Voi không biết phi nước đại

Một trong những cuộc tranh luận nảy lửa nhất trong giới đầu tư là liệu đầu tư vào những công ty lớn nhất, dẫn đầu thị trường hay những công ty nhỏ hơn nhưng tăng trưởng nhanh thì tốt hơn? Lịch sử của những tranh luận này cũng kinh điển không kém những phân định muôn thuở giữa rủi ro và lợi nhuận trong đầu tư.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Voi không biết phi nước đại Voi không biết phi nước đại Một trong những cuộc tranh luận nảy lửa nhất trong giới đầu tư là liệu đầu tư vào những công ty lớn nhất, dẫn đầu thị trường hay những công ty nhỏ hơn nhưng tăng trưởng nhanh thì tốt hơn? Lịch sử của những tranh luận này cũng kinh điển không kém những phân định muôn thuở giữa rủi ro và lợi nhuận trong đầu tư. Voi không bao giờ phi nước đại Bạn đã bao giờ thấy một chú voi “phi nước đại” chưa? Chắc hẳn là chưa rồi, hình ảnh những chú voi nặng nề di chuyển chậm chạp, thong thả có vẻ như quen thuộc hơn. Trong đầu tư người ta thương nói voi không phi nước đại với ngụ ý rằng các công ty lớn rất khó có thể tăng trưởng với tốc độ “phi mã”. Quan điểm này rằng nếu muốn thắng lớn trên thị trường chứng khoán, các nhà đầu tư nên tìm đến các loại cổ phiếu tăng trưởng của những công ty nhỏ, thay vì cổ phiếu “ăn chắc mặc bền” của các “ông voi”. Thế nào là công ty qui mô nhỏ Trước tiên có thể dựa vào tiêu chí qui mô vốn hóa thị trường. Đương nhiên, bản thân chỉ tiêu vốn hóa thị trường cũng không phải là một chỉ tiêu cứng nhắc và bất biến. Giả như một công ty AIM nào đó được đưa lên tờ Sunday, và giá cổ phiếu của nó bỗng nhiên tăng 30%, thì đó có thể là một bước nhảy vọt qua ranh giới của những con số. Chỉ sau một đêm, một công ty có thể từ qui mô nhỏ trở thành một công ty qui mô vừa, cho dù doanh số, thu nhập của nó thì không có gì thay đổi. Một số nhà phân tích khác lại cho rằng qui mô vốn hóa thị trường không hẳn đã là một thước đo tốt để đánh giá xem một công ty là lớn hay nhỏ. Một công ty kinh doanh trực tuyến có thể có qui mô vốn hóa thị trường 500 triệu USD, nhưng nếu doanh số của nó chỉ đạt $193.000 và thua lỗ đầm đìa, liệu nó có thực sự là một công ty lớn hay không? Theo quan điểm này, để xác định thế nào là công ty nhỏ hãy tạm quên đi chỉ tiêu qui mô vốn hóa thị trường và, thay vào đó, tập trung vào những đặc điểm thường gắn với những công ty loại này, đó là: o Thiếu vắng các hoạt động nghiên cứu o Cổ phiếu có mức chênh lệch giá bán - mua rất rộng o Tính thanh khoản thấp Đây có vẻ như là một cách nhìn khá tiêu cực nhưng lại thực tế về các công ty qui mô nhỏ. Tại sao lại chọn công ty nhỏ? Khả năng đem lại tỉ suất suất lợi nhuận cao Lựa chọn được đúng các công ty nhỏ để đầu tư có thể đem lại tỉ suất lợi nhuận cao gấp nhiều lần thị trường. Tăng gấp 3 lần doanh thu và lợi nhuận với một công ty nhỏ dễ dàng hơn nhiều so với một công ty tầm cỡ, đơn giản vì các công ty nhỏ bao giờ cũng có qui mô ban đầu nhỏ bé hơn, xuất phát điểm thấp hơn. Dễ phân tích Các công ty nhỏ bao giờ cũng dễ phân tích hơn, bức tranh tổng thể dễ nắm bắt hơn. Sẽ có ít cơ hội cho những gian lận về mặt sổ sách kế toán, và nếu đó lại là một công ty có hoạt động đơn giản, ở một quốc gia duy nhất thì cũng không có chỗ cho những màn “phù phép” thông qua sự đánh đổi tỷ giá. Không được giới đầu tư chuyên nghiệp để ý Các tổ chức đầu tư thường hướng sự tập trung nghiên cứu của họ và những công ty có qui mô lớn tầm từ 500 triệu USD trở lên. Các khách hàng của họ thường giao dịch với khối lượng lớn, điều không thể làm được với một công ty nhỏ và bản thân các quĩ bao giờ cũng thích sở hữu các cổ phiếu dễ mua đi bán lại. Vì lý do này mà các công ty nhỏ thường ít được ngó ngàng tới, bỏ ngỏ cơ hội cho các nhà đầu tư cá nhân. Tuy nhiên khả năng đem lại lợi nhuận cao bao giờ cũng đi kèm với rủi ro cao. Giá cổ phiếu của các công ty nhỏ thường biến động rất mạnh. Sự chiếm lĩnh thị trường của các nhà đầu tư có tổ chức và sự ưa chuộng mà họ dành cho các công ty lớn cũng đồng nghĩa với việc nhu cầu với cổ phiếu của các công ty nhỏ không cao. Do đó, nhìn chung các cổ phiếu nhỏ thường bị đánh giá thấp hơn bình quân thị trường và tính thanh khoản thường kém hơn. Cổ phiếu tăng trưởng có nhất thiết phải là cổ phiếu nhỏ? Lật ngược lại vấn đề trên, liệu những con số phát triển kiểu như 100%/năm chỉ có ở những công ty nhỏ? Không hẳn vậy vì cổ phiếu của Coca Cola đã tăng giá 4 lần trong giai đoạn 1988 đến 1991. Cổ phiếu của WPP, hãng quảng cáo lớn của Anh cũng tăng từ 202p vào 10/1998 lên 1068p vào 2/2000 - với tốc độ tăng trưởng bình quân năm đạt 103.8%. Do vậy câu voi không biết phi nước đại nên được điều chỉnh lại thành voi hiếm khi phi nước đại. Tuy nhiên, có một điều kỳ lạ là ở Việt Nam, hình như “chỉ voi mới phi nước đại”? Nếu lướt qua sàn HoSTC hàng ngày, chúng ta có thể thấy những “voi” như FPT, BMC, SJS rất thường xuyên xuất hiện trong danh mục thống kê những cổ phiếu biến động nhiều nhất. Thực ra thị trường chứng khoán Việt Nam còn quá non trẻ, nên ngay cả những cổ phiếu được mệnh danh là “bluechip” cũng chưa đạt đến đẳng cấp xứng đáng để được coi là “voi” thực sự. Hơn nữa, một phần không nhỏ nhà đầu tư Việt Nam vẫn chạy theo phong trào, theo tâm lý số đông. Sẽ còn phải mất một thời gian nữa để thị trường chứng khoán Việt Nam đi vào ổn định, khi mà giá cổ phiếu ...