Xác định hàm lượng ginsenoside Rb1, Re, Rg1 trong sâm Ngọc Linh tự nhiên và sinh khối tế bào sâm Ngọc Linh bằng phương pháp sắc ký lớp mỏng hiệu năng cao

Nội dung bài viết trình bày về việc nghiên cứu xác định hàm lượngginsenoside Rb1, Re, Rg1 trong sâm Ngọc Linh tự nhiên và trong sinh khối tế bào sâm Ngọc Linh bằng phương pháp sắc ký lớp mỏng hiệu năng cao.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Xác định hàm lượng ginsenoside Rb1, Re, Rg1 trong sâm Ngọc Linh tự nhiên và sinh khối tế bào sâm Ngọc Linh bằng phương pháp sắc ký lớp mỏng hiệu năng caoTẠP CHÍ Y - DƯỢC HỌC QUÂN SỰ SỐ 9-2013XÁC ĐỊNH HÀM LƢỢNG GINSENOSIDE Rb1, Re, Rg1 TRONGSÂM NGỌC LINH TỰ NHIÊN VÀ SINH KHỐI TẾ BÀOSÂM NGỌC LINH BẰNG PHƢƠNG PHÁP SẮC KÝLỚP MỎNG HIỆU NĂNG CAOTrần Quang Trung*; Phan Thị Thu Hằng*; Nguyễn Văn Bạch*TÓM TẮTÁp dụng phương pháp sắc ký lớp mỏng hiệu năng cao (HPTLC) để định lượng 3 ginsenoside(Rb1, Re và Rg1) trong sâm Ngọc Linh và trong sinh khối tế bào sâm Ngọc Linh, kết quả cho thấy:+ Hàm lượng của 3 ginsenoside Rb1, Re, Rg1 trong sâm Ngọc Linh lần lượt là: 1,0916%,0,1226% và 1,4215%.+ Hàm lượng của 3 ginsenoside Rb1, Re, Rg1 trong sinh khối tế bào sâm Ngọc Linh lầnlượt là: 0,3281%, 0,0817% và 0,3646%.Như vậy, tổng hàm lượng của 3 ginsenoside Rb1, Re, Rg1 trong sâm Ngọc Linh gấp 3,4 lầntổng hàm lượng của 3 ginsenoside này trong sinh khối tế bào sâm Ngọc Linh.* Từ khoá: Sâm Ngọc Linh; Sắc ký lớp mỏng hiệu năng cao.DETERMINATION OF GINSENOSIDE Rb1, Re, Rg1 INNATURAL NGOCLINH GINSENG AND ITS PLANT CELL BYHIGH PERFORMANCE THIN LAYER CHROMATOGRAPHYSUMMARYApplying the method to quantifying ginsenoside Rb1, Re, Rg1 in natural Ngọclinh ginsengand its plant cell, the result showed that:- The quantity of three ginsenoside Rb1, Re, Rg1 of natural Ngọclinh ginseng was 1.0916%0.1226% and 1.4215%, respectively.- The quantity of three ginsenoside Rb1, Re, Rg1 of Ngọclinh ginseng’s plant cell was0.3281%, 0.0817% and 0.3646%, respectively.The data indicated that total quantity of three ginsenoside Rb1, Re, Rg1 in 100 grams ofnatural Ngọclinh ginseng was 3.4 times as much as its total quantity in 100 grams ofNgọclinh ginseng’s plant cell.* Key words: Ngoclinh ginseng, High performance thin layer chromatography.* Học viện Quân yNgười phản hồi (Corresponding): Trần Quang Trung (tranquangtrunghvqy@yahoo.com)Ngày nhận bài: 26/12/2012; Ngày phản biện đánh giá bài báo: 16/10/2013Ngày bài báo được đăng: 19/11/201325TẠP CHÍ Y - DƯỢC HỌC QUÂN SỰ SỐ 9-2013ĐẶT VẤN ĐỀSâm Ngọc Linh là dược liệu quý sinhtrưởng ở núi Ngọc Linh thuộc 2 tỉnhQuảng Nam và Kon Tum [2]. Ngoài ra,từ sâm Ngọc Linh tự nhiên, Học việnQuân y đã nghiên cứu, sản xuất thànhcông sinh khối tế bào sâm Ngọc Linh.Ginsenoside Rb1, Re, Rg1 là 3 hoạt chấtchính thuộc nhóm dammaran có trongsâm Ngọc Linh tự nhiên và trong sinhkhối tế bào sâm Ngọc Linh. Để tiêuchuẩn hoá chất lượng của nguyên liệu vàcác thành phẩm từ sâm Ngọc Linh tựnhiên và sinh khối tế bào sâm NgọcVẬT LIỆU VÀ PHƢƠNG PHÁPNGHIÊN CỨU1. Vật liệu nghiên cứu* Nguyên liệu, dung môi, hoá chất:- Thân rễ (củ) sâm Ngọc Linh tự nhiêntrên 10 năm tuổi (đã được Viện Dượcliệu - Bộ Y tế thẩm định).- Sinh khối tế bào sâm Ngọc Linh(do Trung tâm Nghiên cứu Y học quân sự,Học viện Quân y cung cấp).- Chất chuẩn ginsenoside Rb1, Re, Rg1loại SH (Hãng Chromadex, Mỹ).- Các dung môi, hoá chất: đạt tiêuchuẩn PA.Linh, việc xác định hàm lượng 3 hoạt* Dụng cụ và trang thiết bị:chất trên là việc làm rất cần thiết.- Hệ thống HPTLC của Hãng DESAGA.Hiện nay, một số dược điển đã ứngdụng phương pháp sắc ký lớp mỏng để- Bản mỏng HPTLC 10 x 10 cm; 20 x10 cm; 20 x 20 cm.định lượng các chất trong phân tích định- Micropipet 2 l; pipet tự động 1 -lượng [3]. Tuy nhiên ở Việt Nam, chưacó đề tài nào áp dụng phương phápHPTLC để xác định hàm lượng củaginsenoside Rb1, Re, Rg1 trong sâmNgọc Linh tự nhiên và sinh khối tế bàosâm Ngọc linh. Vì vậy, chúng tôi tiếnhành nghiên cứu xác định hàm lượngginsenoside Rb1, Re, Rg1 trong sâmNgọc Linh tự nhiên và trong sinh khối tếbào sâm Ngọc Linh bằng phương phápHPTLC.10 l, 1 - 20 l, 100 l, 200 l, 500 l.- Cột chiết pha rắn C18.- Máy lắc siêu âm Soniclean củaAustralia.- Máy ly tâm.- Cân phân tích Mettler có độ chínhxác 0,1 mg.- Dụng cụ chiết Soxhlet.- Các loại dụng cụ thuỷ tinh có độchính xác thích hợp.26TẠP CHÍ Y - DƯỢC HỌC QUÂN SỰ SỐ 9-20132. Phương pháp nghiên cứu.* Xây dựng đường chuẩn các gensenosidRb1, Re, Rg1:Từ các chất chuẩn, pha dãy dung dịchRb1, Re, Rg1 có nồng độ khoảng 50, 150,250, 350 và 450 mcg/ml. Tiến hành HPTLCtheo điều kiện của Trần Quang Trung vàCS đã xây dựng [4].* Chiết xuất saponin toàn phần trongmẫu thử:Cân chính xác 1 gam bột sâm NgọcLinh (hoặc sinh khối tế bào sâm NgọcLinh) cho vào bình nón dung tích 100ml, gắn được với bộ phận hồi lưu. Thêmchính xác 50 ml methanol. Cân khốilượng của bình nón đã chứa mẫu (baogồm cả nắp) được khối lượng m1. Đunhồi lưu cách thủy trong 1 giờ (tính từ lúcsôi). Để nguội bình nón và cân lại khốilượng bình nón (gồm cả nắp) được khốilượng m2. Nếu m2 < m1, thêm methanolvào bình nón sau khi đun hồi lưu chođến khi đạt đến khối lượng m1 ban đầu.Ly tâm với tốc độ 2.500 vòng/phút trong10 phút.Hút chính xác 25 ml dịch trong saukhi ly tâm. Cô khô trên cách thủy. Hoàtan cắn trong 5 ml nước cất. Sau đó, ứn ...