Tư tưởng Hồ Chí Minh về Ðảng cầm quyền

Tham khảo tài liệu tư tưởng hồ chí minh về "ðảng cầm quyền", kinh tế - quản lý phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tư tưởng Hồ Chí Minh về "Ðảng cầm quyền" Tư tưởng Hồ Chí Minh về Ðảng cầm quyềnTrong Báo cáo chính trị tại Ðại hội đại biểu toàn quốc lần thứ II của Ðảng, năm1951, khi nói về thắng lợi của Cách mạng Tháng Tám 1945, Bác viết: Chẳngnhững giai cấp lao động và nhân dân Việt Nam ta có thể tự hào, mà giai cấp laođộng và những dân tộc bị áp bức nơi khác cũng có thể tự hào rằng: lần này là lầnđầu tiên trong lịch sử cách mạng của các dân tộc thuộc địa và nửa thuộc địa, mộtÐảng mới 15 tuổi đã lãnh đạo cách mạng thành công, đã nắm chính quyền toànquốc(*).Và trong Di chúc để lại, tác phẩm cuối cùng của đời mình, khi nói về Ðảng, mộtlần nữa Bác viết: Ðảng ta là một đảng cầm quyền. Mỗi đảng viên và cán bộ phảithật sự thấm nhuần đạo đức cách mạng, thật sự cần kiệm liêm chính, chí công vôtư. Phải giữ gìn Ðảng ta thật trong sạch, phải xứng đáng là người lãnh đạo, làngười đầy tớ thật trung thành của nhân dân.Khái niệm về Ðảng cầm quyền thật ra không có gì xa lạ đối với các nước tư bảnchủ nghĩa với nền chính trị đa đảng. Ở đấy, Ðảng nào giành thắng lợi trong tranhcử thì đứng ra lập chính phủ của mình và trở thành đảng cầm quyền. Cũng cónước, một số thế lực chính trị (hay quân sự) giành lấy chính quyền thông qua đảochính hay lật đổ.Ðối với Ðảng ta, vấn đề chính quyền đã được giải quyết thông qua con đườngcách mạng, phù hợp với những điều kiện lịch sử của nước mình. Trước kia, khinhân dân ta còn sống trong vòng nô lệ thì nhiệm vụ hàng đầu của Ðảng là lãnh đạonhân dân làm cách mạng lật đổ ách thống trị của chủ nghĩa thực dân phong kiến,giành chính quyền về tay nhân dân. Và sau khi đã giành được chính quyền rồi thìtrọng trách của Ðảng là lãnh đạo gìn giữ chính quyền, bảo vệ Tổ quốc, làm chochính quyền ấy thực hiện tốt các nhiệm vụ của cách mạng, trước hết và trên hết làvì lợi ích của Tổ quốc, của nhân dân.Theo tư tưởng của Bác Hồ và của Ðảng ta từ trước đến nay, khái niệm Ðảng nắmchính quyền hay cầm quyền là đồng nghĩa với Ðảng lãnh đạo chính quyền.Năm 1947, trong tác phẩm Sửa đổi lối làm việc, Bác Hồ viết: Ðảng không phảilà một tổ chức để làm quan phát tài. Nó phải làm tròn nhiệm vụ giải phóng dântộc, làm cho Tổ quốc giàu mạnh, đồng bào sung sướng.Năm 1960, trong bài nói tại lễ kỷ niệm 30 năm Ngày thành lập Ðảng, Người nhấnmạnh: Ðảng ta vĩ đại, vì ngoài lợi ích của giai cấp, của nhân dân, của dân tộc,Ðảng ta không có lợi ích gì khác.Quan điểm xuyên suốt trong các tác phẩm của Bác là Ðảng (nói chung) và cán bộ,đảng viên (nói riêng) phải xứng đáng là người lãnh đạo, là người đầy tớ thật trungthành của nhân dân. Muốn vậy, Ðảng và cán bộ, đảng viên phải không ngừng rènluyện, nâng cao đạo đức cách mạng, quét sạch chủ nghĩa cá nhân.Năm 1953, trong thư gửi Lớp chỉnh Ðảng Liên khu 5, Bác viết: Mục đích chỉnhÐảng là để dùi mài cán bộ và đảng viên thành những chiến sĩ xứng đáng là ngườiđầy tớ của nhân dân.Năm 1968, làm việc với một số cán bộ Ban Tuyên huấn Trung ương Ðảng về việcxuất bản loại sách Người tốt, việc tốt, Bác nói: Một dân tộc, một Ðảng và mỗicon người, ngày hôm qua là vĩ đại, có sức hấp dẫn lớn, không nhất định hôm nayvà ngày mai vẫn được mọi người yêu mến và ca ngợi, nếu lòng dạ không trongsáng nữa, nếu sa vào chủ nghĩa cá nhân.Tư tưởng Hồ Chí Minh về xây dựng Ðảng, nói chung và về Ðảng cầm quyền nóiriêng luôn được Ðảng ta trung thành, vận dụng sáng tạo và phát triển. Nói Ðảngcầm quyền hoàn toàn không có nghĩa là Ðảng tự biến mình thành chính quyền,một mình mình nắm giữ chính quyền và làm chức năng của chính quyền. Ðảnglãnh đạo, Nhà nước quản lý, nhân dân làm chủ là cơ chế vận hành của chế độ ta.Theo cơ chế ấy, Ðảng, Nhà nước và nhân dân đều là những chủ thể của quyền lực,nhưng quyền lực của mỗi chủ thể ấy lại không giống nhau. Quyền lực của Ðảng làquyền lãnh đạo, bao gồm cả quyền lãnh đạo chính quyền, nhưng bản thân Ðảng lạikhông phải là chính quyền nhà nước, không làm thay cho Nhà nước. Quyền lựcnhà nước bao gồm các quyền lập pháp, hành pháp và tư pháp, nhưng quyền lực ấykhông phải do Nhà nước tự có mà là do nhân dân giao phó cho nh ững cơ quanquyền lực do mình cử ra. Quyền lực của nhân dân là quyền của người làm chủ đấtnước và quyền làm chủ ấy được thực hiện thông qua các hình thức dân chủ đạidiện và dân chủ trực tiếp, kể cả dân chủ tự quản ở cơ sở. Mẫu số chung của ba loạiquyền lực nêu trên (lãnh đạo, quản lý và làm chủ), xét cho cùng, là tư tưởng BácHồ từng nêu lên trong bài báo Dân vận viết năm 1949 cách đây đúng 61 năm:Nước ta là nước dân chủ. Bao nhiêu lợi ích đều vì dân. Bao nhiêu quyền hạn đềucủa dân... Chính quyền từ xã đến Chính phủ Trung ương đều do dân cử ra... Nóitóm lại, quyền hành và lực lượng đều ở nơi dân.Cơ chế Ðảng lãnh đạo, Nhà nước quản lý, nhân dân làm chủ thực chất làphương thức tổ chức nền dân chủ xã hội chủ nghĩa ở nước ta.Cương lĩnh năm 1991 của Ðảng và những điều bổ sung, phát triển các quan điểmvề Ðảng và Ðảng cầm quyền qua các kỳ Ðại hội của Ðảng và các khóa Trungương từ bấy đến nay đều xác định: Xã hội xã hội chủ nghĩa mà nhân dân ta xâydựng là một xã hội do nhân dân làm chủ. Dân chủ xã hội chủ nghĩa là bản chất củachế độ ta; phải xây dựng và từng bước hoàn thiện nền dân chủ xã hội chủ nghĩa,bảo đảm tất cả quyền lực nhà nước thuộc về nhân dân. Nhà nước ta là nhà nướcpháp quyền xã hội chủ nghĩa của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân, thể hiện vàthực hiện ý chí và quyền lực của nhân dân. Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể nhândân có vai trò rất quan trọng trong sự nghiệp đại đoàn kết toàn dân, đại diện vàbảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của nhân dân, có nhiệm vụ không chỉ động vi ên,giúp đỡ đoàn viên, hội viên tham gia quản lý nhà nước, quản lý xã hội mà cònthực hiện vai trò phản biện và giám sát. Ðảng Cộng sản Việt Nam là Ðảng lãnhđạo Nhà nước và xã hội. Ðảng lãnh đạo bằng cương lĩnh, chiến lược, các địnhhướng về chính sách và chủ trương lớn; thống nhất lãnh đạo hệ thống chính trị,đồng thời là bộ phận của hệ thống ấy. Ðảng gắn ...