Xây dựng mô hình lý thuyết các nhân tố ảnh hưởng đến phát triển kinh tế ban đêm tại Việt Nam

Nghiên cứu "Xây dựng mô hình lý thuyết các nhân tố ảnh hưởng đến phát triển kinh tế ban đêm tại Việt Nam" nhằm hệ thống hóa cơ sở lý thuyết và xây dựng mô hình các nhân tố ảnh hưởng đến phát triển kinh tế ban đêm tại Việt Nam. Nhóm tác giả sử dụng phương pháp nghiên cứu định tính. Qua đó, tổng quan các tài liệu về đề tài nói trên được sử dụng làm cơ sở lý thuyết cho nghiên cứu nhằm xác định và xây dựng mô hình các nhân tố ảnh hưởng đến kinh tế ban đêm tại Việt Nam. Mời các bạn cùng tham khảo!
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Xây dựng mô hình lý thuyết các nhân tố ảnh hưởng đến phát triển kinh tế ban đêm tại Việt Nam XÂY DỰNG MÔ HÌNH LÝ THUYẾT CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN PHÁT TRIỂN KINH TẾ BAN ĐÊM TẠI VIỆT NAMNgô Minh Hải1, Lê Quang Hùng2*, Phan Bảo Giang2, Nguyễn Quang Trung2, Lê Hiếu Nghĩa2, Đinh Trần Thúy Vi2, Nguyễn Hoàng Lân2 1 Trường Đại học Kinh Tế - Tài Chính TP. Hồ Chí Minh 2 Khoa Marketing, Trường Đại học Kinh Tế - Tài Chính TP. Hồ Chí Minh * Tác giả liên hệ: hung@hutech.edu.vn TÓM TẮT Kinh tế ban đêm không phải là bộ phận tách rời của nền kinh tế. Phát triển kinh tế ban đêm nhằm thúc đẩy tiêu dùngtrong nước và phát triển ngành Du lịch nói riêng và tồng thể nền kinh tế đất nước nói chung. Mục tiêu của nghiên cứunày nhằm hệ thống hóa cơ sở lý thuyết và xây dựng mô hình các nhân tố ảnh hưởng đến phát triển kinh tế ban đêm tạiViệt Nam. Nhóm tác giả sử dụng phương pháp nghiên cứu định tính. Qua đó, tổng quan các tài liệu về đề tài nói trênđược sử dụng làm cơ sở lý thuyết cho nghiên cứu nhằm xác định và xây dựng mô hình các nhân tố ảnh hưởng đến kinhtế ban đêm tại Việt Nam. Kết quả nghiên cứu cho thấy mô hình đề xuất bao gồm 05 nhân tố ảnh hưởng trực tiếp và giántiếp đến nhân tố Phát triển kinh tế ban đêm tại Việt Nam như sau: (1) Tổ chức Tour, (2) Tuyến du lịch, (3) Sản phẩm dulịch, (4) Phát triển văn hoá bản địa phương, (5) Sự kiện và hoạt động thông qua biến trung gian toàn phần là Điểm đếnvà biến trung gian bán phần là Quản lý khai thác các nguồn tài nguyên. Từ khóa: mô hình, nhân tố ảnh hưởng, phát triển, kinh tế ban đêm, Việt Nam1. GIỚI THIỆU Phát triển kinh tế ban đêm nhằm thúc đẩy tiêu dùng và phát triển du lịch, tập trung phát triển 04 lĩnh vực: i) Dịch vụvăn hóa, vui chơi, giải trí; ii) Dịch vụ ăn uống; iii) Dịch vụ mua sắm; iv) Du lịch tại các khu vực có tiềm năng về pháttriển kinh tế ban đêm. Ngày càng có nhiều doanh nghiệp và nhà cung cấp dịch vụ mở rộng giờ hoạt động vào buổi tối,kinh tế ban đêm thu hút được nhiều tầng lớp xã hội và ngày càng trở nên toàn diện hơn thông qua việc phục vụ nhiềunhóm đối tượng nhân khẩu học khác nhau. Trên thực tế, tại Việt Nam, các loại hình kinh tế ban đêm phổ biến đã đượctriển khai ở một số thành phố lớn và có dụ lịch phát triển như: Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh, Đà Nẵng, Hội An, Đà Lạt… thểhiện ở mô hình các khu chợ đêm, phố ăn đêm, quán bar, phòng trà, các chuỗi cửa hàng tiện lợi 24/24, các tuyến phố đibộ hoặc tuyến phố đặc trưng giải trí, như: Tạ Hiện (Hà Nội), Bùi Viện (TP. Hồ Chí Minh), Bà Nà Hills (Đà Nẵng)… Từkhi bắt đầu triển khai kế hoạch mở phố đi bộ và chợ đêm vào năm 2016, đến nay, Hà Nội đã tổ chức hơn 300 sự kiện vănhoá với quy mô lớn, thu hút sự tham gia của 8 tỉnh, thành trong cả nước và 17 quốc gia trên thế giới. Tuy có nhiều thuậnlợi cho phát triển kinh tế ban đêm như hệ thống chính trị ổn định, an toàn, chỉ số an ninh con người ngày càng được cảithiện, kinh tế ban đêm tại Việt Nam phát triển còn chậm và đơn điệu, chưa phát triển được thương hiệu nổi bật hấp dẫnkhách du lịch trong và ngoài nước. Du khách, đặc biệt là khách quốc tế cảm thấy thiếu hấp dẫn vì đến Việt Nam khôngcó nhiều lựa chọn để vui chơi, thư giãn về đêm. Hoạt động kinh tế ban đêm mới chỉ được khai thác ở quy mô nhỏ, mangtính riêng lẻ, manh mún tại một số khu vực, chưa tạo được dấu ấn (Phạm, 2023). Điểm mới trong mô hình là: - Xây dựng mô hình các nhân tố ảnh hưởng trực tiếp và gián tiếp đến Phát triển kinh tế ban đêm tại Việt Nam. Nghiêncứu tập trung vào biến phụ thuộc là Phát triển kinh tế ban đêm tại Việt Nam. Tiếp theo, tác giả xây dựng hai biến trunggian là Điểm đến và Quản lý khai thác các nguồn tài nguyên. Các biến này được hình thành với trọng tâm là làm cầu nốigiữa các nhân tố có ảnh hưởng đến nhân tố Phát triển kinh tế ban đêm tại Việt Nam, từ đó tạo nên sự hoàn thiện của môhình nghiên cứu. - Đề xuất một số hàm ý cho các nhà quản lý ngành du lịch và phát triển du lịch ban đêm, cũng như giúp họ hiểu rõcác nhân tố ảnh hưởng đến phát triển du lịch ban đêm tại Việt Nam.2. CƠ SỞ LÝ THUYẾT2.1. Khái niệm về kinh tế ban đêm 564 Kinh tế ban đêm tập trung phát triển các hoạt động dịch vụ diễn ra từ 6 giờ tối hôm trước đến 6 giờ sáng hôm sau,như dịch vụ văn hóa, vui chơi, thể thao, giải trí, dịch vụ ăn uống, mua sắm, du lịch, lễ hội, sự kiện gia đình. Kinh tế banđêm được chia thành “Kinh tế buổi tối” (từ 06 giờ tối hôm trước đến 0 giờ sáng hôm sau) và “Kinh tế đêm muộn” (từ 0giờ sáng đến 06 giờ sáng). Khái niệm về kinh tế ban đêm (night - time economy) lần đầu tiên xuất hiện vào những năm 1970 tại Vương quốcAnh và châu Âu. Khi các thành phố công nghiệp của châu Âu bắt đầu trải qua khủng hoảng sau khi chuyển từ trung tâmsản xuất thành trung tâm tiêu thụ. Cụm từ Kinh tế Ban đêm được sử dụng đồng nghĩa với khái niệm Thành phố 24giờ. Thuật ngữ này đã khởi đầu không tốt, vì nó liên quan mật thiết đến việc gia tăng bạo lực và gây thiệt hại lớn hơncho trung tâm thành phố khi các quán bar mở cửa lâu hơn trước đây và bán rượu với số lượng lớn với giá thấp, như đãđược ghi nhận trong các nghiên cứu của Hobbs và cộng sự (2003). Kinh tế ban đêm, theo nghĩa rộng, gồm tất cả các hoạtđộng xã hội, văn hóa và sản xuất diễn ra trong khung thời gian ban đêm. Tại Úc, kinh tế ban đêm bao gồm các hoạt độngkinh doanh nhằm phục vụ nhu cầu tiêu dùng cho con người vào ban đêm. Theo nghĩa hẹp, kinh tế ban đêm là tập hợp cáchoạt động của nền kinh tế - văn hóa diễn ra vào ban đêm, chủ yếu là các hoạt động trải nghiệm mang tính giải trí (khôngbao gồm ngành công nghiệp mại dâm). Tại Mỹ, kinh tế ban đêm gồm 05 lĩnh vực chính gồm: Nghệ thuật, quán bar, dịchvụ ẩm thực, thể thao v ...