Ứng dụng kỹ thuật Microsatellite DNA trong chẩn đoán trước sinh bệnh loạn dưỡng cơ duchenne

Nghiên cứu được tiến hành với mục tiêu ứng dụng kỹ thuật Microsatellite DNA trong chẩn đoán trước sinh bệnh loạn dưỡng cơ Duchenne cho các thai phụ được xác định là người mang gen bệnh loạn dưỡng cơ Duchenne.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Ứng dụng kỹ thuật Microsatellite DNA trong chẩn đoán trước sinh bệnh loạn dưỡng cơ duchenne TẠP CHÍ NGHIÊN CỨU Y HỌC ỨNG DỤNG KỸ THUẬT MICROSATTELITE DNA TRONG CHẨN ĐOÁN TRƯỚC SINH BỆNH LOẠN DƯỠNG CƠ DUCHENNE Đinh Thuý Linh, Trần Huy Thịnh, Trần Vân Khánh, Nguyễn Đức Hinh Trường Đại học Y Hà Nội Loạn dưỡng cơ Duchenne là bệnh lý di truyền thần kinh cơ hay gặp nhất trong nhóm bệnh lý loạn dưỡng cơ do đột biến gen dystrophin trên nhiễm sắc thể X. Chẩn đoán trước sinh các bà mẹ mang thai có nguy cơ sinh con bị bệnh giúp phát hiện các trường hợp thai mắc loạn dưỡng cơ Duchenne. Ứng dung kỹ thuật Microsatellite DNA trong chẩn đoán trước sinh bệnh loạn dưỡng cơ Duchenne. 05 thai phụ mang thai từ 17 - 22 tuần được xác định là người mang gen. Tách chiết DNA từ tế bào ối, máu ngoại vi của bệnh nhân và thai phụ, hoàn thiện và ứng dụng kỹ thuật Microsatellite - DNA để chẩn đoán trước sinh và so sánh kết quả với kỹ thuật phát hiện đột biến gen trực tiếp. Kỹ thuật xác định đột biến trực tiếp và kỹ thuật Microsatellite - DNA có kết quả trùng khớp nhau cho thấy đã hoàn thiện được kỹ thuật Microsatellite - DNA. 1/5 thai nhi được chẩn đoán mắc bệnh, thai phụ được tư vấn và đình chỉ thai nghén. 4/5 thai nhi được chẩn đoán bình thường, tiếp tục theo dõi thai. Từ khoá: loạn dưỡng cơ Duchenne, chẩn đoán trước sinh, Microsatellite DNA I. ĐẶT VẤN ĐỀ cho sản phụ và gia đình, giảm tỉ lệ sinh con Bệnh loạn dưỡng cơ Duchenne (DMD) là mắc bệnh. Trong các kỹ thuật di truyền phân bệnh lý di truyền thần kinh cơ hay gặp nhất tử hiện nay đang được áp dụng để phát hiện trong nhóm bệnh lý loạn dưỡng cơ với tần đột biến gen dystrophin, kỹ thuật MLPA đã suất 1/3500 trẻ trai, nguyên nhân là đột biến bộc lộ những ưu điểm với khả năng khảo sát gen dystrophin trên nhiễm sắc thể giới tính X. cả 79 exon của gen dystrophin, phát hiện Bệnh đặc trưng bởi sự yếu cơ tiến triển, phì được cả đột biến xóa đoạn và lặp đoạn, chiếm đại bắp chân, tăng sinh các tổ chức trong cơ khoảng 60 - 65%, trong thời gian 3 - 7 ngày và chậm phát triển trí tuệ. Bệnh nhân thường [4; 5]. Tuy nhiên, còn khoảng 35 - 40% cần mất khả năng đi ở lứa tuổi 11 - 12 và tử vong phải áp dụng kỹ thuật giải trình tự gen 79 ở lứa tuổi 20 do các biến chứng của bệnh exon để phát hiện đột biến điểm, kỹ thuật giải [1 - 3]. trình tự gen thường cần nhiều thời gian và giá Hiện nay vẫn chưa có phương pháp điều thành cao. Việc chẩn đoán trước sinh thường trị đặc hiệu, vì vậy sàng lọc người mang gen được thực hiện bằng kỹ thuật phát hiện đột bệnh và chẩn đoán trước sinh bệnh loạn biến trực tiếp trên gen dystrophin dựa vào đột dưỡng cơ Duchenne vẫn đóng một vai trò biến chỉ điểm của bệnh nhân [6]. Tuy nhiên, quan trọng nhằm đưa ra lời khuyên di truyền trong một số trường hợp không phát hiện thấy đột biến hoặc việc phát hiện đột biến gặp khó Địa chỉ liên hệ: Đinh Thúy Linh, Trường Đại học Y Hà Nội Email: drdinhlinhobgyn@gmail.com khăn do cấu trúc gen lớn hoặc một số gia đình bệnh nhân không có điều kiện kinh tế, kỹ thuật Ngày nhận: 25/12/2017 phân tích gián tiếp có thể được áp dụng dựa Ngày được chấp thuận: 18/3/2018 vào xác định allele đột biến (Linkage analysis) TCNCYH 112 (3) - 2018 1 TẠP CHÍ NGHIÊN CỨU Y HỌC với giá thành rẻ hơn và thời gian nhanh chóng hai chuỗi oligonucleotid lai đặc hiệu với 79 hơn [7] gTrong nghiên cứu này, tiến hành exon. Kết quả điện di cho 79 đỉnh có kích hoàn thiện kỹ thuật Microsatellite - DNA và áp thước tương ứng 79 probe đặc hiệu với 79 dụng kỹ thuật này để chẩn đoán trước sinh exon: thông qua việc khuếch đại các vùng trình tự lặp lại STR (short tandem repeat) và so sánh với kết quả phát hiện đột biến bằng kỹ thuật MLPA và giải trình tự gen [8 - 10]. Nghiên cứu được tiến hành với mục tiêu ứng dụng kỹ thuật Microsatellite DNA trong chẩn đoán trước sinh bệnh loạn dưỡng cơ Duchenne cho các thai phụ được xác định là người mang gen bệnh loạn dưỡng cơ Duchenne. II. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP 1. Đối tượng - Với đột biến xoá đoạn, exon bị xoá đoạn khi đỉnh exon không phát hiện được. - Với đột biến lặp đoạn, kết quả được tính toán dựa vào tỉ lệ RPA (Relative Peak Area) tương ứng với từng exon so với mẫu chứng của người bình thường, exon lặp đoạn khi mà tỉ lệ RPA lớn hơn 1,5. Quy trình kỹ thuật: cho 5 µl DNA cần phân tích vào 1 ống PCR, biến tính ở 98oC/5 phút. Nhiệt độ được chuyển về 2oC trước khi cho 3 µl hỗn hợp chứa các đoạn oligonucleotid của các probe. Hỗn hợp được ủ ở 60oC/16 giờ, 2 - Nhóm chứng: gồm 5 người nam và 5 đoạn lai của 2 phân tử oligonucleotid sẽ gắn người nữ bình thường, không có tiền sử gia với exon đích đặc hiệu ở vị trí sát nhau. Thêm đình mắc bệnh di truyền. 32 µl hỗn hợp ligase buffer, ủ ở 54oC/15 phút, - Nhóm nghiên cứu: 5 gia đình của 5 thai enzym ligase nối 2 đoạn oligonucleotid của phụ mang thai từ 17 tuần – 22 tuần, có con probe với nhau. Phản ứng nối chấm dứt khi trai hoặc anh, em trai mắc bệnh loạn dưỡng tăng nhiệt độ lên 98oC/5 phút, hỗn hợp được ...