Vai trò thúc đẩy của các tổ chức nghề nghiệp, lập quy đối với áp dụng phân tích dữ liệu kiểm toán

Bài nghiên cứu "Vai trò thúc đẩy của các tổ chức nghề nghiệp, lập quy đối với áp dụng phân tích dữ liệu kiểm toán" phân tích các nỗ lực của một số tổ chức nghề nghiệp, lập quy chủ yếu tại các thị trường kiểm toán đã phát triển nói trên trong việc thúc đẩy áp dụng phân tích dữ liệu trong kiểm toán báo cáo tài chính, qua đó đề xuất những khuyến nghị cho việc thúc đẩy đổi mới công nghệ trong quy trình kiểm toán nói chung và áp dụng phân tích dữ liệu kiểm toán nói riêng tại Việt Nam trong tương lai. Mời các bạn cùng tham khảo!
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Vai trò thúc đẩy của các tổ chức nghề nghiệp, lập quy đối với áp dụng phân tích dữ liệu kiểm toán Kỷ yếu Hội thảo Khoa học Quốc gia về Kế toán và Kiểm toán – VCAA 2021 VAI TRÒ THÚC ĐẨY CỦA CÁC TỔ CHỨC NGHỀ NGHIỆP, LẬP QUY ĐỐI VỚI ÁP DỤNG PHÂN TÍCH DỮ LIỆU KIỂM TOÁN THE PUSHING ROLES OF PROFESSIONAL, REGULATORY BODIES IN THE APPLICATION OF AUDIT DATA ANALYTICS TS. Đặng Đình Tân Trường Đại học Ngân hàng TP. Hồ Chí MinhNgày nhận bài: 25/9/2021Ngày nhận kết quả phản biện: 15/10/2021Ngày chấp nhận đăng: 15/11/2021 TÓM TẮT Những tiến bộ “thần tốc” về công nghệ trong những năm gần đây đã đặt ra cơ hội và thách thức cho nghề nghiệp kiểm toán, trong đó cho phép công ty kiểm toán và kiểm toán viên có thể đổi mới cách thức thực hiện cuộc kiểm theo hướng áp dụng phân tích dữ liệu kiểm toán với các kỹ thuật phân tích cao cấp nhằm nâng cao chất lượng kiểm toán, đáp ứng ngày càng tốt hơn nhu cầu của công chúng. Kết quả nghiên cứu dựa trên lược khảo tài liệu này cho thấy trong giai đoạn 2010 cho đến nay, các tổ chức nghề nghiệp đã có vai trò tích cực trong việc đẩy nhanh tiến trình áp dụng phân tích dữ liệu kiểm toán thông qua hàng loạt nỗ lực như (1) thành lập các nhóm chuyên trách về công nghệ mới, (3) ban hành các chuẩn mực dữ liệu kiểm toán và hướng dẫn thực hiện và (3) công bố các nghiên cứu định hướng thị trường. Từ khóa: phân tích dữ liệu lớn; phân tích dữ liệu kiểm toán; chuẩn mực dữ liệu kiểm toán ABSTRACT Technological advances in recent years have created opportunities and challenges for the auditing profession, allowing audit firms and auditors to innovate the way they conduct their audits in the direction of applying audit data analytics with advanced analytical techniques to improve audit quality and better meet the needs of the public. Research results based on this literature review show that in the period 2010 to date, professional organizations have played an active role in accelerating the process of applying audit data analytics through a series of efforts such as (1) establishing new technology taskforces, (3) issuing audit data standards and implementation guidelines, and (3) publishing market-oriented research. Keywords: big data analytics; audit data analytics; audit data standards1. Mở đầu Sự phát triển “thần tốc” của những công nghệ mới trong khoảng một thập kỷ gần đây đã dẫnđến hình thành mạng lưới vạn vật kết nối (Internet of things - IoT) (Madakam, Ramaswamy, &Tripathi, 2015) tích hợp các mạng xã hội, các ứng dụng trên thiết bị di động, các ứng dụng vậnhành trên nền tảng điện toán đám mây (cloud computing platforms)…. Mạng lưới vạn vật kết nốinày một mặt thay đổi cách thức hoạt động của các cá nhân, tổ chức, doanh nghiệp (Palmaccio,Dicuonzo, & Belyaeva, 2020), mặt khác dẫn đến hình thành các nguồn dữ liệu lớn (big data) phảnánh trong đó mọi mặt hoạt động của chính các cá nhân, tổ chức, doanh nghiệp (Mayer-Schönberger& Cukier, 2013). Các nguồn dữ liệu lớn mang đến nhiều lợi ích tiềm tàng cho công ty kiểm toán 1122 Kỷ yếu Hội thảo Khoa học Quốc gia về Kế toán và Kiểm toán – VCAA 2021và kiểm toán viên xét trên phương diện thu thập bằng chứng kiểm toán đầy đủ và thích hợp, đặcbiệt để phục vụ cho việc đánh giá rủi ro, lập kế hoạch kiểm toán (Brown-Liburd & Vasarhelyi,2015; CFRR, 2017). Điều thuận lợi cho các công ty kiểm toán và kiểm toán viên là trong nhữngnăm gần đây trên thị trường đã xuất hiện nhiều phần mềm chuyên dụng hoặc các ngôn ngữ lậptrình chuyên biệt cho mục đích phân tích dữ liệu, cho phép các công ty kiểm toán và kiểm toánviên có thể áp dụng các lý thuyết, mô hình toán, các kỹ thuật thống kê, trực quan hóa dữ liệu caocấp với yêu cầu về chi phí ngày càng giảm (Geppa, Linnenlueckeb, O’Neilla, & Smith, 2018). Tuynhiên, nhiều nghiên cứu cho thấy vẫn còn nhiều rào cản đối với việc áp dụng phân tích dữ liệukiểm toán (audit data analytics), chủ yếu là do thiếu các hướng dẫn của các tổ chức nghề nghiệp,chi phí cao cho việc đầu tư mua sắm các hệ thống hỗ trợ phân tích dữ liệu, hoặc kiểm toán viênthiếu kiến thức, kỹ năng thích hợp để có thể tự phát triển các công cụ phân tích dữ liệu phù hợp(Whitehouse, 2014; Rickett, 2017). Chính vì vậy, thực tiễn cho thấy việc áp dụng phân tích dữ liệukiểm toán vẫn chỉ mới được phổ biến tại các thị trường nơi nghề nghiệp kiểm toán cũng như ứngdụng khoa học dữ liệu đã phát triển (Byrnes, Ames, & Vasarhelyi, 2015) như Mỹ, Canada, Úc,Anh, Singapore, Ấn Độ… Bài nghiên cứu này phân tích các nỗ lực của một số tổ chức nghềnghiệp, lập quy chủ yếu tại các thị trường kiểm toán đã phát triển nói trên trong việc thúc đẩy ápdụng phân tích dữ liệu trong kiểm toán báo cáo tài chính, qua đó đề xuất những khuyến nghị choviệc thúc đẩy đổi mới công nghệ trong quy trình kiểm toán nói chung và áp dụng phân tích dữ liệukiểm toán nói riêng t ...