Từ láy như những tương đương của động từ phóng chiếu trong dịch thuật Anh-Việt

Bài viết đề cập đến sự khác nhau thú vị ở đồng từ phóng chiếu trích nguyên của quá trình phát ngôn trong hai ngôn ngữ: tiếng Anh và tiếng Việt, trên quan điểm của ngữ pháp chức năng. Tác giả sử dụng phương pháp đối chiếu để tìm ra nét tương đồng và khác biệt trong hai ngôn ngữ.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Từ láy như những tương đương của động từ phóng chiếu trong dịch thuật Anh-Việts i 9 (239)-2015NGdN N G f & Bin S 6 N G59T(r LAY NHlT NHITNG TlTOfNG DlTOfNG CUA DQNGTf PH6NG CHIEU TRONG DJCH THU^T ANH - Vlf TREDUPUCATTVES AS THE EQUIVALENTS OF PROJECTING VERBSIN ENGLISH - VIETNAMESE TRANSLATIONNGUYEN THJ XUAN T H C Y(ThS; TnriUg Bt/i hpc Quy Nhon)Abstract: liie study is abouttiieequivalent whidi is not of one-to-one lelations^p between tiieprojecting verbs of verbal processes in English and those in Vietnamamese in the Ught ofFunctional Grammar. The reduplication mentioned in this article presents the distinctions inthe aspect of language, helping to make the translation &om English to Vietnamese, and viceversa gain the accuracy and flexibility.Key words; projection; reduplication.cia cic tic gii Hoing PhO, Cao Xuin H^o,l.D^tvlndlNgdn ngit cia loii ngudi cd sy tuong V.V..3. Cic khii niem li thuyetding rit CO bin, vi cich con ngudi nh^n3.1.Phdng chieu vd d^ng tir phdng chiiuthftc thl gidi, vi dd li cich hp tu duy vl ciiNgft phip chftc ning giii thich cic mlithl gidi ay, vl ca bin chi cd mOt, cho nOnnhiing dilu hp cin ndi vdi nhau, nhftng y quan hO gifta cic cu theo thinh phin logicnghia mi hp cin bilu d^t - tftc cii mit sd cia hO thing ngdn ngft dya trOn hai binhbilu cua ngdn ngft - dau dau cung chi li mpt. diOn: phy thupc Ian nhau (System ofNhung nhftng phuongtiOnmi mSi ngdn ngft interdependency) v i logic - ngft nghtadung dl diin d^t cii sd bieu ay cd thl rit (Logical-semantic relation). Binh diOn thftkhic nhau ... (Cao Xuin Hjo, 1998:8-9). hai, theo quan dilm cia Halliday (1994)Bii vilt niy dl c|p sy khic nhau tiii vj d gIm cd hai tilu loji: Sy binh trudngdOng tft phdng chilu trich nguydn cia qui (Expansion) vi Phdng chilu (Projection),trinh phit ngdn trong hai ngdn ngft Anh - trong dd phdng chieu giinh nhilu sy quanViet tiOn quan dilm cia ngtt phip chftc tim die biOt cia cic nhi ngft phip chftcning bdi 16 nd dupc xem la ndt khu biOt ciianing.qui trinh phit ngdn (Verbal process) vi qua2. Phinmg phip nghiln ciiuPhuong phip ddi chilu dupc sft dyng dl trinh tinh thin (Mental process).Phdng chilu li mli Hen hp logic- ngfttim ra nit tuong ding vi khic biOt trong haingdn ngO. Chftng tdi tiln hanh nghien cftu nghia trong hai ci, trong dd eft niy phdngdpng tft phdng chilu trich nguyin cua qui chilu eft cdn 1^ theo ngUa: hoJc li tudngtrinh phit ngdn trong hO thong chuyin tic thuft lai mpt cich gian tilp (Reporting) hoicbing viOc khio sit d^ing liy d nhdm dOng tft trich nguyin (Quoting) ldi ndi hay y nghiniy trong tilng Anh vi tilng ViOt thdng qua cia mOt ai dd. Martin (1997, ti-.172) djnhcic bin djch. Dft lipu mi chiing tdi chpn li nghla: Phdng chilu li mli liOn hp gifta mptcic tniyOn ngin song ngft Anh - ViOt vi ViOt qui tiinh tinh than hay qui trinh phit ngdn- Anh. Vi v|y, hiu bet cic vi dy khio sit se mi nd trich ngyOn hay thdng bio 1^. Quili nhftng cip ciu cia hai ngdn ngft. MOt sl tiinh tinh tiiin phdng chilu mOt j tudngvi dy minh hpa khic dupc tiich tft ty diin hay mOt y nghi chua dupc ndi tiiinh ldi60NG6N NGff & Bin S6NGSl9(239)-2015(unspoken thought), cdn qui trinh phit ngdn phli ngft im bing cich 1 ^ l^u mOt bO phlihay toin bO hlnh thftc ngft im ciia tilngphdng chilu mpt ldi ndi (locution). Vi dy:[1] Ddng thi Ihdo: - Mdy cd sg khdng glc....? Tao sg... (Ddng whispered: Are you- CSn eft vio cich hda phli ngft im tiiiafraid? lam...) [6,75].phuong thftc liy gom liy hoin toin ( M3.2. Dgng tit trich nguyin cia qud trlnh redupUcation): oang oang, khdng khdng, v.v.phdtngdnvi liy bO ph$n (partial reduplication). LiyBhih diOn ngft nghia cd thl phin biOt hai bO p h ^ chia lim hai lopi: liy phy im diuhinh thftc phdng chilu trich nguyen vi (Uu lo, thi thdm, xi xdo, thu thl) vi liy phinphdng chilu thdng bio lai nhd vao kilu quan vin (bip xip, idm bdm)he thft bic: dong ding hay phytiiudc.Trong- Cin eft vio s6 lin tic dpng cua phuongvi dy [1] nOu trOn, Ihi thdo(whisper) dupc tiiftc tft liy cd till phin biOt: tft liy hai imgpi li d$ng tit phdng chiiu trich nguyin tilt (thl tiiio the thi, ndn nl), iky ba Im tilt(Quoting verb) cua qui trinh phit ngdn. (ding ding dung), liy bin Im tilt (tdn ngdnHalliday (1994: 229) cho ring dOng tft trich ldn ngdri)nguydn bao gom:3.3.2. Tft liy trong tilng ViOt rit phong(1) Ndi (say), thanh vidn khii quit cia phft. Chung mang 1^1 sic thii bilu cim, sicnhdm.thii giim nhp ho$c sic thii nhln mpnh vi(2) Cic dpng tu die thft cho (a) nhin djnhxuit hiOi vdi tin sl cao hon tilng Anh, d$cvi (b) ciu hdi. Vi dy: (a) tell (tiio), remarkbiOt li 6 ddng tft phit ngdn. Vi dy:(nhin xit), observe (nhin xdt, quan sit),[2] Ldp tic tdi sd lin cdnh tay vg Idi vipoint out (chi ra), report (bio cio),announce (thdng bio); (b) ask (hdi), demand hdi eione bdi rdi - Em sao vdy?[3] Tdi nga ngdc: - Hgnh ndo Id Hgnh(ydu cau), inquire (hdi), query (thic mic).(3) Cic dpng tft kit hpp ...