Ứng dụng sác xuất thống kê trong hỗ trợ phân loại bệnh ung thư máu

Bài viết này sẽ giới thiệu phương pháp ứng dụng xác suất thống kê đánh giá sự khác biệt giữa các biểu hiện gen của từng trường hợp khác nhau trong bệnh ung thư máu nói chung.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Ứng dụng sác xuất thống kê trong hỗ trợ phân loại bệnh ung thư máuLIÊN NGÀNH ĐIỆN - ĐIỆN TỬ - TỰ ĐỘNG HÓA Ứng dụng sác xuất thống kê trong hỗ trợ phân loại bệnh ung thư máu Application of probability statistics for classification of leukemia cancer Đỗ Văn Đỉnh, Phan Văn Phùng, Nguyễn Hữu Quảng Email: dodinh75@gmail.com Trường Đại học Sao Đỏ Ngày nhận bài: 16/3/2018 Ngày nhận bài sửa sau phản biện: 15/7/2018 Ngày chấp nhận đăng: 27/12/2018Tóm tắtCùng một bệnh ung thư máu nhưng có nhiều loại khác nhau như bạch cầu lymphô mãn tính, bạch cầudòng tủy mãn tính, bạch cầu lymphô cấp tính và bạch cầu dòng tủy cấp tính với những biểu hiện gencủa bệnh khác nhau dẫn đến điều trị khác nhau. Cùng với các kết quả xét nghiệm và sinh thiết thì việcphân tích những dữ liệu biểu hiện gen của bệnh thu thập được sẽ góp phần hỗ trợ các bác sĩ chẩn đoánchính xác đó là bệnh gì và có thể đưa ra phác đồ điều trị phù hợp cho từng loại bệnh. Bài báo này sẽgiới thiệu phương pháp ứng dụng xác suất thống kê đánh giá sự khác biệt giữa các biểu hiện gen củatừng trường hợp khác nhau trong bệnh ung thư máu nói chung. Đây là phương pháp đơn giản nhưnghiệu quả góp phần nâng cao hiệu quả điều trị bệnh hơn.Từ khóa: Ung thư máu; thống kê; AML; ALL.AbstractIn a process of treatment, we have to evaluate the effectiveness of cancer treatment. In leukemiacancer, we have four types such as chronic lymphocytic leukemia, chronic myeloid leukemia, acutelymphocytic leukemia and acute myeloid leukemia with different gene expression of the disease lead todifferent treatment. Along with the results of the tests and biopsies, the analysis of the gene expressiondata of disease will help doctors to diagnose the disease exactly and can provide a treatment regimen.There are many methods to evaluate the difference in group data. This article will introduce a statisticalprobabilistic approach that assesses the difference between the different present of the same type ofleukemia, which contributes to the treatment of the disease more effectively.Keywords: Leukemia cancer; statistics; AML; ALL.1. GIỚI THIỆU hưởng và thường tiến triển chậm. Tuổi thường mắc bệnh là trên 55 tuổi. Hầu như không gặpSự thay đổi hoặc đột biến trong một phần ADN ở trẻ em; (2) Bệnh bạch cầu dòng tủy mãn tínhcủa một gen có thể là biểu hiện của một bệnh (CML): các tế bào dòng tủy bị ảnh hưởng và giainào đó. Nhưng rất khó khăn để tiến hành một đoạn đầu thường tiến triển chậm, phần lớn gặpxét nghiệm để phát hiện ra những đột biến xảy rabởi vì các gen lớn xuất hiện ở rất nhiều vùng nơi ở người lớn; (3) Bệnh bạch cầu lymphô cấp tínhmà các đột biến có thể xảy ra. Cho tới nay vẫn (ALL): là thể phát triển ác tính của các tế bào dòngchưa có nhà khoa học nào chỉ ra được nguyên lymphô và tiến triển rất nhanh, thường gặp nhất ởnhân gây ra bệnh ung thư máu, song nghi vấn trẻ em, người lớn đôi khi cũng có thể bị mắc; (4)hiện vẫn đang tập trung ở một số nguyên nhân Bệnh bạch cầu dòng tủy cấp tính (AML): các tếnhư: Nhiễm phóng xạ, ô nhiễm môi trường, yếu bào dòng tủy bị ảnh hưởng và tiến triển nhanh, cótố gen di truyền,… Bệnh ung thư máu [1] được thể xảy ra ở cả người lớn và trẻ em. Hiện phươngphân thành bốn loại bệnh chính là (1) bạch cầu pháp điều trị ung thư máu đang được áp dụnglymphô mãn tính (CLL): các tế bào lymphô bị ảnh tại các nước: hóa trị, liệu pháp sinh học trị liệu, ghép tủy/cấy tế bào gốc, hóa trị và xạ trị, uống thuốc. Các bác sĩ có thể kết hợp hai phương phápNgười phản biện: 1. GS.TSKH. Thân Ngọc Hoàn điều trị trở lên. Xác định rõ loại bệnh sẽ giúp xác 2. PGS. TS. Nguyễn Long Giang định phác đồ điều trị hiệu quả hơn. Bài báo này sử Tạp chí Nghiên cứu khoa học - Đại học Sao Đỏ, ISSN 1859-4190 Số 4(63).2018 5 NGHIÊN CỨU KHOA HỌC dụng phương pháp thống kê T-test để phân loại hai trong số bốn loại biểu hiện thường gặp trong bệnh ung thư máu [2]. Bộ cơ sở dữ liệu được sử dụng nghiên cứu bệnh ung thư máu được thu thập ...