Ứng dụng kỹ thuật nuôi cấy mô trên Hoa Lily

Cùng với hoa cẩm chướng hoa Lily là một trong hai loại cây hoa có giá trị hàng đầu thế giới về xuất khẩu và tiêu thụ nội địa của nhiều nước. Lily là một trong những loài hoa cắt cành đẹp và được nhân giống thương mại trên diện rộng Hoa Lily là cây hoa mang lại lợi nhuận lớn ở nhiều nước như Hà Lan, Nhật bản…Ở Việt Nam, hoa Lily được trồng ở Đà Lạt từ thời Pháp thuộc. Hiện nay nhu cầu về giống hoa Lily là rất lớn. Ở Đà Lạt, những người trồng hoa phải mua củ giống từ Hà...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Ứng dụng kỹ thuật nuôi cấy mô trên Hoa Lily Ứng dụng kỹ thuật nuôi cấy mô trên Hoa Lily(Lilium spp.)  Cùng với hoa cẩm chướng hoa Lily là một trong hai loại cây hoa có giá trị hàng đầu thế giới về xuất khẩu và tiêu thụ nội địa của nhiều nước. Lily là một trong những loài hoa cắt cành đẹp và được nhân giống thương mại trên diện rộng Hoa Lily là cây hoa mang lại lợi nhuận lớn ở nhiều nước như Hà Lan, Nhật bản…Ở Việt Nam, hoa Lily được trồng ở Đà Lạt từ thời Pháp thuộc. Hiện nay nhu cầu về giống hoa Lily là rất lớn. Ở Đà Lạt, những người trồng hoa phải mua củ giống từ Hà Lan, giá hiện tại cho một củ giống từ 7000 - 10.000 đồng tuỳ loại và màu sắc, do vậy sản phẩm của hoa thương phẩm là rất đắc. Ứng dụng kỷ thuật nuôi cấy mô tế bào có thể chủ động sản xuất cây giống cũng như củ giống và là phương pháp được áp dụng nhiều nơi trên thế giới. Có thể nuôi cấy được nhiều bộ phần khác nhau của hoa Lily. Một trong những phương đơn giản nhất là phương pháp nuôi cấy vảy củ. Qui trình nhân giống và trồng: Môi trường tạo mẫu ban đầu: là môi trường ½ MS. Môi trường nhân chồi là môi trườmg MS có bổ sung 0.5 - 1 ml/l BA, 8 g/l và 30 g/l đường. Môi trường ra rễ là môi trường ½ MS và 20 g/l đường. Cách đưa cây ra bầu đất và chế độ chăm sóc: Cây mô Lily ra rễ đạt chiều cao 6-8 cm, lấy cây ra ngoài rữa sạch aga và trồng vào vĩ xốp (112 lỗ). Tưới nước dạng phun sương trong tuần đầu tiên và giữ ẩm bằng cách che bao Nylon. Sử dụng NPK phun lên lá để cung cấp thêm nguồn dinh dưỡng cho cây chóng lớn. Sau 4 tuần cây hình thành lá mới, khi đó tiến hành chuyển cây ra bầu đất, đến tháng thứ 3 có thể chuyển cây mô trồng ra ngoài đồng ruộng. ̀ ́ Quy trinh nuôi cây I. Khử trùng mẫu: 1. Nguyên liệu: Tất cả các bộ phận của cây hoa Lily 2. Khử trùng: Ngoài box cấy: Sử dụng bông thấm nước xà phòng lau nhẹ khắp bề mặt mẫu cấy, rửa sạch và để dưới vòi nước chảy khoảng 30 phút. Trong box cấy: khử trùng mẫu vưói cồn 70 độ và dung dịch Thủy ngân chlorua trong khoảng 5 đến10 phút, sau đó rửa sạch bằng nước cất vô trùng 3. Thao tác cắt mẫu: Thực hiện kỹ thuật cắt lấy các bộ phận trong nụ hoa, các phần lát mỏng tế bào và các đoạn thân có chồi bên của cây Lily. II. Nhân giống invitro: 1. Tạo mô sẹo: Cấy các mẫu lên môi trường MS có bổ sung đường; NAA kết hợp TDZ; agar; pH: 5,8 ở nhiệt độ 20-25oC sau 02 tháng nuôi cấy mẫu sẽ tạo được nhiều mô sẹo. 2. Tạo phôi: Cắt các mô sẹo cấy lên môi trường MS có bổ sung đường; NAA kết hợp cùng TDZ; agar; pH: 5,8 ở nhiệt độ 20-25oc để trong tối sau 02 tháng trên các mảnh mô sẹo tạo nhiều phôi Lily. 3. Tạo củ con từ phôi: Cấy các mẫu phôi lên môi trường MS có bổ sung đường; NAA kết hợp TDZ; agar; than hoạt tính pH: 5,8 ở nhiệt độ 20-25oc để trong tối sau 2 tháng mỗi cụm phôi Lily sẽ hình thành 1 cụm củ con. 4. Tạo củ bi: Tách các cụm thành các củ con riêng rẽ và cấy lên môi trường MS có bổ sung đường; NAA kết hợp TDZ; agar; than hoạt tính, pH: 5,8 ở nhiệt độ 20-25 oc để trong tối sau 02 tháng mỗi củ con Lily sẽ tạo 1 củ bi. 5. Tạo củ lớn: Giai đoạn này thực hiện ngoài vườn vào thời điểm thích hợp nhất là đầu mùa Xuân. Các củ bi được vùi vào giá thể đất kết hợp chế độ tưới nước, bón phân, phòng trừ sâu bệnh điều độ. Loại bỏ các bông hoa nở sớm và duy trì sự phát triển dinh dưỡng của củ càng lâu càng tốt nhằm tạo củ lớn. Sau 08 tháng cũng là lúc bộ lá tàn đi, củ được đào lên rửa sạch phân loại 6. Tạo củ thương phẩm: Củ sau khi đào lên rửa sạch và phân loại được đưa vào hệ thống xử lý lạnh ở nhiệt độ từ -2oc đến 2oc trong thời gian phù hợp từng đối tượng giống. Việc xử lý lạnh có vai trò phá miên trạng của củ để sau 90 ngày kể từ lúc trồng thu hoạch được hoa thương phẩm. Đối với giống Asiatic Lily và Longiflorum Lily thời gian phá miên trạng là liên tục 06 tuần, riêng giống Oriental Lily thời gian xử lý lạnh là liên tục 08 tuần. Quy tr ì nh nuôi cấy Mở đầu  Trong khi sự an toàn của con người đối với thực phẩm biến đổi gen vẫn còn chưa được khẳng định chắc  chắn thì việc nghiên cứu hệ thống chuyển gen hiệu quả cho các loài hoa cây cảnh từ đó chuyển được các  gen mong muốn tạo ra các đặc tính mới lạ (mầu sắc, cấu trúc hoa, hương thơm, tuổi thọ của hoa cắm,  các đặc tính kháng sâu và bệnh hại, chống chịu với điều kiện bất thuận,…) luôn là mong muốn của các  nhà chọn tạo giống.  Hoa lily thuộc họ Liliaceae là một trong những loài hoa đẹp và có giá trị trên thị trường hiện nay. Các nỗ  lực chính trong nghiên cứu chuyển gen vào cây lily đã được thực hiện bởi các phương pháp chuyển gen  trực tiếp như bắn gen (Nishihara và cộng sự, 1993; Sanford và cộng sự, 1993; Wilmink và cộng sự, 1995;  Tsuchiya và cộng sự, 1996), xung điện (Miyoshi và cộng sự, 1995) và gần đây đã tạo được cây Lilium  longiflorum chuyển gen nhờ phương pháp bắn gen [1] [2] [3]. Trong một số năm gần đây, sự thành công  trong nghiên cứu chuyển gen nhờ vi khuẩn Agrobacterium đã được công bố trên một số loài thuộc họ  Liliace bao gồm: Asparagus officinalis (Kiasaka và Kameya, 1998), Allium sativum (Kondo và cộng sự,  2000), Allium cepa (Eady và cộng sự, 2000), Agapanthus praecox (Suzuki và cộng sự, 2001) và Muscari  armeniacum (Suzuki và Nakano, 2002). Gần đây nhất, Y.Hoshi và cộng sự đã nghiên cứu thành công quy  trình tạo cây chuyển gen cho cây Oriental hybrid lily, Lilium cv. Acapulco bằng vi khuẩn Agrobacterium  [9].  Hoa đồng tiền là một trong những loài hoa phổ biến trên thế giới, được sử dụng làm hoa chậu, hoa cắt  cành, hoa trồng cảnh. Ở nước ta, hoa đồng tiền được trồng khá phổ biến, có giá trị kinh tế cao và đặc biệt  là hoa đồng tiền có thể ra hoa vào thời vụ mùa hè ngoài miền Bắc là thời gian hiếm hoa trong năm. Chính  vì vậy, việc nghiên cứu chọn tạo các giống hoa đồng tiền ở nước ta sẽ hứa hẹn những đóng góp quan  trọng trong nghề trồng hoa.  Đã có một số công trình công bố về n ...