẫn động. Sự thay đổi vận tốc góc này trở nênlớn hơn khi góc (a) giữa trục dẫn động A và trục bị dẫn B lớn hơn.Các khớp cac đăng ở đầu dẫn động (phía hộp số) của khớp kiểu Hook sẽ triệt ti êucác biến thiên về vận tốc góc này. Hơn nữa các trục dẫn động và trục bị dẫn đượcđặt song song với nhau để tránh những biến động về tốc độ quay và mômen quay.(2) Khớp nối mềmĐường tâm nối hộp số, trục các đăng và bộ vi sai càng thẳng thì độ rung và tiếngồn sẽ càng ít. Do đó, ở một số xe chở khách kiểu FR mới nhất, người ta sử dụngtrục cac đăng có góc bằng không. Trục các đăng này cũng có các khớp nối mềmđể đảm bảo ít độ rung và tiếng ồn.CHÚ Ý:Khi tháo và lắp trục các đăng:- Vì có bộ phận điều chỉnh chiều dài trục, đầu tiên cần phải nới lỏng đai ốc điềuchỉnh trước khi tháo trục các đăng.- Không cần tháo các bulông (A) gài trong bích nối của trục các đăng.- Phải cẩn thận, không được tác động một lực quá mạnh vào các khớp nối mềmkhi tháo trục cac đăng, và phải bảo đảm rằng hộp số, trục cac đăng và bộ vi sailuôn luôn thẳng khi tháo lắp trục các đăng.- Sau khi lắp, phải kiểm tra các góc của khớp nối.(3) Khớp nối có tốc độ không đổiCác khớp nối có tốc độ không đổi truyền mômen quay êm dịu hơn, nhưng đắt tiềnh ...