Về quan điểm bất lịch sự của Jonathan Culpeper

Bài viết tập trung trình bày những nét chính trong quan điểm của Jonathan Culpeper về quan điểm bất lịch sự ở góc độ hành vi ngôn ngữ, đó là khái niệm bất lịch sử, hai kiểu bất lịch sự chính và các chiến lược bất lịch sự.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Về quan điểm bất lịch sự của Jonathan CulpeperNG6N NGC & Btn S6NGI N G Q N NGU HQCVA VIET NGUS6 1 (243)-2016HO^VE QUAN DIEM BAT LICH SV*CUA JONATHAN CULPEPERAN INTRODUCTION TO JONATHAN CULPEPERS THEORY OF IMPOLITENESSPHAM TBI TUY^T MINH(ThS; Dai hpc Ngo^i thiromg H^ N$i)Abstract: This paper infroduces the main ideas in Culpepers perception of impoliteness,including bis definition of impoliteness, two kinds of impoliteness (inherent impoliteness andmock impoliteness) and impoliteness strategies. This impoliteness framework is parallel butopposite to Brown and Levinsons theory of politeness.Key words: impoliteness; definition of impoliteness; two kinds of impoliteness; impolitenessstrategies.Imb vyc nghidn cftu da ngdnh. Tlieo dng, cac1. M d d a uK I tft khi cuon sdch Politeness: some ITnh vyc khoa hgc khdc nhu tam li hpc, xd h$iuniversals of language usage (1979; 1987) ciia hpc, truyln thdng, nghidn cftu xung dpt, kinhP. Brown va S. Levinson ra ddi, lich su dd thu doanh, lich sft hay vdn hpc deu c6 lien quan denhut sy quan tam, tim bilu cua nhieu hpc gia, bat Ijch sy. Bat lich sy Id mdt van de mang tinhtrd thdnh mft trong nhftng van de dugc nghien chdt phftc hgp, da chilu. Trong bai vilt ndy,cftu nhilu nhdt eda ngft dyng hpc [11, 536]. chung tdi tdp Irung trinh bdy nhtjng ndt eiiinhTrong hon ba muoi nam qua, li thuylt lich sy frong quan dilm cua Culpeper v l bat lich sy 6chd yeu tap trung vdo cdch thftc sft dyng cdc gdc dp hanh vi ngdn ngft, dd Id khai niem batchiln luge giao tiep dl duy tri bay thuc day mli Ijch sy, hai kieu bat Ijch sy chinh va cac chienquan h? hod hpp giua con ngudi vdi con ngudi lupc bdt Ijch sy.trong xa hpi: (Vai trd cua nguyen tdc lich sy la)2. Gidi thi^u n$i dung: bat l{ch syduy tri t r ^ g thai on djnh ve mat xa hpi va moi2.1. D{nh nghta vi bat Ijch s^quan b? than thi^n tot d^p trong dd cho phdpDua ra djnh ngbta ddy dii ve bat lich sy quachiing ta gid dinh rdng ngudi doi tho^i cua Id mOt thft thach bdi, qua cdc bdi vilt vl bat Ijchchiing ta dugc bgp tdc ngay tft ddu [9,82].sy cho thdy khdng cd mpt sy thing nhdt nao vhTuy nhidn, cdc cu^c giao tilp khdng phdi luc cdi gpi la bdt lich sy [Dt 8, 21]. Li do don gi^nao ciing mang tinh hgp tdc, xung dpt vin Id vi, vi^c danh gid mpt hdnh vi ngdn ngft la Ijchkhdng ngijmg dien ra. Trong nhieu trudng hgp, sy hay khdng lich sy phu tbu0c vdo rat nhi^ungudi ndi lai tan cdng hon Id hpp tdc vdi ylu to trong do cd ngft ednh. Vi dy, hd hdt vilngudi doi tho?ti. Do v^y, gan ddy, bdn canh Ijch ndi nbihig cau cd tinh chdt xue pham vdi mOtsy, cdc nha nghidn cftu bfit dau quan tdm hon ngudi gid sing trong m^t ngd nhd ydn ttnh cddin van de d ben cyc ben kia eda nd - bdt Ijch thi bj coi Id cyc kl bdt Ijch sy nhimg ciing phatsy ma nhu each ndi cua Sifanou (2010), ndm ngdn dy d giiia ddm ddng c l vii bdng dd cd the2008 dupe coi la ndm cfta bat lich sy (The l^i khdng nhu v^y. Ljcb sy phy thu^c rdt nhieuyear of impoliteness) [12, 119]. E)d la ndm vdo cdch nlun nh|n ciia ngudi nghe vdi vi$cchftng kien sy xudt bi?n rihieu cdng trinh nghidn ngudi khdc ndi (lam) nbu thi nao vd mli quancftu cd gid tri cua cac tdc gid nhu: Bousfield, b$ cija hanh dpng ndi vdi ngft ednh.Locher va Jonathan Culpeper. JonathanTheo Culpeper ,Hdnh vi bat lich sy xuatCulpeper la mpt trong nhftng cdi ten dugc nhdc hi§n khi: (1) ngudi ndi tdn cdng thi di?n m$tdin nhieu bdi dng cd nhieu cdng trinh nghidn cdch c l ^, hay (2) ngudi nghe nhgn thftc dupe,cftu chuydn sdu ve ljcb sy, bdt lich sy. Ong de-..4t nghien cftu bat ljcb sy vdi tu each Id mOtcd thi cung dua ra hdnh vi tdn cdng tbi di?nmpt each c l S> hodc kit hpp cd (1) va (2) [8,s l 1 (243)-2Q16NG6N NGtr & Btfl S6NG23]. Dinh ngbta ndy nhdn m ^ hai van dl trongquan ni§m ve bdt ljcb sy cua Culpeper. Thftnhdt, hdnh vi bdt lich sy xudt hi?n khi cd sy tdncdng thi di§n. Thft hai, hdnh vi dy khdng ngaunhidn, vd tinh md ndm trong sy tfnh todn cuangudi ndi (cl y). Hanh vi dy dugc ngudi nghenh§n thftc, hp ed nhftng bilu bipn edm xdc tidueye h o ^ dua ra hdnh vi tdn cdng thi di$n d lddp frd. Nhu vdy, bit lich sy chi xay ra trongtuong tdc x3 hdi, khdng chi gidn dcm la nbOnggi ngudi ndi phat ra ma cdn phy thude vdo nh$nthftc cfta ngudi nghe. Tuy nhidn,sau m^t thdigian, chinh Culpeper ty n h ^ thdy each djnhngbia nay khdng hgp li, vi nd dd ddng dinhkhdi nifm bdt Ijch sy vao khai ni$m t ^ cdngthi di$n [8, 23]. Cdch 1dm ndy chdng khdc naovifc dijng khdi nifm (ma chinh nd cdn dang gdytranh cdi) dl gidi thich khdi nifm vd cd tbikhdng bao quat dupe tat cd cac trudng hgp bdtljcb su. Sau ndy, trong cuIn Impoliteness using language to cause offence^ (2011),Culpeper da dua ra quan nifm: Bdt lich sy lathdi dd tidu cyc dii vdi nhthig bdnh vi cy thidiln ra trong m^t ngft ednh cy till. Nd dugc duytri bdi sy ki vgng, khat khao va O^^y) niem tinvdo mpt to chftc xd bfi, d$c bift Id cdch ngudi taddn xIp mdt cd nhdn hay nhdm trong cupe ...