Vấn đề bảo tồn và phát huy di sản văn học Hán Nôm Thăng Long - Hà Nội

Di sản văn học Hán Nôm Thăng Long - Hà Nội là một kho tàng văn hóa quý giá, phản ánh lịch sử, tâm hồn và trí tuệ của người Việt qua các thế kỷ. Tuy nhiên, trong bối cảnh hiện đại, việc bảo tồn và phát huy di sản này đang đối mặt với nhiều thách thức, từ sự mai một của ngôn ngữ đến sự ảnh hưởng của văn hóa toàn cầu. Những tác phẩm văn học Hán Nôm không chỉ là di sản văn hóa mà còn là nguồn tư liệu quý báu cho nghiên cứu lịch sử và văn hóa dân tộc. Bài viết này sẽ đề cập đến vấn đề bảo tồn và phát huy di sản văn học Hán Nôm Thăng Long - Hà Nội, nhằm làm nổi bật tầm quan trọng của nó trong việc gìn giữ bản sắc văn hóa dân tộc.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Vấn đề bảo tồn và phát huy di sản văn học Hán Nôm Thăng Long - Hà Nội34 KIỀU THU HOẠCH - v ấn đ ề b ảo tồn và p h á t huy... đánh giá tác phẩm. Yếu tô cơ bản để xem xét giá trị của tác phẩm, chủ yêu vẫn là ở nộiVấN Đ€ BẢO TỔN dung phản ánh của nó. Và đương nhiên do cách tiếp cận theo loại hình tác phẩm nhuVA PHÁT HUY DI SẢN thế, nên có những tác gia dù quê gốc ở Thăng Long - Hà Nội, nhưng lại không viếtVÃN h ọ c Há n Nô m về mảnh đất mình sinh sống, thì tác phẩm của họ cũng không phải là đối tượng khảoTHftNG LONG - Hà NỘI sát của chuyên đề vê tác phẩm văn học. Một vấn đề nữa cũng cần được nói rõ, đóKIỀU THU HOẠCH là chuyên đê về tác phẩm văn học không phải là viết về văn học sử, nên không nhất i sản Hán Nôm Tháng Long - Hà thiêt trình bày tác gia, tác phẩm theo lôi Nội nói chung bao gồm các vàn bản phân kỳ của văn học sử. Phân kỳ văn học sử khắc in hoặc văn bản chép tay, và vón là vân đề phức tạp, thường gây tranh cãicác bản rập văn bia, phản ánh hiện thực lịch trong giói khoa học lâu nay, đặc biệt là ở việcsử của vùng đất này, từ thời Lý đến thời phân định các giai đoạn / thời kỳ ngắn nhưNguyễn. thời Lý - Trần, thời Lê... với những tính Để khỏi trùng lặp với các báo cáo chuyên chất, đặc điểm riêng. Tuy nhiên, trong thựcđề của các nhánh đề tài khác, chúng tôi chủ tê lịch sử, thì các tác phẩm văn học Hántrương giới thiệu Di sản Hán Nôm Thăng Nôm đều là sản phẩm của những con ngườiLong - Hà Nội theo 5 loại hình tác phẩm: sinh ra trong xã hội phong kiến, mà hầu hết 1. Loại hình tác phẩm văn học đểu có quan hệ với các triều đại phong kiến, 2. Loại hình tác phẩm địa chí thậm chí có người là vua, chúa, quan lại của triều đình phong kiến... Do đó, chúng tôi 3. Loại hình tác phẩm thần tích, thần nhận thấy, trong báo cáo chuyên để, việcphả giói thiệu các tác phẩm theo lịch đại, tức là 4. Loại hình tác phẩm hương ước theo thứ tự biên niên của các triều đại 5. Loại hình tác phẩm văn bia. phong kiến là hợp lý và thuận tiện hơn cả. 0 đây, một lần nữa, chúng tôi xin được nhắc I. T ìn h h ìn h v à g iá trị lo ạ i h ìn h tá cp h ẩm v ă n h ọc lại, vấn đề trình bày tác phẩm theo lịch đại của các triều đại phong kiến chỉ đơn thuẩn Sau đây, chúng tôi xin trình bày về loại là theo trậ t tự thời gian, chứ không liênh ìn h tác p h ẩ m v ă n học H á n N ôm T h ă n g quan gì đến tính chất, đặc điểm của các thờiLong - Hà Nội. Di sản văn học Hán Nôm kỳ văn học sử, và do đó, đương nhiên nhữngThăng Long - Hà Nội lấy tác phẩm vãn học nhận xét đánh giá của chuyên luận hoànlàm đơn vị khảo sát, và sẽ được trình bày toàn không phải như đánh giá, nhận xét củatheo hai phần: Thơ và văn xuôi. một công trình văn học sử - có nghĩa là Như vậy, một tác phẩm vãn học viết về không nhất thiết phải trình bày đầy đủ vềThăng Long - Hà Nội, thì bất kể tác giả của tiểu sử tác giả, về nội dung tư tưởng và giánó là ai, sống ỏ đâu, quê quán ở đâu, cũng trị nghệ thuật của tác phẩm, vê những uukhông phải là điều quan trọng để nhận xét, khuyêt điểm của tác phẩm cũng như vê vaiTCVHDG SỐ 1/2007 - NGHIÊN c ứ u TRAO Đ ổl 35trò và vị thế của tác phẩm trong lịch sử văn Thời Trần còn một sô bài thơ tả cảnhhọc v.v. và v.v... đẹp của các chùa tháp ở Thăng Long, song 1. P h ầ n th ơ p h ú không chỉ là thơ tả cảnh đơn thuần. Như bài Di sản văn học Hán Nôm Thăng Long - Báo Thiên tự tháp (Tháp chùa Báo Thiên)Hà Nội hiện còn được bắt đầu từ thời Lý, với của Phạm Sư Mạnh, ngoài tả cảnh tháp còntác phẩm Chiếu dời đô của Lý Công u ẩ n như vang vọng cả cái hào khí của đời Trần(1010). Thực ra, đây là tác phẩm văn xuôi, quyết giữ vững đất đế đô, giữ vững non sôngviết theo lối biền văn (tức lôi văn có những đất nước.câu đối nhau, lại là thể loại văn học chức Bài Diên Hựu tự (Chùa Diên Hựu, cònnăng nhưng do tầm quan trọng của tác gọi chùa Một Cột) của sư Huyền Quang, thìphẩm, nên chúng tôi xếp lên đầu như một lại là bài thơ Thiên tuyệt hay. Có thể nóibiệt lệ/ngoại lệ. Đây là một áng văn chương đây là bài thơ Thiền hay nhất trong các bàitrác tuyệt có giá trị như một bản tuyên ngôn thơ Thiền Việt Nam. Cùng loại thơ tả cảnhmở nước có ý nghĩa lịch sử quan trọng. ...