Ứng dụng của Probiotic trong phòng trị bệnh viêm khớp dạng thấp

Bài viết này với mục đích là đánh giá khả năng sử dụng probiotic và tính hữu ích của chúng cho người mắc bệnh viêm khớp dạng thấp từ đó cung cấp thông tin cho giúp nhửng người quan tâm hiểu rõ hơn về mối quan hệ của chế phẩm probiotic với bệnh viêm khớp dạng thấp.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Ứng dụng của Probiotic trong phòng trị bệnh viêm khớp dạng thấp ỨNG DỤNG CỦA PROBIOTIC TRONG PHÒNG TRỊ BỆNH VIÊM KHỚP DẠNG THẤP Nguyễn Anh Dũng1 1. Khoa Y Dược, Trường Đại học Thủ Dầu Một, email: dungna@tdmu.edu.vnTÓM TẮT Viêm khớp dạng thấp (VKDT) là một rối loạn viêm tiến triển đặc trưng bởi các khớp bịsưng, khó chịu, căng cứng, thoái hóa xương khớp. Các yếu tố như di truyền, sinh học và giớitính cụ thể, Prevotella, chế độ ăn uống, sức khỏe răng miệng và mất cân bằng hệ vi sinh vậtđường ruột đều có thể là nguyên nhân gây ra sự khởi phát hoặc phát triển của VKDT. Probioticthường được bổ sung vào chế độ ăn uống để điều trị các bệnh về đường ruột, xây dựng và duytrì hệ thống miễn dịch, điều chỉnh hệ vi sinh vật đường ruột, giảm các phản ứng viêm và tiềnviêm có thể giúp làm giảm các biểu hiện của VKDT. Các thực nghiệm đã chỉ ra rằng việc bổsung probiotic có thể chống viêm, giúp người bệnh VKDT tăng cường hoạt động hàng ngày vàlàm giảm bớt các triệu chứng. Do đó, việc sử dụng probiotic có chứa các vi khuẩn như Bacilluscoagulans, Faecalibacteria, Lactobacillus spp., Bifidobacteria spp. làm phương pháp điều trịcó thể là một khả năng tiềm năng để điều trị bệnh VKDT. Bài viết này đề cập đến tác dụng điềutrị và phòng ngừa của probiotic ở người bị VKDT. Từ khoá: Bacillus coagulans, Bifidobacteria spp, Faecalibacteria, hệ vi sinh đường ruột, Lactobacillus sp, viêm khớp dạng thấp, probiotic1. ĐẶT VẤN ĐỀ Viêm khớp dạng thấp (VKDT) là một bệnh tự miễn mãn tính có đặc điểm là sưng, đaudây thần kinh, cứng khớp, giảm chức năng, gãy xương và suy thoái sụn, tất cả đều góp phầngây ra rối loạn chức năng. VKDT ảnh hưởng đến 1% số người từ 20–40 tuổi trên toàn thế giớivà bệnh này phổ biến ở những người trên 75 tuổi trở lên trong đó phụ nữ có xu hướng mắc RAvới tỷ lệ cao hơn (Schrezenmeier và Dörner, 2020). Để điều trị VKDT, các loại thuốc chốngviêm không steroid hiện đang được sử dụng để điều trị VKDT bao gồm như Meloxicam,diclofenac, indomethacin, ketoprofen, naproxen ibuprofen.v.v… Tuy nhiên các loại thuốc nàycó tác dụng phụ là gây nhiễm độc đường tiêu hóa, chúng có thể gây ra triệu chứng buồn nôn,nôn, tiêu chảy, loét niêm mạc, nhiễm độc gan, nhiễm độc phổi, nhiễm độc thận, nhiễm độc máu,gây quái thai, gây ung thư và thiếu máu ở bệnh nhân mắc VKDT (Stokkermans và nnk, 2019).Bên cạnh đó, người ta đã quan sát thấy rằng những người mắc bệnh VKDT có hệ vi sinh vậtđường ruột bị rối loạn dẫn đến tăng cường khả năng thẩm thấu trong ruột do viêm đường tiêuhóa khiến các kháng nguyên thực phẩm và các vi sinh vật nguy hiểm có thể xâm nhập vào trongmáu, từ dó làm cho các kháng thể chống lại các kháng nguyên đó tăng lên ở những người mắcbệnh VKDT. Chính việc tăng lên của hàm lượng kháng thể trong máu có thể là nguyên nhândẫn đến các bệnh tự miễn đặc biệt là ở các khớp (Tlaskalová-Hogenová và nnk, 2004) Trongkhi đó, Probiotic là hệ các vi sinh vật, khi được cung cấp với tỷ lệ vừa đủ sẽ mang lại tác dụngchữa bệnh. Sự tương tác giữa các chủng vi sinh vật có mặt trong probiotic và tế bào ruột rấtquan trọng trong việc kiểm soát việc sản xuất các cytokine và chemokine được tiết ra bởi cáctế bào biểu mô giúp điều chỉnh sự biểu hiện của các phân tử kháng viêm (Strowski và 166Wiedenmann, 2009). Điều trị bằng probiotic đường uống đã được chứng minh trên mô hìnhđộng vật là làm giảm triệu chứng của quá trình viêm khớp (Lindhaus và nnk, 2017). Bài viếtnày với mục đích của nghiên cứu này là đánh giá khả năng sử dụng probiotic và tính hữu íchcủa chúng cho người mắc bệnh VKDT từ đó cung cấp thông tin cho giúp nhửng người quantâm hiểu rõ hơn về mối quan hệ của chế phẩm probiotic với bệnh VKDT.2. NỘI DUNG 2.1. Viêm khớp dạng thấp và nguyên nhân Bệnh VKDT là bệnh mãn tính thường liên quan đến các phản ứng viêm của cơ thể khi hệmiễn dịch được kích hoạt để phản ứng lại với các tác nhân gây viêm. VKDT được khởi đầubằng tăng giữ nước, tăng số lượng tế bào thần kinh và tế bào viêm đến khớp kèm theo tăng tiếtcác cytokine tiền viêm như các loại interleukin bao gồm IL-1, IL-8, IL-12, IL-15, IL-17, IL-18,IL-29, và yếu tố ức chế hoại tử bướu alpha TNF-α cùng với đó là việc giảm sản xuất cáccytokine điều hòa miễn dịch như IL-11, IL-13 và IL-10 (Mateen và nnk, 2016). Hàm lượng cáccytokine tiền viêm và chống viêm tăng lên được gây ra bởi tế bào T trợ giúp loại 1 (Th1) và cáctế bào trợ giúp T17 (Th17) khi bảo vệ cơ thể chống lại vi khuẩn ngoại bào tạo ra phản ứng viêmdo các yếu tố TNF-α, IL-17A, IL-17F và IFNγ (γ-interferon) gây ra tình trạng VKDT mãn tính(van Hamburg và Tas, 2018). Các thụ thể TLR (Toll-like Receptor) như TLR-2, TLR-3, TLR-4, TLR-5 và TLR-7 trên bề mặt của các tế bào trình diện kháng nguyên khi nhận ra các yếu tốngoại lai sẽ bắt lấy và đưa vào bên trong tế bào đồng thời kích hoạt cơ chế bảo vệ vật chủ bằngcách tạo ra phản ứng miễn làm tăng sản xuất TNF -α, IL-6, IL-12, IL-18 và nhiều cytokine tiềnviêm khác (Chen và nnk, 2016). Các TLR biểu hiện ở các khớp hoạt dịch sẽ gây viêm dẫn đếnsưng khớp, đau, cứng và tổn thương sụn và xương bên cạnh đó việc gia tăng TNF-α và IL-1βtrong máu và các mô hoạt dịch sẽ kích hoạt các enzyme matrix metallicoproteinase (MMP) nhưMMP-1, MMP-9 và MMP-13, các enzyme này có thể phân hủy tất cả các thành phần của chấtnền ngoại bào và sụn của khớp (Malemud , 2017). Bên cạnh đó VKDT còn là hệ quả của việcdư thừa chất béo và chế độ ăn uống thiếu khoa học, hút thuốc lá, rối loạn hệ vi sinh vật đườngruột và nhiễm trùng do vi khuẩn hoặc virus (Wang và nnk, 2016). 2.2. Mối liên hệ giữa bệnh VKDT và hệ vi sinh vật đường ruột Hệ vi sinh vật đường ruột con người chứa hơn 100 nghìn tỷ vi khuẩn và những vi khuẩnnày có vai trò tiềm năng trong quá trình tiêu hóa, trao đổi chất, dinh dưỡng, kiểm soát bệnh tậtvà duy trì sức khỏe ...