Ung thư tuyến giáp thể biệt hóa kháng I-131: Chiến lược chẩn đoán và điều trị tại Bệnh viện TƯQĐ 108

Bài viết Ung thư tuyến giáp thể biệt hóa kháng I-131: Chiến lược chẩn đoán và điều trị tại Bệnh viện TƯQĐ 108 tổng quan về chiến thuật chẩn đoán và xử trí bệnh nhân ung thư tuyến giáp biệt hoá kháng I-131.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Ung thư tuyến giáp thể biệt hóa kháng I-131: Chiến lược chẩn đoán và điều trị tại Bệnh viện TƯQĐ 108 UNG THƯ TUYẾN GIÁP THỂ BIỆT HÓA KHÁNG I-131: Chiến lược chẩn đoán và điều trị tại Bệnh viện TƯQĐ 108 Radioactive Iodine-Refractory Differentiated Thyroid Cancer: Diagnostic and Treatment Strategies in Hospital 108 PGS, TS, BS Lê Ngọc Hà và cộng sự Khoa Y học hạt nhân - Bệnh viện TWQĐ 108Tóm tắt: Ung thư tuyến giáp kháng 131I là tình trạng bệnh lý ác tính có tiên lượng xấu và thườngxuất hiện ở bệnh nhân lớn tuối, di căn, ung thư kém biệt hoá và bắt giữ FDG cao trên hình ảnhPET/CT. Các bệnh nhân này có tỷ lệ thời gian sống thêm 10 năm dưới 10%. Nhiều bệnh nhân cóbệnh ổn định hoặc tiến triển chậm mặc dù không điều trị. Tuy nhiên, một số bệnh nhân đòi hỏiphải được điều trị khi gánh nặng bệnh lớn, di căn nhiều và tiến triển nhanh. Vì vậy, các bệnhnhân ung thư tuyến giáp biệt hoá kháng 131I cần được chẩn đoán, theo dõi và điều trị hợp lý vớisự phối hợp của nghiều chuyên ngành. Bài báo cáo tổng quan về chiến thuật chẩn đoán và xử tríbệnh nhân ung thư tuyến giáp biệt hoá kháng I-131.Từ khoá: iốt phóng xạ, ung thư tuyến giáp biệt hoá kháng 131I.Summary: Radioactive iodine (RAI) refractoriness is a serious disease with poor prognosis andmore frequent in older patients, in those with large metastases, in poorly differentiated thyroidcancer, and in those tumors with high 18-fluordeoxyglucose uptake on PET/CT. These patientshave a 10-year survival rate of less than 10%. Many patients may survive in the absence oftreatment for years with a stable or slowly progressive disease. However, a few patients mayrequire treatment when the tumor burden is large and when progression has been documented.For these reasons, it is important to adequately select patients who should be treated and thenmanage them with an interdisciplinary approach. Our paper oulines the diagnostic andtherapeutic strategies in radioactive iodine refractory patients.Keywords: radioactive iodine, radioactive iodine refractory differentiated thyroid cancer. Ung thư tuyến giáp (UTTG) là loại bệnh ung thư ngày càng phổ biến, chiếmtỷ lệ 5,1% các bệnh ung thư và đứng thứ năm trong các loại ung thư thường gặp ởnữ giới. Năm 2018, trên thế giới ước tính có khoảng 567.233 ca UTTG mới đượcchẩn đoán và 41.071 ca tử vong do UTTG. Tại Việt Nam, UTTG đứng thứ támtrong các loại ung thư thường gặp ở cả hai giới và đứng thứ sáu trong các loại ungthư thường gặp ở nữ giới. Năm 2018 ước tính có 5.418 ca mới mắc UTTG, trongđó bệnh nhân (BN) nữ giới chiếm 4/5 với 4.538 ca và chỉ có 528 ca tử vong doUTTG [Error! Reference source not found.]. 1 Nhờ những tiến bộ trong chẩn đoán và điều trị, trong những năm gần đây tỷ lệtử vong của UTTG biệt hóa đã giảm đáng kể tuy nhiên tỷ lệ tái phát, di căn sauđiều trị còn khá cao từ 8 - 23%. Đa số BN UTTG biệt hóa tái phát, di căn đượcđiều trị bằng phẫu thuật và 131I. Các BN UTTG biệt hóa tái phát, di căn đáp ứngvới 131I có tiên lượng khá tốt với tỷ lệ sống thêm toàn bộ sau 10 năm đạt 92%. Tuynhiên, 25 - 50% BN UTTG tái phát, di căn kháng với điều trị 131I và thường cótiên lượng xấu với tỷ lệ sống thêm toàn bộ sau 10 năm chỉ đạt 19% [2]. Do đó,nhiều tác giả trên thế giới trong thời gian gần đây đã đưa ra khái niệm UTTG biệthóa kháng 131I (radioactive iodine refractory) dành cho nhóm BN này. Tuy nhiên,các tiêu chuẩn để xác định UTTG biệt hóa kháng 131I vẫn là vấn đề còn đang đượcbàn luận. Cần có thêm nhiều nghiên cứu để đi đến một khái niệm đồng thuận cũngnhư có hướng xử trí thích hợp.1. Khái niệm ung thư tuyến giáp thể biệt hóa kháng 131I Khái niệm UTTG thể biệt hóa kháng 131I mới được đưa ra trong những nămgần đây để chỉ các bệnh nhân UTTG thể biệt hóa tái phát, di căn không đáp ứngvới điều trị 131I. Tiêu chuẩn xác định nhóm bệnh nhân này còn chưa được thốngnhất và vẫn đang được bàn luận. Tuy nhiên các tác giả đều thống nhất khi BN đãđược xác định kháng 131I thì không còn chỉ định tiếp tục điều trị 131I. Hội tuyến giáp Mỹ năm 2015 đã phân loại UTTG thể biệt hóa kháng 131I ở cácBN được chuẩn bị thích hợp cho điều trị 131I (TSH kích thích ≥ 30 UI/ml và thựchiện chế độ ăn hạn chế i-ốt) thành 4 nhóm chính [3]: - Tổn thương di căn không bắt giữ 131I trên xạ hình toàn thân ( XHTT) trong lầnđiều trị đầu tiên. - Khối u trước kia có bắt giữ I131 nhưng sau đó mất khả năng tập trung 131I. - 131I bắt giữ ở một số tổn thương nhưng không tập trung ở các tổn thương khác. - Tổn thương di căn, tiến triển dù vẫn bắt giữ 131I. Một số tác giả và nghiên cứu còn đưa ra các tiêu chí khác trong đánh giá BNkháng với 131I như liều điều trị 131I tích lũy > 600 mCi nhưng không đáp ứng hoàntoàn, tăng Tg huyết thanh sau điều trị 131I, tổn thương bắt giữ FDG trên PET/CT[4]. ...