Vướng mắc trong thực tiễn xét xử vụ, việc dân sự có đương sự bị mất, hạn chế năng lực hành vi dân sự hoặc có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi

Chủ thể là cá nhân khi tham gia giao dịch dân sự phải có năng lực hành vi dân sự phù hợp với giao dịch được xác lập là một trong những điều kiện để giao dịch dân sự có hiệu lực pháp luật. Bài viết trình bày khái niệm người bị mất, hạn chế năng lực hành vi dân sự hoặc có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi; Một số vướng mắc trong thực tiễn xét xử.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Vướng mắc trong thực tiễn xét xử vụ, việc dân sự có đương sự bị mất, hạn chế năng lực hành vi dân sự hoặc có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi Soá 07/2020 - Naêm thöù möôøi laêm NGHIEÂ N CÖÙ U TRAO ÑOÅ I VƯỚNG MẮC TRONG THỰC TIỄN XÉT XỬ VỤ, VIỆC DÂN SỰ CÓ ĐƯƠNG SỰ BỊ MẤT, HẠN CHẾ NĂNG LỰC HÀNH VI DÂN SỰ HOẶC CÓ KHÓ KHĂN TRONG NHẬN THỨC, LÀM CHỦ HÀNH VI Trần Thị Hoa1 Tóm tắt: Chủ thể là cá nhân khi tham gia giao dịch dân sự phải có năng lực hành vi dân sự phù hợp với giao dịch được xác lập là một trong những điều kiện để giao dịch dân sự có hiệu lực pháp luật. Vì một lý do nào đó, khi chủ thể tham gia giao dịch không đủ điều kiện về năng lực hành vi dân sự thì các giao dịch muốn xác lập phải được thực hiện thông qua người đại diện giám hộ. Để thực hiện được giao dịch, đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của các bên tham gia giao dịch, đòi hỏi chủ thể tham gia giao dịch phải thực hiện thủ tục tố tụng tại Tòa án yêu cầu tuyên bố chủ thể tham gia giao dịch bị mất, hạn chế hoặc có khó khăn trong nhận thức làm chủ hành vi. Tuy nhiên, thực tiễn xét xử còn có nhiều vướng mắc trong áp dụng pháp luật đối với các trường hợp không có sự thiện chí, hợp tác với Tòa án làm ảnh hưởng đến quyền và lợi ích hợp pháp của các chủ thể khác khi tham gia giao dịch dân sự. Từ khóa: Năng lực hành vi dân sự, việc dân sự, hạn chế năng lực hành vi dân sự, giao dịch dân sự. Nhận bài: 10/06/2020; Hoàn thành biên tập: 05/07/2020; Duyệt đăng: 27/07/2020. Abstract: The requirement that individuals entering civil transaction must have full civil act capacity in line with transaction made is one of conditions to make the civil transaction valid. In case of not meeting conditions of civil act capacity, transactions must be made by guardians. To carry out transaction ensuring legitimate rights and interests of parties, it requires subjects of transaction must take proceedings at the court to request for an announcement that subjects of transaction have lost, had limitation or difficulty in cognizing their acts. However, there are obstacles in legal application in cases persons are not willing and cooperative to work with the court affecting legitimate rights and interests of other subjects in civil transaction. Keywords: Civil act capacity, civil cases, limitation of civil act capacity, civil transaction. Date of receipt: 10/06/2020; Date of revision: 05/07/2020; Date of Approval: 27/07/2020. 1. Khái niệm người bị mất, hạn chế năng các chủ thể không có khả năng nhận thức đầy đủ, lực hành vi dân sự hoặc có khó khăn trong không có tự do ý chí cũng như khả năng tự mình nhận thức, làm chủ hành vi thực hiện đầy đủ các quyền và nghĩa vụ dân sự Năng lực hành vi dân sự của cá nhân là khả như những đối tượng khác như người mất năng năng của cá nhân bằng hành vi của mình xác lập, lực hành vi dân sự, người bị hạn chế năng lực thực hiện quyền nghĩa vụ dân sự2. Theo quy định hành vi dân sự, người có khó khăn trong nhận tại Điều 117 Bộ luật dân sự năm 2015, năng lực thức, làm chủ hành vi. Khi tham gia các giao dịch hành vi dân sự của cá nhân là một trong những dân sự mà có chủ thể bị mất, hạn chế năng lực điều kiện có hiệu lực của giao dịch dân sự. Các hành vi dân sự hoặc có khó khăn trong nhận thức, bên tham gia giao dịch phải là các chủ thể có khả làm chủ hành vi thì dẫn đến giao dịch dân sự đó năng nhận thức, tự do ý chí, bình đẳng về khả bị vô hiệu. năng thực hiện quyền và nghĩa vụ. Tuy nhiên, có - Người mất năng lực hành vi dân sự được trường hợp vì một vài lý do nào đó mà một trong hiểu là người đã từng có năng lực hành vi dân sự 1 Chánh án Toà án nhân dân thành phố Phủ Lý, tỉnh Hà Nam. 2 Điều 19 Bộ luật dân sự năm 2015. HOÏC VIEÄN TÖ PHAÙP nhưng vì một lý do nào đó mà năng lực hành vi người có khó khăn trong nhận thức, làm chủ dân sự của họ không còn nữa. Điều 22 Bộ luật hành vi thì theo yêu cầu của chính người đó hoặc dân sự năm 2015 quy định khi một người do bị của người có quyền, lợi ích liên quan hoặc của cơ bệnh tâm thần hoặc mắc bệnh khác mà không thể quan, tổ chức hữu quan, Tòa án ra quyết định huỷ nhận thức, làm chủ được hành vi thì theo yêu cầu bỏ quyết định tuyên bố người có khó khăn trong của người có quyền, lợi ích liên quan hoặc của cơ nhận thức, làm chủ hành vi. Đây là cũng là căn quan, tổ chức hữu quan, Tòa án ra quyết định cứ phát sinh giám hộ theo quy định của Bộ luật tuyên bố người này là người mất năng lực hành dân sự năm 2015. vi dân sự trên cơ sở kết luận giám định pháp y - Người bị hạn chế năng lực hành vi dân sự, tâm thần. theo quy định tại Khoản 1 Điều 24 Bộ luật dân Như vậy, người mất năng lực hành vi dân sự sự năm 2015, là người đã từng có năng lực hành không thể bằng nhận thức để làm chủ, kiểm soát vi dân sự đầy đủ (người đã thành niên, có khả hành vi của bản thân nên mọi giao dịch đều năng nhận thức và điều khiển hành vi) nhưng thông qua người đại diện hợp pháp của họ xác lại rơi vào tình trạng nghiện ma túy, nghiện các lập và thực hiện. Tuy nhiên, để xác định được chất kích thích khác dẫn đến phá tán tài sản của chủ thể tham gia giao dịch dân sự có bị mất gia đình. Theo yêu cầu của người có quyền, lợi năng lực hành vi dân sự hay không thì phải có ích liên quan hoặc của cơ quan, tổ chức hữu quyết định của Tòa án. Biểu hiện ra bên ngoài quan, Tòa án có thể ra quyết định tuyên bố của một người bị mắc bệnh tâm thần hay mắc người này là người bị hạn chế năng lực hành vi các bệnh khác mới chỉ là điều kiện cần, chưa là dân sự, kể ...