Từ điển Thuật ngữ nuôi trồng thủy sản - NXB Nông nghiệp

Cuốn “Từ điển Thuật ngữ nuôi trồng thuỷ sản của FAO năm 2008” dịch từ tài liệu tiếng Anh của Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp Liên Hợp Quốc (FAO) “FAO Glossary of Aquaculture” bằng 5 ngôn ngữ: Anh, Pháp, Tây Ban Nha, Ả-rập và Trung Quốc. Mục tiêu của Từ điển chuyên ngành nuôi trồng thuỷ sản của FAO là: “(i) tạo điều kiện thuận lợi cho việc trao đổi thông tin giữa các nhà khoa học, chuyên gia kỹ thuật tham gia nghiên cứu khoa học; và (ii) tăng cường trao đổi thông tin giữa các nhà khoa học, chuyên gia kỹ thuật tham gia nghiên cứu khoa học, nhà quản lý phát triển, tư vấn và độc giả từ nhiều lĩnh vực khác nhau như quản lý, nông học, kinh tế học, nuôi trồng thuỷ sản, môi trường và hoạch định chính sách”.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Từ điển Thuật ngữ nuôi trồng thủy sản - NXB Nông nghiệp BỘ NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN DỰ ÁN HỢP PHẦN HỖ TRỢ PHÁT TRIỂN NUÔI TRỒNG THUỶ SẢN BỀN VỮNG (SUDA) Từ điển THUẬT NGỮ NUÔI TRỒNG THỦY SẢN của FAO năm 2008 FAO Glossary of Aquaculture NHÀ XUẤT BẢN NÔNG NGHIỆP HÀ NỘI - 2009 1 LỜI NÓI ĐẦU Cuốn “Từ điển Thuật ngữ nuôi trồng thuỷ sản của FAO năm 2008” dịch từ tài liệu tiếng Anh của Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp Liên Hợp Quốc (FAO) “FAO Glossary of Aquaculture” đăng trên trang web http:///www.fao.org/fi/glossary/aquaculture bằng 5 ngôn ngữ: Anh, Pháp, Tây Ban Nha, Ả-rập và Trung Quốc. Mục tiêu của Từ điển chuyên ngành nuôi trồng thuỷ sản của FAO là: “(i) tạo điều kiện thuận lợi cho việc trao đổi thông tin giữa các nhà khoa học, chuyên gia kỹ thuật tham gia nghiên cứu khoa học; và (ii) tăng cường trao đổi thông tin giữa các nhà khoa học, chuyên gia kỹ thuật tham gia nghiên cứu khoa học, nhà quản lý phát triển, tư vấn và độc giả từ nhiều lĩnh vực khác nhau như quản lý, nông học, kinh tế học, nuôi trồng thuỷ sản, môi trường và hoạch định chính sách”. Được sự đồng ý của FAO, Dự án SUDA đã tổ chức dịch và phát hành ấn phẩm “Từ điển Thuật ngữ nuôi trồng thuỷ sản của FAO năm 2008” với mong muốn mở rộng sự trao đổi thông tin tới các nhà nghiên cứu, sinh viên và các chuyên gia thuộc thành phần tư nhân cũng như những người nuôi tiên tiến ở Việt Nam. Thông qua cuốn Từ điển chuyên ngành này, người sử dụng có thể tiếp cận với các thuật ngữ chuyên ngành bằng 4 ngôn ngữ khác. Việc có thể tiếp cận với các ấn phẩm ngoại văn sẽ mở rộng khả năng tiếp cận nguồn kiến thức về nuôi trồng thủy sản và hỗ trợ phát triển nuôi trồng thủy sản ở Việt Nam. Chúng tôi hy vọng rằng, với cách hiểu thống nhất các thuật ngữ về nuôi trồng thủy sản, Từ điển chuyên ngành cũng hỗ trợ các nhà nghiên cứu trong việc công bố kết quả nghiên cứu của họ ở nước ngoài và điều này sẽ góp phần phổ biến các kiến thức khoa học cũng như kinh nghiệm thực tiễn về nuôi trồng thủy sản của Việt Nam ra thế giới Cuốn “Từ điển Thuật ngữ nuôi trồng thuỷ sản của FAO năm 2008” được dự kiến đăng tải trên trang web của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn và của Trung tâm Khuyến nông - Khuyến ngư Quốc gia để đông đảo độc giả hơn nữa được tiếp nhận. Mặc dù đã rất cố gắng trong quá trình dịch và hiệu đính nội dung, nhưng do những hạn chế về thời gian và trình độ, chắc chắn tài liệu này vẫn còn những sai sót. Chúng tôi rất mong nhận được ý kiến góp ý cũng như gợi ý các thuật ngữ mới của các nhà khoa học, các đồng nghiệp và đông đảo bạn đọc. Các ý kiến này sẽ giúp cho việc mở rộng kho thuật ngữ và hoàn thiện cuốn từ điển này. Nhân dịp này, Ban Quản lý Hợp phần SUDA xin gửi lời cảm ơn chân thành đến các cán bộ của FAO đã hợp tác cung cấp từ điển cho chúng tôi, mặc dù bản dịch này chưa được họ xem lại. Bản dịch ban đầu của Từ điển chuyên ngành này do các tư vấn trong nước thực hiện, sau đó được một nhóm chuyên gia về nuôi trồng thuỷ sản hiệu đính. Việc biên dịch các từ đặc biệt khó đã được TS. Nguyễn Công Dân (Cục Thú y) thực hiện và được TS. Vũ Dũng Tiến (Cục Nuôi trồng thuỷ sản) hiệu đính lần cuối cùng. BAN QUẢN LÝ HỢP PHẦN SUDA 2 3 CÁCH SỬ DỤNG TỪ ĐIỂN Các thuật ngữ chuyên ngành được sắp xếp theo thứ tự chữ cái của thuật ngữ tiếng Anh. Để tìm một thuật ngữ tiếng Việt, độc giả nên sử dụng bản điện tử trên internet. Mỗi một thuật ngữ tiếng Anh sẽ có một từ hoặc một đoạn mô tả vắn tắt bằng tiếng Việt. Đồng thời từ điển sẽ đưa ra định nghĩa chi tiết về thuật ngữ đó bằng tiếng Việt.* Dự án SUDA in 300 cuốn để phát cho các cán bộ, nhân viên đang làm việc cho Dự án; các viện nghiên cứu về nuôi trồng thủy sản; trường đại học, trường cao đẳng có chuyên ngành về nuôi trồng thủy sản; và các thư viện trong nước. Sách không bán. * Ghi chú: Bạn đọc lưu ý, trong cuốn Từ điển chuyên ngành này không có số thứ tự 653 (do bản gốc không có) 4 T I N THU T NG NUÔI TR NG TH Y S N C A FAO N M 2008 TERM THUẬT NGỮ 1 Abalone Bào ngư Động vật thân mềm chân bụng thuộc họ Haliotidae, phân bố ở vùng bờ biển ôn đới và cận nhiệt đới 2 Abiotic Vô sinh Nhân tố vật chất, ảnh hưởng đến sự phát triển và sự sống của một sinh vật. 3 Absorption Sự hấp thụ Chuyển chất dinh dưỡng sau khi tiêu hoá qua màng tế bào. Sản phẩm tiêu hoá được hấp thụ do khuếch tán và vận chuyển chủ động. 4 Acadja Chà (bãi nhân tạo làm nơi trú ẩn cho động vật thủy sinh) Bãi chà với những kiểu thiết kế truyền thống khác nhau được dùng ở những vùng cư trú của động vật thủy sinh ở đầm phá, vịnh nước nông thuộc Benin, Tây Phi. 5 Access Đường vào, quyền sử dụng cái gì, truy cập Xác định bằng luật và những tiêu chuẩn xã hội, định rõ khả năng của những người khác nhau ở vùng nông thôn đối với bản thân mình về quyền kiểm soát, hay quyền sử dụng và tiếp cận nguồn lợi như đất và tài sản công cộng. Vấn đề này cũng được xác định bằng những tác động của những mối quan hệ xã hội, ví dụ như tầng lớp xã hội, giới.... Ngoài ra tiếp cận (Access) còn liên ...