Vườn quốc gia

Vườn quốc gia là một khu vực đất hay biển được bảo tồn bằng các quy định pháp luật của chính quyền sở tại. Vườn quốc gia được bảo vệ nghiêm ngặt khỏi sự khai thác, can thiệp bởi con người. Vườn quốc gia thường được thành lập ở những khu vực có địa mạo độc đáo có giá trị khoa học hoặc những khu vực có hệ sinh thái phong phú
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Vườn quốc gia Vườn quốc giaVườn quốc gia là một khu vực đất hay biển được bảo tồn bằng cácquy định pháp luật của chính quyền sở tại. Vườn quốc gia được bảovệ nghiêm ngặt khỏi sự khai thác, can thiệp bởi con người. Vườnquốc gia thường được thành lập ở những khu vực có địa mạo độc đáocó giá trị khoa học hoặc những khu vực có hệ sinh thái phong phú, cónhiều loài động-thực vật có nguy cơ tuyệt chủng cao cần được bảovệ nghiêm ngặt trước sự khai thác của con người. Các vườn quốc gialà một khu vực được bảo vệ theo quy định của IUCN loại II. Vườnquốc gia lớn nhất thế giới là Vườn quốc gia Đông Bắc đảo Greenlandđược thành lập năm 1974.Định nghĩaTheo định nghĩa của Liên minh Quốc tế Bảo tồn Thiên nhiên và Tàinguyên Thiên nhiên (IUCN)[1] thì vườn quốc gia là: Natural area of land and/or sea, designated to (a) protect the ecological integrity of one or more ecosystems for present and future generations, (b) exclude exploitation or occupation inimical to the purposes of designation of the area and (c) provide a foundation for spiritual, scientific, educational, recreational and visitor opportunities, all of which must be environmentally and culturally compatible.Tạm dịch Khu vực tự nhiên của vùng đất và/hoặc vùng biển, được chọn để (a) bảo vệ tình trạng nguyên vẹn sinh thái của một hay nhiều hệ sinh thái cho các thế hệ hiện tại và tương lai, (b) loại bỏ việc khai thác hay chiếm giữ không thân thiện đối với các mục đích của việc chọn lựa khu vực và (c) chuẩn bị cơ sở cho các cơ hội tinh thần, khoa học, giáo dục, giải trí và thăm quan, tất cả các cơ hội đó phải có tính tương thích về văn hóa và môi trường.Theo quyết định số 186/2006/QĐ-TTg ngày 14 tháng 8 năm 2006 củaThủ tướng Chính phủ Việt Nam[2], thay thế cho Quyết định số08/2001/QĐ-TTg ngày 11 tháng 01 năm 2001 về Quy chế quản lý rừngthì vườn quốc gia là một dạng rừng đặc dụng, được xác định trên cáctiêu chí sau: • Vườn quốc gia là khu vực tự nhiên trên đất liền hoặc ở vùng đất ngập nước, hải đảo, có diện tích đủ lớn được xác lập để bảo tồn một hay nhiều hệ sinh thái đặc trưng hoặc đại diện không bị tác động hay chỉ bị tác động rất ít từ bên ngoài; bảo tồn các loài sinh vật đặc hữu hoặc đang nguy cấp. • Vườn quốc gia được quản lý, sử dụng chủ yếu phục vụ cho việc bảo tồn rừng và hệ sinh thái rừng, nghiên cứu khoa học, giáo dục môi trường và du lịch sinh thái. • Vườn quốc gia được xác lập dựa trên các tiêu chí và chỉ số: về hệ sinh thái đặc trưng; các loài động vật, thực vật đặc hữu; về diện tích tự nhiên của vườn và tỷ lệ diện tích đất nông nghiệp, đất thổ cư so với diện tích tự nhiên của vườnLịch sửÝ tưởng về việc thiết lập cảnh quan thiên nhiên đáng được bảo vệ cụthể nào đó dưới sự bảo vệ có nguồn gốc từ đầu thế kỷ 19. Nhà thơngười Anh William Wordsworth năm 1810 đã viết về hồ District nhưlà một loại tài sản quốc gia trong đó mọi người có quyền và lợi ích,những người có mắt để nhận biết và trái tim để thưởng thức. Họa sĩMỹ George Catlin năm 1832, trong những chuyến đi về miền tây nướcMỹ, đã viết rằng thổ dân Bắc Mỹ tại Hoa Kỳ cần được bảo toàn:bằng một số chính sách bảo vệ lớn của chính quyền ... trong khuvườn tráng lệ ... Một vườn quốc gia, chứa người và động vật, tất cảtrong sự hoang dã và trong sạch của vẻ đẹp tự nhiên của họ!. Namtước Thụy Điển gốc Phần Lan Adolf Erik Nordenskiöld cũng đưa ra ýkiến tương tự vào năm 1880. Nhà tự nhiên học người Mỹ gốcScotland John Muir cũng đã đưa ra các cảm hứng trong việc thiết lậpcác vườn quốc gia, đề cập tới nhiều ý tưởng của các phong trào bảotồn, môi trường và quyền động vật sau này. Ý tưởng chung của họ làgiữ lại những điều kỳ diệu của thiên nhiên sao cho các thế hệ tươnglai có thể thưởng thức chúng và tìm lại được chúng tại nơi đó.Ra đờiCố gắng đầu tiên để thiết lập những vùng đất được bảo vệ là tại HoaKỳ, vào ngày 20 tháng 4 năm 1832, khi tổng thống Andrew Jackson kýmột sắc luật để dự trữ 4 vùng đất xung quanh khu vực ngày nay làHot Springs, Arkansas nhằm bảo vệ các suối nước nóng tự nhiên vàcác khu vực núi cận kề để chính quyền Hoa Kỳ sử dụng trong tươnglai. Nó được biết đến như là Khu bảo tồn Hot Springs. Tuy nhiên đãkhông có cơ quan quyền lực nhà nước nào được thành lập và việckiểm soát của liên bang đối với khu vực đã không được thiết lập mộtcách rõ ràng cho tới tận năm 1877.Cố gắng tiếp theo nhằm thiết lập những vùng đất được bảo vệ cũnglà tại Hoa Kỳ, khi tổng thống Abraham Lincoln ký sắc luật của Quốchội Hoa Kỳ ngày 30 tháng 6 năm 1864, nhượng lại thung lũngYosemite và rừng Mariposa với các cây cự sam (hay cù tùng khổng lồ)(sau này là Vườn quốc gia Yosemite) cho bang California, trong đó ghirõ: Bang đã đề cập [California] tới sẽ chấp nhận sự chuyển nhượng này với các điều kiện rõ ràng rằng các tài sản sẽ được duy trì để sử dụ ...