Tuyển chọn, nuôi lưu giữ, bảo tồn nguồn gen giống gà H’re Quảng Ngãi

Nuôi lưu giữ, bảo tồn ổn định đàn gà H’re thuần chủng với qui mô 130 con gà mái và 20 con gà trống; bài viết cung cấp gà H’re giống có chất lượng phục vụ phát triển chăn nuôi, cung cấp sản phẩm thịt cho thị trường.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tuyển chọn, nuôi lưu giữ, bảo tồn nguồn gen giống gà H’re Quảng Ngãi KỶ YẾU NHIỆM VỤ KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ GIAI ĐOẠN 2016 - 2020 TUYỂN CHỌN, NUÔI LƯU GIỮ, BẢO TỒN NGUỒN GEN GIỐNG GÀ H’RE QUẢNG NGÃI Chủ nhiệm nhiệm vụ: KS. Lê Thị Quỳnh Trang Cơ quan chủ trì: Trung tâm Thông tin và Ứng dụng KHCN Quảng Ngãi Năm nghiệm thu: 2017 I. ĐẶT VẤN ĐỀ Giống gà Hre của đồng bào Hre Quảng Ngãi được Viện Chăn nuôi đánh giá là giốnggà đặc trưng quý hiếm của Quảng Ngãi nói riêng cũng như của Việt Nam nói chung, có nguycơ tuyệt chủng cao cần được bảo tồn. Gà H’re có khối lượng cơ thể nhỏ, gà mái khoảng 0,8 –1,0kg, gà trống khối lượng khoảng 1,0 – 1,2kg, màu sắc lông rất đa dạng, trong đó có 03 màulông chính là trắng, đen và màu sặc sỡ, mào đơn, dái tai màu trắng, chân vàng, khả năng sinhsản và phát triển tốt, một năm đẻ 3 - 4 lứa, mỗi lứa đẻ 12 – 15 quả, tỷ lệ phôi tương đối cao: 70– 90%; số con nở ra / phôi là 80 – 90%. Do tập quán nuôi thả rông, gà tự kiếm ăn, tự ấp, sinh sản kiểu tự nhiên nên việc chăn nuôivà phát triển giống gà H’re trong đồng bào dân tộc H’re còn hạn chế, bị pha tạp nhiều. Hiện naygà H’re tại cộng đồng người dân tộc H’re còn rất ít và có nguy cơ tuyệt chủng cao. Vì vậy, việclưu giữ, bảo tồn gà H’re là hết sức cần thiết. II. MỤC TIÊU Nuôi lưu giữ, bảo tồn ổn định đàn gà H’re thuần chủng với qui mô 130 con gà mái và 20con gà trống; Cung cấp gà H’re giống có chất lượng phục vụ phát triển chăn nuôi, cung cấp sảnphẩm thịt cho thị trường. III. KẾT QUẢ THỰC HIỆN 1. Khảo sát, tuyển chọn đàn gà giống ban đầu Trong quá trình khảo sát, tuyển chọn, mua giống gà đã thu thập một số thông tin từ các hộdân như sau: - Địa điểm khảo sát: xã Ba Dinh, Ba Cung, Ba Thành – huyện Ba Tơ. - Gà H’re hiện nay còn rất ít, gà được người đồng bào H’re nuôi tại các nơi xa xôi, hẻolánh, gà nuôi không tập trung, hộ nuôi phổ biến từ 5 – 10 con. - Phương thức nuôi theo phương thức bán thả, việc chăm sóc, nuôi dưỡng chủ yếu thả rôngtrong vườn rừng, tối gà có thể về chuồng ngủ hoặc ngủ trên cành cây. - Gà đẻ trứng và ấp theo bản năng, người đồng bào không tác động vào quá trình này. - Công tác thú y, vaccin phòng bệnh cho gà chưa được chú trọng. Sau quá trình khảo sát, xác định các hộ dân có nuôi gà H’re, Trung tâm phối hợp với Trạmkhuyến nông huyện, UBND xã và các hộ dân để thỏa thuận việc tuyển chọn, mua các cá thể gàH’re theo tiêu chí mà Trung tâm đã xây dựng trong nhiệm vụ. - Số lượng đàn giống tuyển chọn ban đầu 250 con, gồm 200 con mái và 50 con trống, trọnglượng bình quân 0,8kg/con (Sau 16 tuần nuôi) + Tuyển đợt 1: 88 con, gồm 70 con mái và 18 con trống + Tuyển đợt 2 và 3: 162 con, gồm 130 con mái và 32 con trống50 LĨNH VỰC NÔNG NGHIỆP, NÔNG THÔN KỶ YẾU NHIỆM VỤ KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ GIAI ĐOẠN 2016 - 2020 + Gà được tuyển chọn từ người đồng bào H’re xã Ba Dinh, Ba Cung, Ba Thành – huyệnBa Tơ. - Về chất lượng: Gà tuyển chọn ban đầu mang các đặc điểm đặc trưng của gà H’re như: + Gà mái: Số lượng 200 con -Màu sắc: Trắng, đen, sặc sỡ (mang đặc điểm đặc trưng của gà H’re) - Khối lượng: Trung bình 0,8kg/con - Bộ lông óng mượt, mỏ ngắn, chắc, không vẹo - Mào và tích tai phát triển tốt, to mềm - Hai chân chắc chắn, cân đối, bụng mềm, lỗ huyệt rộng, cử động + Gà trống: Số lượng 50 con - Màu sắc: trắng, đen, sặc sỡ (mang đặc điểm đặc trưng của gà H’re) - Khối lượng: Trung bình 0,8kg/con - Bộ lông phát triển, hai chân chắc chắn, cân đối, dáng đứng thẳng - Không dị tật 2. Chăm sóc, nuôi dưỡng và nhân giống 2.1. Xây dựng chuồng trại - Xây dựng tường rào lưới B40 tổng chiều dài 400m (Tường rào có tổng chiều dài là 400m,được kết cấu bởi: chân tường xây gạch 6 lỗ, cao 40cm (kể cả phần móng), phần trên tường kéolưới B40 cao 1,2m, trụ bê tông cốt thép có kích thước 0,15 x 0,15 x 1,6m (4 sắt d = 8mm, BTđá 1x2 mác 200). Móng trụ đổ bê tông đá 1x2 mác 200 kích thước 0,4x0,4x0,5m, khoảng cáchtrụ là 3m). - Xây dựng 03 ô chuồng nuôi gà, mỗi ô chuồng có diện tích 20m2 , tổng diện tích là 60m2để gà ngủ, làm ổ, đẻ trứng, tránh mưa…, nền chuồng nuôi được làm bằng đệm lót sinh học. - Chuồng úm chia ra 4 ô nhỏ để úm gà con của 4 lô đánh số thứ tự từ 1-4 mỗi ô 5m2. Chuồng trại xây 3 ô, sử dụng 1 ô để úm gà con sau khi nở, 2 ô còn lại ngăn đôi và chia làm4 lô để luân chuyển gà trống nhằm tránh cận huyết giữa các lô. Chuồng đảm bảo giúp gà thíchnghi nhanh sau khi đưa về và có nơi để gà mái đẻ trứng. Tuy nhiên một số cá thể gà còn ngủtrên cây và đẻ trứng rãi rác nên quá trình chăm sóc, thu trứng ấp và ảnh hưởng đến sức khỏe,chất lượng trứng. 2.2. Chăm sóc, nuôi dưỡng và nhân giống 2.2.1. Phân lô để theo dõi, chăm sóc, nuôi dưỡng Bảng 1: Số lượng gà phân bố từng ô để tuyển chọn, nuôi lưu giữ (Đơn vị tính: con) Số Màu lông Địa điểm tuyển Lô lượng Trống Mái TT chọn Đen Sặc sỡ Trắng nuôi gà 1 Lô 1 62 12 50 Ba Dinh, Ba Cung 25 20 17 2 Lô 2 62 12 50 Ba Cung, Ba Thành 28 31 4LĨNH VỰC NÔNG NGHIỆP, NÔNG THÔN 51 KỶ YẾU NHIỆM VỤ KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ GIAI ĐOẠN 2016 - 2020 3 Lô 3 63 13 50 Ba Thành, Ba Dinh 31 26 6 ...