Truyện ngắn Mẹ tôi

Ba xuất hiện, mẹ thấy như trời bừng sáng khi nhìn thấy ba lững thững đi vào nhà,trong người mẹ có cảm giác lâng lâng như muốn bay bổng, như muốn nhảy la, như muốn làm cái gì đó thật ồn ào náo nhiệt, nhưng mẹ chỉ đứng nhìn và khóc. *** Trời ơi. Hai tiếng cửa miệng của dân gian, nhiều sách vở nói lắm rồi nhưng có nói nữa cũng không sao. Đó chỉ là tiếng than vãn hay là tiếng kêu đau xót hay tiếng ngạc nhiên trước cảnh tượng không chịu nổi với cái nhìn bình...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Truyện ngắn Mẹ tôiMẹ tôiBa xuất hiện, mẹ thấy như trời bừng sáng khi nhìn thấy ba lững thững đi vàonhà,trong người mẹ có cảm giác lâng lâng như muốn bay bổng, như muốnnhảy la, như muốn làm cái gì đó thật ồn ào náo nhiệt, nhưng mẹ chỉ đứngnhìn và khóc. ***Trời ơi.Hai tiếng cửa miệng của dân gian, nhiều sách vở nói lắm rồi nhưng có nói nữacũng không sao.Đó chỉ là tiếng than vãn hay là tiếng kêu đau xót hay tiếng ngạc nhiên trước cảnhtượng không chịu nổi với cái nhìn bình thường.Mẹ tôi thường bắt đầu câu chuyện với hai chữ trên, trời ơi sao cuộc đời của mẹ khổquá, trời ơi sao ba con chết sớm quá v.v…Với cái tuổi được hưởng tiền già của nhànước kể cũng thọ lắm rồi, mặc dù không nhìn thấy gì nhưng bù lại bà rất thính vàphán đoán rất chính xác khi sờ mó vào một vật gì.Được cái bà hay nói ,ở dạng kể lể sự đời nên tôi cũng dần dà tưởng tượng ra cuộcsống thời thơ ấu cho đến tuổi thanh niên của bà.Thời xưa, giống như chuyện cổ tích, chỉ là thời của những năm 1930, thời niênthiếu của các cụ già hiện nay, mẹ nói rằng khi nhỏ mẹ thuộc loại người ham chơi,con nhà nghèo, không có ruộng vườn rộng lớn nên phải đi mò cua, bắt ốc, mốt lúamốt khoai, thường thì mẹ cứ chạy chơi đâu đó còn dì Bốn cứ lo tìm kiếm cua,ốc…đến khi nào đầy được hai cái giỏ (ra sao nhỉ, tôi không tưởng tượng được) thìdì gọi ới ới là mẹ chạy đến và hai chị em cùng về.Ngày ấy mẹ bảo từ nhà ông ngoại nhìn xuống Cồn nổi (bây giờ đã xây một siêu thịto đùng tại đó rồi,Metro đó)có những ngày có thể biết được là đang có rất nhiều cá,cua, ốc…thế là chị em rủ nhau đi “bắt ốc mò cua”, dì thì lo bắt còn mẹ lo “chơi”thơ thẩn vậy thôi, đuổi bướm hái hoa, bứt những cọng cỏ dại buộc tóc hay là điquanh quanh, vào những lúc làng đào khoai hay gặt lúa cũng vậy, dì lo làm còn mẹthì không chú tâm lắm vào công việc nhưng khi về cũng đầy giỏ như ai, vậy đó,cuộc sống ở một làng quê nghèo cũng đơn giản và thanh đạm, không ruộng vườnbao la nhưng vẫn có cái ăn, có cái để vui…Ông ngoại (theo lời mẹ kể, chứ tôi làm sao biết được) cũng thuộc loại người haylàm, lo cho con cái, vợ mất sớm, ông lại cưới thêm bà nữa, mà vụ lấy vợ kế nàycủa ông cũng là một việc đáng nghe, theo lời mẹ tôi kể thì ông có thêm nghề mộc,những ngày không việc đồng áng thì ông làm thêm nghề này để kiếm tiền, vàonhững năm vợ chết sớm (bà tôi chết khi mẹ mới được 6 tuổi, mẹ nói rằng ngày bàmất, mẹ và dì vui sướng vì được mặc áo mới đi khoe quanh xóm), ông phải làmnhiều hơn và trong một lần sửa chữa mái nhà cho một người trong làng, nhà này cócô con gái đã quá tuổi cập kê, nên cô thấy ông cứ trèo lên trèo xuống mái nhà màông chỉ mặc mỗi cái quần đùi (ngày xưa chắc không có quần sịp bên trong như bâygiờ), việc này khiến cô gái lỡ thì kia không ngủ được và cứ lân la vào nhà của ôngngoại, mẹ bảo thế là có việc mai mối xảy ra, và vì ông thương các con còn nhỏ quávà cũng là cứu giúp người lỡ thì.Bà ngoại kế có với ông ngoại tôi một người con gái (lại cũng con gái,bà trước có 3cô con gái,chị hai của mẹ tôi bị chết khi còn nhỏ) khi sinh ra con còn nhỏ,bà đẩynôi thế nào mà làm rơi đứa bé xuống nồi lửa,ông nổi giận đánh bà chạy ra khỏinhà, bà cũng đi khỏi làng từ đó, giao lại cho ông chăm lo cô con gái bị bỏng mộtbên mặt, là dì Năm của tôi bây giờ (trong giai đoạn chưa giải phóng, tôi thực ra ítgặp dì Năm này mà chỉ biết dì Bốn nhiều hơn,mẹ và dì Bốn có vẻ thân thiết hơn,dù sao cũng cùng mẹ nhưng dì Bốn lại rất thân tình với dì Năm, dù sao cái thời mẹbỏ làng đi thì chỉ còn dì Bốn với dì Năm,mà dì Bốn thì con cái quá đông nên cũngphần nào nhờ vả dì Năm nhiều, mẹ thì có vẻ phải lo toan cho chồng con nhiều hơnnên mẹ ít gần gũi chị em, tôi thấy vậy từ khi lớn lên đâu khoảng học cấp 2, đó cũnglà giai đoạn mà mẹ tôi có khó khăn vì việc gia đình, vì đó là thời kỳ mà ba tôi đemvề nhà một đứa con trai,cậu Nam bây giờ,để có cậu con trai này trong nhà đối vớicái nhìn của tôi bây giờ thì mẹ thật là phi thường,thể hiện tình yêu với ba rấtlà…khó nói quá vì đến giờ ba mất hơn 25 năm mà mỗi lần nói đến mẹ tôi vẫn bắtđầu bằng cái từ: tội ba mi qúa.)Nhưng mẹ không thích dì Năm lắm, có lẻ từ nhỏ ông dành tình thương cho dìnhiều, bắt hai chị em mẹ phải chăm lo cho em út,thật tội nghiệp cho ông, lấy vợthêm để cho con đỡ khổ ai ngờ con lại càng khổ hơn.Ngay từ nhỏ mẹ tôi thuộc loại bướng bỉnh, nên khi đến tuổi phải lấy chồng, hồi đócon gái 15-16 tuổi là có người mai mối rồi.Mẹ cũng không ngoài cái thông lệ ngàyxưa của làng, có người mai mối mẹ cho một người ở đâu bên Trung Lương, là xứđạo Hòa Xuân bây giờ, người này rất thích mẹ vì ngày xưa mẹ cũng được gái nênông ấy cứ qua nhà ông ngoại để làm những việc mà ngày xưa gọi là “làm rể”,phảithăm chừng khi nào bên nhà gái có công việc đồng áng hay việc gì nặng nhọc làphải có mặt để phụ giúp, cũng là cái cớ để nói chuyện với người mình thích,nhưngmẹ kể mẹ không thích, không ưa, thậm chí là thấy ghét, không hiểu sao nhìn làthấy ghét, có lẻ do hàm răng nhuộm đen của “lão” (nguyên văn như vậy),rồi thìcũng đầy đủ các lễ nghĩa theo phong tục, từ lễ xem mắt đến lễ dạm ngõ, lễ bỏ trầucau…tôi cũng không rành lắm, theo như tôi biết thì thời của tôi thủ tục đơn giảnhơn: Hai bên cha mẹ gặp nhau do con cái tự dàn xếp, rồi thì thống nhất để đi đếnngày làm đám hỏi và rồi đám cưới, giữa khoảng thời gian hỏi cưới thì hai gia đìnhgặp nhau đôi lần để bàn bạc việc tổ chức đám cưới,mẹ kể thời mẹ rắc rối hơn, nênmẹ sợ, cũng không dám cải lời cha, rồi các ông chú bà cô trong họ, ai cũng cho làđám đó được, họ đâu biết là bản thân mẹ thấy không được lại còn thấy ghét nữa,vậy làm sao mà ở đời ở kiếp được, nên mẹ lên kế hoạch bỏ trốn (ghê không?), mẹbàn bạc với các chị em bạn, ai cũng khuyên là thôi nhưng mẹ cương quyết, và cósuy nghĩ làm sao để không liên lụy đến cha mình, nên mẹ vẫn im lặng trước việccưới xin, và rồi thì cưới, nhưng cưới về được ba ngày là mẹ bỏ tr ...