Xây dựng quy trình xác định đa hình gen CYP2C19

Mục tiêu nghiên cứu của bài viết nhằm xây dựng thành công quy trình phát hiện đa hình gen CYP2C19. Đối tượng và phương pháp: 10 mẫu máu tĩnh mạch của bệnh nhân (BN) sau đặt stent động mạch vành qua da tại Khoa Tim mạch, Bệnh viện Quân y 103.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Xây dựng quy trình xác định đa hình gen CYP2C19T¹p chÝ y - d−îc häc qu©n sù sè 8-2017XÂY DỰNG QUY TRÌNH XÁC ĐỊNH ĐA HÌNH GEN CYP2C19Triệu Tiến Sang*; Đào Văn Đôn*; Trần Văn Khoa*Trương Ngọc Nam*; Lê Thị Hải Yến*; Nguyễn Hoàng Hiệp**TÓM TẮTMục tiêu: xây dựng thành công quy trình phát hiện đa hình gen CYP2C19. Đối tượng vàphương pháp: 10 mẫu máu tĩnh mạch của bệnh nhân (BN) sau đặt stent động mạch vành quada tại Khoa Tim mạch, Bệnh viện Quân y 103. Sử dụng phương pháp giải trình tự gen dựa trênnguyên lý của Sanger. Kết quả: đã phát hiện các đa hình của gen CYP2C19. Kết luận: đã xâydựng thành công quy trình xác định đa hình gen CYP2C19.* Từ khóa: Gen CY2C19; Đặt stent động mạch vành; Giải trình tự gen.Construction of Protocol for Screening CYP2C19 Polymophism GeneSummaryObjectives: To construct successfully protocol screening CYP2C19 polymorphism gene.Subjects and methods: 10 patients with venous blood transfusions were placed at Departmentof Cardiology, 103 Hospital using a sequencing method based on Sangers principle. Results:CYP2C19 polymorphism was detected. Conclusion: CYP2C19 gene polymorphism has beensuccessfully established.* Keywords: Gene CYP2C19; Coronary stent; Sequencing.ĐẶT VẤN ĐỀCytochrome - P450 - 2C19 (CYP2C19)là một enzym thuộc siêu họ cytochromP450, tham gia vào quá trình chuyển hóacác chất ngoại lai, bao gồm các thuốckháng tiểu cầu như clopidogrel, thuốcchống động kinh, mephenytoin, omeprazol,diazepam và một số loại thuốc an thần...Khả năng chuyển hóa của CYP2C19 cóthể được phân loại như sau: chuyển hóasiêu nhanh, chuyển hóa bình thường,chuyển hóa trung gian, hoặc chuyển hóakém. Điều này dẫn đến có sự khác nhautrong phản ứng chuyển hóa thuốc và đápứng giữa các cá thể.Clopidogrel là một tiền thuốc chưa cótác dụng, sau quá trình chuyển hóa bởiCYP2C19 ở gan, clopidogrel sẽ đượcchuyển hóa thành chất có tác dụng chốngkết tập tiểu cầu, ngăn ngừa cục máuđông và giảm hình thành huyết khối.Việc xác định được kiểu gen CYP2C19có vai trò rất quan trọng trong tiên lượng đápứng thuốc, đặc biệt những thuốc chịu sựchuyển hóa qua enzym này như clopidogrel.* Học viện Quân y** Bệnh viện Quân y 103Người phản hồi (Corresponding): Triệu Tiến Sang (trieusangk83@yahoo.com.vn)Ngày nhận bài: 02/06/2017; Ngày phản biện đánh giá bài báo: 11/09/2017Ngày bài báo được đăng: 26/09/201745T¹p chÝ y - d−îc häc qu©n sù sè 8-2017Một số hướng dẫn điều trị về can thiệptim mạch đã đề cập đến việc cần làm xétnghiệm gen CYP2C19 trước khi chỉ địnhdùng clopidogrel. Để làm được điều đó,mỗi phòng thí nghiệm cần tối ưu hóa quytrình, ổn định điều kiện thí nghiệm trướckhi áp dụng quy trình một cách thường quy.Với mong muốn đưa ra quy trình xácđịnh kiểu gen CYP2C19, góp phần nângcao hiệu quả điều trị, giảm biến chứng vànâng cao chất lượng cuộc sống ngườibệnh, chúng tôi thực hiện nghiên cứu nàynhằm: Xây dựng quy trình xác định đahình gen CYP2C19.ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁPNGHIÊN CỨU1. Đối tượng nghiên cứu.10 mẫu máu tĩnh mạch của BN sau đặtstent động mạch vành qua da tại KhoaTim mạch, Bệnh viện Quân y 103.Địa điểm nghiên cứu: Phòng thínghiệm Bộ môn Sinh học và Di truyền Yhọc, Học viện Quân y.2. Phương pháp nghiên cứu.Áp dụng phương pháp giải trình tựdựa trên nguyên lý Sanger, tiến hànhtheo 7 bước:- Xử lý mẫu.- Tách chiết ADN tổng số.- Kiểm tra chất lượng ADN tổng số.- Khuếch đại đoạn gen chứa các SNP:CYP2C19*2, CYP2C19*3.- Kiểm tra chất lượng sản phẩm PCR.- Tinh sạch, giải trình tự.- Phân tích, đánh giá kết quả.* Xử lý mẫu:Cách lấy mẫu: lấy 4 ml máu từ tĩnhmạch BN vào ống lấy mẫu EDTA sau đặt46sten động mạch vành qua da, đảm bảokhông nhiễm khuẩn, ký hiệu mẫu và bảoquản ở điều kiện -4OC.* Tách chiết ADN tổng số:Nguyên lý: sử dụng E.Z.N.A bloodADN mini kit để tách ADN tổng số.Nguyên lý của kít này dựa trên sự hấpthụ chọn lọc của axít nucleic vào màngsilica-gel trong điều kiện nhất định với 4giai đoạn chính: phá vỡ tế bào để giảiphóng ADN; ADN liên kết với màng silicagel; loại bỏ tạp chất trên màng silica-gelvới Wash Buffer; thu ADN.* Kiểm tra chất lượng ADN tổng số:Nguyên lý: phương pháp điện di dựatrên nguyên tắc hoạt động nhờ vào sứckéo của điện trường tác động vào phântử tích điện và kích thước lỗ của thể nền.Sử dụng một dung dịch đệm để dẫn điệnvà tạo điện trường đề. Bản gel giúp phântách các phân tử và thuốc nhuộm khácnhau để phát hiện vị trí phân tử trên gelsau khi điện di. Tốc độ di chuyển củaADN trong điện trường phụ thuộc vàokích thước đoạn ADN, điện tích, mức độxoắn và dạng phân tử. Như vậy, so sánhkích thước các mẫu ADN với thang chuẩnsẽ đánh giá được chất lượng ADN.* Khuếch đại đoạn gen chứa SNPquan tâm:Nguyên lý: sử dụng kỹ thuật PCR đểkhuếch đại ADN. Dùng enzym polymeraseđể tổng hợp ADN mới từ 1 ADN khuônban đầu. Thành phần chính của phảnứng gồm: ADN khuôn, mồi, dung dịchđệm, 4 loại deoxyrinucleotid triphosphate(dNTP), ADN polymerase. Với 3 giai đoạnchính: gi ...