U hệ thần kinh trung ương ở người lớn

Tham khảo tài liệu u hệ thần kinh trung ương ở người lớn, y tế - sức khoẻ, y học thường thức phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
U hệ thần kinh trung ương ở người lớn U hệ thần kinh trungương ở người lớnU não là một khối có thành phần là các tế bào bất thường phát triển vượt quátầm kiểm soát. Ở hầu hết những vùng khác của cơ thể thì việc phân biệt giữacác khối u lành tính (không phải ung thư) và ác tính (là ung thư) rất quantrọng. Các khối u lành tính ở những vùng khác của cơ thể hầu như khôngbao giờ đe dọa tính mạng người bệnh. Lý do chính làm cho ung thư trở nênnguy hiểm như vậy là vì chúng có thể lan ra khắp cơ thể.Hầu hết các loại ung thư não đều có thể lan ra khắp mô não nhưng lại hiếmkhi lan sang những vùng khác của cơ thể. Nhưng những khối u não được-cho-là-lành-tính cũng có khả năng đó, tức là chúng cũng có thể phát triển,tiêu hủy và đè ép mô não bình thường, gây ra những tổn thương có thể làmcho người bệnh tàn phế và đôi khi là tử vong. Vì lý do này, các bác sĩthường hay nói về các khối u não hơn là các khối ung thư não. Sự khácbiệt chính giữ một khối u não lành tính với một khối u não ác tính là mức độsẵn sàng lan rộng sang những phần còn lại của hệ thần kinh trung ương, vàchúng có được cắt bỏ và không xuất hiện trở lại hay không. Nhưng cả hailoại đều có khả năng đe dọa mạng sống.Các khối u não và tủy sống ở người lớn khác với trẻ em. Chúng thường xuấthiện ở những vùng khác nhau, phát triển từ những loại tế bào khác nhau, vàcó thể có tiên lượng và cách điều trị khác nhau. Bài viết này chỉ nói vènhững khối u ở người lớn. Những khối u não và tủy sống ở trẻ em sẽ đượctrình bày ở một bài viết khác.Để hiểu về những khối u não và tủy sống, bạn nen biết về cấu trúc và chứcnăng bình thường của hệ thần kinh trung ương.Hệ thần kinh trung ươngHệ thần kinh trung ương là thuật ngữ y khoa dùng để chỉ não và tủy sống.Não là trung tâm suy nghĩ, cảm giác, trí nhớ, nói, nhìn, nghe, vận động, vànhiều thứ khác. Tủy sống và những dây thần kinh chuyên biệt ở vùng đầuđược gọi là các dây thần kinh sọ có nhiệm vụ chuyên chở những thông điệpgiữa não và phần còn lại của cơ thể. Những thông điệp này chỉ dẫn cho cáccơ phải vận động như thế nào, truyền những thông tin thu thập được từ cácgiác quan, và giúp phối hợp hoạt động giữa các cơ quan nội tạng.Não được bảo vệ bởi hộp sọ bên ngoài. Tương tự, tủy sống được bảo vệ bởicác đốt sống của cột sống.Não và tủy sống được bao bọc và nêm xung quanh bởi một loại dịch đặc biệtđược gọi là dịch não tủy. Dịch não tủy được tạo thành bởi đám rối màngmạch nằm trong các khoang bên trong não được gọi là các não thất. Các nãothất cũng như những khoang trống xung quanh não và tủy sống được trámđầy bởi dịch não tủy.Những thành phần của hệ thần kinh trung ươngNhững vùng chính của não bao gồm: đại não (cerebrum), tiểu não(cerebellum), và thân não (brain stem). Mỗi phần có một chức năng riêng.Đại não (Cerebrum): Đại não là phần lớn và nằm ngoài của não. Nó đượctạo thành từ 2 bán cầu kiểm soát quá trình lập luận, suy nghĩ, cảm xúc, vàngôn ngữ. Nó còn chịu trách nhiệm trong những hoạt động của cơ theo kếhoạch (ném bóng, đi bộ, nhai, v.v...) và thu nhận những thông tin cảm giácnhư nhìn, nghe, ngửi, sờ chạm và đau.Các triệu chứng gây ra bởi một khối u nằm trong một bán cầu đại não tùythuộc vào khối u xuất phát từ phần nào của bán cầu. Những triệu chứngthường gặp bao gồm: Cơn động kinh.  Khó nói.  Thay đổi cảm xúc, chẳng hạn như trầm cảm.  Thay đổi tính cách.  Yếu ớt hoặc liệt một phần của cơ thể  Thay đổi thị lực, thính lực, hoặc những chức năng cảm giác khác. Hạch nền (Basal ganglia): Các hạch nền là những cấu trúc nằm sâu bêntrong não giúp kiểm soát những cử động cơ. Các khối u hoặc những bấtthường khác ở vùng này của não thường làm bệnh nhân yếu ớt, nhưng trongmột số hiếm trường hợp, chúng có thể gây ra những trệu chứng như run,múa giật (những cử động giật không tự ý), hoặc múa vời (những cử độngchậm chạp không tự ý).Tiểu não (Cerebellum): Tiểu não là vùng nằm phía sau não giúp phối hợpvận động. Những khối u ở tiểu não có thể gây ra những rắc rối trong phốihợp vận động khi đi, khó khăn với những cử động tinh tế ở cánh tay và chân,những rắc rối trong cử động nuốt và đồng bộ hai mắt, và những thay đổitrong nhịp điệu giọng nói.Thân não (Brain stem): Thân não là phần thấp nhất của não. Nó chứanhững bó sợi thần kinh rất dài mang những tín hiệu kiểm soát cơ và cảmgiác hoặc xúc giác giữa đại não và phần còn lại của cơ thể. Ngoài ra, hầu hếtcác dây thần kinh sọ (là những dây thần kinh truyền tín hiệu trực tiếp giữanão với mặt, mắt, lưỡi, miệng, và một số vùng khác) đều xuất phát từ thânnão. Các trung tâm đặc hiệu trong thân não còn giúp kiểm soát quá trình thởvà quá trình đập của tim.Những khối u nằm trong khu vực quan trọng này có thể gây yếu, cứng cơ,hoặc những vấn đề về cảm giác, nghe, cử động mặt, hoặc nuốt. Nhìn đôi làmột triệu chứng sớm thường gặp của u thân não cũng giống như rối loạnphối hợp vận động khi đi lại. Do thân não là một ...