Bài viết khái quát tình yêu quê hương, đất nước qua tục ngữ, thơ ca dân gian Việt Nam thể hiện qua các điểm nổi bật như: tự hào về đất nước, quê hương giàu đẹp; tự hào về văn hóa và lịch sử dân tộc; yêu thương những người lao động cần mẫn, giữ gìn nghề truyền thống; thương nhớ quê hương...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Về tình yêu quê hương, đất nước qua tục ngữ, thơ ca dân gian Việt Nam
VÒ t×nh yªu quª h−¬ng, ®Êt n−íc Qua
tôc ng÷, th¬ ca d©n gian ViÖt Nam
Lª Huy Thùc(*)
C on ng−êi ViÖt Nam, nh− Hå ChÝ
Minh ®· tõng nhÊn m¹nh, tõ x−a
®Õn nay, cã lßng yªu n−íc nång nµn, ®ã
lµ trung t©m kinh tÕ, bu«n b¸n, trao ®æi
hµng ho¸ sÇm uÊt. Mét thµnh Th¨ng
Long tuyÖt ®Ñp, th¬ méng, ®−êng phè
lµ mét phÈm chÊt, truyÒn thèng quý b¸u ng−îc xu«i, ®«ng ng−êi qua l¹i lµm say
cña d©n téc ta. T×nh yªu quª h−¬ng, ®Êt lßng du kh¸ch. Phè HiÕn thuéc tØnh lþ
n−íc Êy ®−îc biÓu hiÖn kh¸ phong phó H−ng Yªn x−a (nay lµ thµnh phè H−ng
qua kho tµng tôc ng÷, th¬ ca d©n gian. Yªn) lµ c¶ng cã nhiÒu ng−êi n−íc ngoµi
Mét c¸ch kh¸i qu¸t nhÊt, cã thÓ thÊy ®Õn trao ®æi hµng ho¸, ®ã còng lµ mét ®Þa
t×nh yªu quª h−¬ng, ®Êt n−íc qua tôc danh ®Ñp, ®Çy tiÒm n¨ng kinh tÕ, nh−ng
ng÷, th¬ ca d©n gian ViÖt Nam thÓ hiÖn vÉn ®øng thø hai sau Kinh ®«. NghÜa lµ
ë nh÷ng ®iÓm næi bËt sau. Long Thµnh, tr¸i tim cña c¶ n−íc, ®·
tõng lµ n¬i ®Ñp, giµu nhÊt ViÖt Nam, vµ
1. Tù hµo vÒ ®Êt n−íc, quª h−¬ng giµu ®Ñp
cho ®Õn nay lu«n lµ niÒm tù hµo cña
Hµ Néi - Kinh thµnh ngµn n¨m lµ ng−êi Hµ thµnh vµ ®ång bµo c¶ n−íc.(*)
n¬i héi tô tinh hoa, lµ tr¸i tim cña ®Êt
NiÒm tù hµo Êy cßn thÓ hiÖn ®Ëm
n−íc. Bëi vËy, ®©y còng lµ ®Þa danh
nÐt h¬n qua nh÷ng miªu t¶ chi tiÕt vÒ
®−îc göi g¾m lßng tù hµo vÒ sù trï phó,
nh÷ng nÐt b×nh dÞ nh−ng ®Çy tinh tÕ
giµu ®Ñp cña quª h−¬ng ViÖt Nam trong
cña Thñ ®«. §ã lµ, Giã ®−a cµnh tróc la
th¬ ca d©n gian. Víi nhiÒu tªn gäi kh¸c
®µ/TiÕng chu«ng TrÊn Vò, canh gµ Thä
nhau qua c¸c thêi kú lÞch sö (Th¨ng
X−¬ng/MÞt mï khãi to¶ ngµn
Long, Long Thµnh, Trµng An, Kinh Kú...),
s−¬ng/NhÞp chµy Yªn Th¸i, mÆt g−¬ng
sù giµu ®Ñp cña Hµ Néi ®−îc m« t¶ rÊt
T©y Hå. Hay, Thanh Tr× cã b¸nh cuèn
nhiÒu trong tôc ng÷, th¬ ca d©n gian
ngon/Cã gß Ngò Nh¹c cã con s«ng
ViÖt Nam. Bµi d©n ca Phån hoa thø
Hång/Thanh Tr× c¶nh ®Ñp ng−êi
nhÊt Long Thµnh/Phè gi¨ng m¾c cöi,
®«ng/Cã c©y s¸o tróc bªn ®ång lóa xanh
®−êng quanh bµn cê/Ng−êi vÒ nhí c¶nh
(3, tr.10-11). Vµ, æi Qu¶ng B¸, c¸ Hå
ngÈn ng¬/H«m nay anh häa bµi th¬ göi
T©y/Hµng §µo t¬ lôa lµm say lßng
nµng (1, tr.193) vµ c©u tôc ng÷ Thø
nhÊt Kinh Kú, thø nh× Phè HiÕn (2,
tr.561) cïng kh«ng Ýt s¸ng t¸c d©n gian (*)
NCS., Häc viÖn ChÝnh trÞ - Hµnh chÝnh quèc
kh¸c ®· ph¸c ho¹ mét Thñ ®« hoa lÖ vµ gia Hå ChÝ Minh.
VÒ t×nh yªu quª h−¬ng, ®Êt n−íc… 41
ng−êi (4, tr.187). Nh÷ng trÝch ®o¹n nµy Miªu (Qu¶ng Nam-§µ N½ng) (3, tr.19)...
®· ®iÓm qua kh¸ nhiÒu ®Þa chØ thuéc Nh÷ng miÒn ®Êt trï phó ë ®Çu kia
Thñ ®« Hµ Néi cã phong c¶nh h÷u t×nh, ®Êt n−íc còng ®−îc miªu t¶ trong tôc
th¬ méng, cã tiÕng chu«ng n¬i thê tù lµ ng÷, d©n ca ViÖt Nam víi niÒm tù hµo
tÝn hiÖu t©m linh, tinh thÇn kh«ng thÓ lín. Quª em §ång Th¸p mªnh
thiÕu trong ®êi sèng th−êng nhËt cña m«ng/Xanh t−¬i b¸t ng¸t ruéng ®ång
ng−êi d©n ViÖt Nam, cã dßng s«ng s¾c bao la/Quª em ãng ¸nh t¬ vµng/Ruéng
®á phï sa, cã c¸nh ®ång lóa trï phó t−¬i n−¬ng th¼ng t¾p, ngót ngµn d©u xanh (1,
tèt... Víi t×nh yªu, niÒm tù hµo dµnh cho tr.1026); BÕn Tre giµu mÝa Má Cµy/Giµu
Thñ ®« Hµ Néi, tôc ng÷, th¬ ca d©n gian nghªu Th¹nh Phó, giµu xoµi C¸i
®· ph¸c ho¹ Hµ Néi nh− mét bøc tranh M¬n/BÕn Tre biÓn c¶ s«ng t«m/Ba Tri
sèng ®éng, ®Çy mµu s¾c. muèi mÆn, Giång Tr«m lóa vµng (1,
Cïng víi Thñ ®« v¨n hiÕn lµ lßng tù tr.1016). Víi thiªn nhiªn ®iÖp trïng, trï
hµo vÒ mét Sµi Gßn phån hoa, nay lµ phó, ®Çy søc sèng, mäi miÒn trªn quª
thµnh phè mang tªn vÞ l·nh tô vÜ ®¹i h−¬ng, ®Êt n−íc ViÖt Nam ®Òu lµ niÒm
cña d©n téc. Nh÷ng vÇn ca dao Xø nµo tù hµo cña ng−êi ViÖt.
vui b»ng xø Sµi Gßn/Ng−êi ®i nh− ®« 2. Tù hµo vÒ v¨n ho¸ vµ lÞch sö d©n téc
héi, anh cßn nhí em (1, tr.1030); hay §ã lµ mét biÓu hiÖn cña t×nh yªu quª
Nhµ BÌ n−íc ch¶y trong ngÇn/Buåm h−¬ng, ®Êt n−íc, thÓ hiÖn rÊt râ nÐt
n©u, bu ...