Xây dựng giả thuyết khoa học như thế nào

Bài viết này phân tích những sai lầm mà nhiều người mắc phải, hệ thống hóa những nguyên lý chủ yếu về giả thuyết khoa học, và đề ra cách xây dựng giả thuyết xác đáng, giúp các nhà khoa học trẻ áp dụng dễ dàng.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Xây dựng giả thuyết khoa học như thế nàoTAÏP CHÍ KHOA HOÏC ÑAÏI HOÏC SAØI GOØN Soá 23 (48) - Thaùng 12/2016 Xây dựng giả thuyết khoa học như thế nào? How to write a scientific hypothesis? PGS.TS. Trần Thanh Ái ại học Cầ hơ Tran Thanh Ai, Assoc.Prof. Ph.D. Cantho UniversityTóm tắtXây dựng giả thuyết th ng là một trở ngại cho nhiều nhà nghiên cứu Việt Nam, nhất là các nhà nghiêncứu trẻ, bởi vì họ không hiểu õ đặc điểm; ý hĩa và mục đích của giả thuyết khoa học. Bài viết nàyphân tích những sai lầm mà nhiều i th ng mắc phải, hệ thống hóa những nguyên lý chủ yếu về giảthuyết khoa học, và đề ra cách xây dựng giả thuyết xác đá , iúp các hà khoa học trẻ áp dụng dễ dàng.Từ khoá: giả thuyết khoa học, nghiên cứu thăm dò, nghiên cứu mô tả, nghiên cứu giải thích, nghiêncứu ứng dụng.AbstractMany Vietnamese researchers, especially young researchers, find it difficult to formulate a hypothesis,because they do not understand characteristics, significances and aims of scientific hypotheses. Thispaper analyzes errors that many people often commits, systematizes main principles on hypothesis, andshows ways to formulate a pertinent hypothesis to help young researchers easily apply it.Keywords: scientific hypothesis, exploratory research, descriptive research, explanatory research,applied research. Xây dự iả thuyết là một t o các thuyết cho hiê cứu của mì h. Vị chủkhâu cơ bả của hiê cứu khoa học hiệm khoa ày ói: ‘NCKH của các a h(NCKH) mà mọi hà hiê cứu đều phải cầ ì phải có iả thuyết’ (!). ại một việ huầ huyễ . hế h thực tế cho thấy hiê cứu khác ở Hà Nội, ba lã h đạo của ằ đây lại là thao tác ây khô ít mắc việ đã phâ vâ , có ê yêu cầu các hiêmứu, chẳ hữ cho si h viê , học viê cứu si h và học viê cao học viết iả thuyếtsau đại học mà cò cho cả iới khoa học t o luậ vă của mì h ữa khô , vì các u tú của đất ớc. hật vậy, t o một bài vị cho ằ , viết thì thừa, khô viết thìviết đă t ê tạp chí Hoạt động khoa học, thiếu!” (Vũ Cao àm, 2008: 29).Vũ Cao àm có kể câu chuyệ h sau: Các t hợp lấ cấ h tê “Một vị chủ hiệm khoa của một khô phải hiếm hoi: chỉ cầ đọc quat đại học lớ ở Hà Nội, đồ th i là hiều luậ vă thạc sĩ, luậ á tiế sĩ và cảchủ tịch một hội đồ khoa học và đào tạo hữ đề tài hiê cứu khoa học đã đ ợccấp khoa, có chức da h khoa học, luô lớ hiệm thu, chú ta có thể hậ a ằtiế mắ đồ hiệp khi họ êu iả việc xây dự iả thuyết đã ây a khô ít 25khó khă cho i hiê cứu, thậm chí “ iả thuyết”, h iá t ị tuyệt đối của ó ó hé lộ hữ ộ hậ uy hiểm của ất lớ , và đ ợc phâ bố t ê hiều loạinhiều hà hiê cứu về ý hĩa, hiệm vụ báo i , báo mạ . Nói cách khác, xã hộicũ h cách thức xây dự iả thuyết. đa có thói que sử dụ lẫ lộ hai từHiểu sai về hữ vấ đề ày ắt sẽ làm sai ày, h thể đó là hữ từ đồ hĩa.to hiê cứu, và hệ quả là hiê cứu Sự lẫ lộ ày cò xảy a cả t o lĩ hkhô có iá t ị. ây cũ có thể là một vực khoa học: khi khảo sát tầ số xuất hiệto hữ uyê hâ khiế ề khoa hai cụm từ “Giả thiết khoa học” và “Giảhọc ớc ta vẫ lẹt đẹt phía sau các ớc thuyết khoa học” ( ày 28/7/2014, cót o khu vực. Vì thế, việc â cao t ì h dù oặc kép), chú tôi có đ ợc kếtđộ và tay hề về ph ơ pháp hiê cứu quả h sau:khoa học đ ơ hiê là bao ồm việc tìm “Giả thiết khoa học”: 68.200hiểu cặ kẽ về iả thuyết t o khoa học và “Giả thuyết khoa học”: 469.000áp dụ thuầ thục kiế thức ấy vào t o Vậy “ iả thuyết” là ì, mà hiều i hiê cứu. Sau đây, chú tôi sẽ lầ l ợt th hầm lẫ với “ iả thiết”? Theo Từphâ tích các khía cạ h cơ bả liê qua điển tiếng Việt (1998):đế iả thuyết khoa học. - Giả thiết d. (hoặc đ ). 1 iều cho 1. Giả thuyết và giả thuyết khoa học t ớc t o một đị h lí hay một bài toá để ớc khi đi vào chi tiết, cầ phải că cứ vào đó mà suy a kết luậ của đị hphâ biệt hai khái iệm có tê ầ iố lí hay của bài toá . 2 iều coi h là có hau, mà ...