Xây dựng quy trình chẩn đoán bệnh thần kinh ngoại biên di truyền Charcot-Marie-Tooth

Xây dựng quy trình khảo sát gen gây bệnh dựa trên đặc điểm lâm sàng và vận tốc dẫn truyền thần kinh gợi ý bệnh lý CMT thể sợi trục với tốc độ dẫn truyền bình thường.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Xây dựng quy trình chẩn đoán bệnh thần kinh ngoại biên di truyền Charcot-Marie-ToothY Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 20 * Số 1 * 2016 Nghiên cứu Y học XÂY DỰNG QUY TRÌNH CHẨN ĐOÁN BỆNH THẦN KINH NGOẠI BIÊN DI TRUYỀN CHARCOT-MARIE-TOOTH Mai Phương Thảo*TÓM TẮT Mở đầu: Bệnh Charcot-Marie-Tooth (CMT) là bệnh lý thần kinh ngoại biên di truyền thường gặp với tầnsuất mắc bệnh là 1/2500. Bệnh đặc trưng bởi các tổn thương vận động bao gồm yếu liệt và teo cơ, tổn thương cảmgiác gây giảm hoặc mất cảm giác và giảm hoặc mất phản xạ gân xương. Bệnh có thể khởi phát ở bất kỳ độ tuổi nàovới các mức độ biểu hiện lâm sàng khác nhau. Mặc dù không gây tử vong nhưng bệnh gây biến dạng xương khớpvà làm ảnh hưởng nặng nề đến chất lượng cuộc sống của người bệnh. Tại Việt Nam, chẩn đoán bệnh dựa trên đặcđiểm lâm sàng và kết quả điện cơ ký, gợi ý bệnh lý thần kinh ngọai biên di truyền. Việc xây dựng quy trình chẩnđoán bệnh dựa trên triệu chứng lâm sàng, kết quả điện cơ ký, định hướng phân tích các gen theo trình tự có ýnghĩa quan trọng trong việc chẩn đoán xác định bệnh CMT, phân loại subtype, đồng thời giảm thiếu chi phí trongquá trình làm xét nghiệm chẩn đoán bệnh. Mục tiêu: Xây dựng quy trình khảo sát gen gây bệnh dựa trên đặc điểm lâm sàng và vận tốc dẫn truyềnthần kinh gợi ý bệnh lý CMT thể sợi trục với tốc độ dẫn truyền bình thường. Đối tượng – Phương pháp nghiên cứu: Phân tích đặc điểm lâm sàng, kết quả điện cơ ký, khảo sát genMFN2 và GDAP1 bằng kỹ thuật MLPA (Multiplex ligation-dependent Probe Amplification), phương pháp PCRvà giải trình tự gen trên một gia đình bệnh nhân nghi ngờ bệnh lý thần kinh ngoại biên di truyền CMT đến khámtại phòng khám Thần kinh Bệnh viện ĐH Y Dược TPHCM. Kết quả: Phân tích gen ghi nhận một SNPs (single-nucleotide polymorphism) c.-367A>G trên exon 1 củagen MFN2 và đột biến chèn đoạn 5 nucleotides c.[656-661insTTGCA] trên exon 5 của gen GDAP1. Kết luận: Việc thiết lập quy trình khảo sát gen và phân subtype dựa vào đặc điểm lâm sàng và khảo sát dẫntruyền thần kinh giúp giảm thiều chi phí xét nghiệm cho bệnh nhân, phục vụ chẩn đoán xác định bệnh và tư vấncho bệnh nhân. Từ khóa: bệnh lý thần kinh ngoại biên di truyền, Charcot-Marie-Tooth, điện cơ ký, MFN2, GDAP1, giảitrình tự, MLPA.ABSTRACTGENETIC TEST STRATEGY FOR HEREDITARY PERIPHERAL NEUROPATHIES CHARCOT-MARIE- TOOTH Mai Phuong Thao * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Supplement of Vol. 20 - No 1 - 2016: 1 - 7 Background - Objectives: Charcot-Marie-Tooth (CMT) disease is a group of hereditary peripheralneuropathies, affecting approximately 1 in 2500 people. It is clinically characterized by motor disturbances(muscle weakness and atrophy), decreased or loss of sensory, and decreased or loss of deep tendon reflexes. Onset ofsymptoms appears at any age with different level expressions. Although the disease does not cause death, it leadsto skeletal deformities that affecting patient life quality. In Vietnam, the diagnosis is based on clinical findings andelectromyography characteristics. It’s important to identify the genes to confirm diagnosis, strategies for treatmentof secondary complications by a team of various specialists, and genetic counseling. In this study, we established aprocedure for the genetic diagnosis of patients with clinically CMT disease and normal conduction velocities. * Bộ sinh Sinh lý học, ĐH Y Dược TPHCM Tác giả liên lạc: TS. Mai Phương Thảo, ĐT: 0918329999, Email: maithao292@gmail.comThần kinh 1Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 20 * Số 1 * 2016 Methods: Analysis of clinical symptoms, nerve conduction studies and molecular genetic testing of MFN2and GDAP1 in a suspected family of CMT in Neurology clinic, University Medical center in Hochiminh city. Results: Analysis of database, there are a SNP as c.-367A>G on MFN2 and a mutation which has not beenmentioned on database yet c. [656-661 insTTGCA] + [656-661 insTTGCA] on GDAP1. Conclusion: Establishment a genetic test strategy for patients with axonal CMT based on clinical symptomsand nerve conduction studies are useful in identification of CMT subtypes, hereditary counseling and loweringthe cost for diagnosis test. Keywords: hereditary peripheral neuropathies, Charcot-Marie-Tooth, nerve conduction studies, MFN2,GDAP1, gene sequencing, MLPA.ĐẶT VẤN ĐỀ nhất với tỉ lệ xấp xỉ 1/2.500(3). Đột biến lặp đoạn 17p11.2 gây CMT1A chiếm 60 -70% các Bệnh lý thần kinh di truyền thường được gọi trường hợp CMT1, CMT1X chiếm khoảng 20%chung là nhóm bệnh Charcot-Marie-Tooth ca CMT1 và CMT1B chiếm 38m/s kèm tổn thương sợi trụccó người bị bệnh, đặc điểm di truyền trội nhiễm CMT6 Trội > 38m/s kèm tổnsắc thể thường (NST) hoặc liên kết với NST giới thương sợi trụctính hay không. Nếu trong gia đình có nhiều anh CMT Hủy myelin Trội Bình thường trung gian hoặc thoái hóa hoặc lặn hoặc giảmchị em có biểu hiện bệnh và/ hoặc có bố mẹ sợi trụcmang bệnh thì gợi ý kiểu di truyền có thể lặn Do đa số các thể CMT đều có tổn thương vậntrên NST thường. Tuy nhiên, việc nhận diện ra động (VĐ) và cảm giác (C ...