Văn hóa nông nghiệp qua các hình ảnh được sử dụng trong tục ngữ Khmer Nam Bộ

Trong phạm vi bài viết, tác giả sẽ thống kê tần số xuất hiện của các hình ảnh và giải mã ý nghĩa của một số hình ảnh có tần số xuất hiện cao để phần nào hiểu được giá trị của những hình ảnh ấy khi sử dụng tục ngữ, đồng thời qua đó hiểu hơn về đời sống cũng như văn hóa người Khmer Nam Bộ.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Văn hóa nông nghiệp qua các hình ảnh được sử dụng trong tục ngữ Khmer Nam BộTRƯỜNG ĐẠI HỌC SÀI GÒN SAIGON UNIVERSITY TẠP CHÍ KHOA HỌC SCIENTIFIC JOURNAL ĐẠI HỌC SÀI GÒN OF SAIGON UNIVERSITY Số 62 (02/2019) No. 62 (02/2019) Email: tcdhsg@sgu.edu.vn ; Website: https://tapchikhoahoc.sgu.edu.vn VĂN HÓA NÔNG NGHIỆP QUA CÁC HÌNH ẢNH ĐƯỢC SỬ DỤNG TRONG TỤC NGỮ KHMER NAM BỘ Agricultural culture through the images used in Southern Khmer proverbsThS. Lê Thị Diễm PhúcTrường Đại học Trà VinhTóm tắtHình ảnh trong tục ngữ Khmer Nam Bộ luôn có giá trị biểu đạt, thường gắn bó với cuộc sống, văn hóavà tâm tư tình cảm của đồng bào Khmer. Đó là những hình ảnh về hiện tượng tự nhiên, hình ảnh cácloài cây trong sản xuất nông nghiệp, hình ảnh con vật trong sản xuất nông nghiệp và hình ảnh nông cụ.Trong phạm vi bài viết, tác giả sẽ thống kê tần số xuất hiện của các hình ảnh và giải mã ý nghĩa của mộtsố hình ảnh có tần số xuất hiện cao để phần nào hiểu được giá trị của những hình ảnh ấy khi sử dụng tụcngữ, đồng thời qua đó hiểu hơn về đời sống cũng như văn hóa người Khmer Nam Bộ.Từ khóa: Tục ngữ; Tục ngữ Khmer Nam Bộ; Văn hóa; Văn hóa nông nghiệp; Văn hóa nông nghiệp quatục ngữ.AbstractImages in Southern Khmer proverbs have expressive values and it is associated with life, culture,emotional sentiment of Khmer people in the South. These are images of natural phenomena, images ofplant species in agriculture, animal images in agricultural production and images of farm tools. In thisarticle, the author will report the frequency of images and decipher the meaning of some images withhigh frequencies to partly understand the value of those images when using proverbs, and at the sametime better understand the life and culture of the Khmer people in the South.Keywords: Proverbs; Southern Khmer proverbs; Culture; Agricultural culture; Agricultural culturethrough proverbs. 1. Đặt vấn đề trong sản xuất nông nghiệp chính là chất Tục ngữ là những đúc kết từ thực tế, là liệu thường được sử dụng trong tục ngữ.những kinh nghiệm được rút ra từ quá trình Những hình ảnh ấy với tính chất biểu trưngquan sát, trải nghiệm, suy ngẫm và là kết đã góp phần nâng cao giá trị nghệ thuật củaquả của những suy lí. Bởi tục ngữ mang tục ngữ, qua đó thể hiện nét văn hóa nôngtính cộng đồng, nên người ta thường sử nghiệp đặc trưng của người Khmer.dụng những hình ảnh gần gũi dễ hiểu – đó 2. Nội dunglà những hình ảnh gắn liền với cuộc sống 2.1. Giới thuyết về tính biểu trưnglao động sản xuất. Người Khmer sống chủ Chất liệu chủ yếu của tục ngữ là hìnhyếu bằng nông nghiệp, nên các hình ảnh ảnh được lấy từ đời sống sinh hoạt, laoEmail: diemphuc@tvu.edu.vn 106LÊ THỊ DIỄM PHÚC TẠP CHÍ KHOA HỌC ĐẠI HỌC SÀI GÒNđộng hằng ngày của con người. Mỗi hình tưởng đến cái B. Tính biểu trưng là mộtảnh không dừng lại ở việc khái quát hiện trong những đặc trưng cơ bản của nghệthực mà còn mang ý nghĩ tiềm ẩn sâu xa có thuật ngôn từ mà tục ngữ là sự thể hiện tiêutính chất trừu tượng. Điều đó thể hiện tính biểu nhất. Mỗi dân tộc có một quan niệmbiểu trưng của các hình ảnh được sử dụng khác nhau khi chọn các hình ảnh biểutrong tục ngữ. Nói đến tính biểu trưng, đến trưng. Vì thế, hình ảnh, sự vật đượcnay có nhiều tác giả đã giới thuyết khái sử dụng trong tục ngữ của dân tộc nào sẽniệm này theo quan điểm riêng của mình. phản ánh chân thực đời sống, tư duy, vănTrong đó, theo Đỗ Hữu Châu quan niệm hóa của dân tộc ấy. Hình ảnh mang màu“Biểu trưng là cơ chế tất yếu mà ngữ cố sắc dân tộc vì nó đi từ cuộc sống hàng ngàyđịnh, mà từ vựng phải sử dụng để ghi nhận vào ngôn ngữ. Qua cách cách dùng hìnhdiễn đạt những nội dung phức tạp hơn một ảnh biểu trưng, ta cũng thấy khả năng liênkhái niệm đơn. Ngữ cố định lấy những vật tưởng phong phú đa chiều cũng như đặcthực, việc thực để biểu trưng cho những điểm về tư duy, bản sắc văn hoá của mỗiđặc điểm, tính chất, hoạt động, tình dân tộc.thế...phổ biến khái quát.” [1, tr.83]. Đối với 2.2. Hình ảnh các hiện tượng tựBùi Khắc Việt thì “Biểu trưng là kí hiệu nhiên trong tục ngữ Khmer Nam Bộmà quan hệ với quy chiếu là có nguyên d ...