Xét Nghiệm Tầm Soát cần thiết sau tuổi 50

Xét nghiệm tầm soát dùng để tìm kiếm các dấu hiệu của một bệnh lý trước khi các triệu chứng xuất hiện. Xét nghiệm chẩn đoán cung cấp những thông tin về một vấn đề đã biết hoặc tìm kiếm một bệnh đang nghi ngờ khả năng hiện diện. Ví dụ: Xét nghiệm máu về một antigen chuyên biệt của tuyến tiền liệt (prostate specific antigen=PSA) được dùng để tầm soát ung thư tuyến tiền liệt ở đàn ông. Nhưng khi PSA tăng, thì cần phải thực hiện sinh thiết (là một xét nghiệm chẩn đoán). Tương tự, chụp...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Xét Nghiệm Tầm Soát cần thiết sau tuổi 50 Xét Nghiệm Tầm Soát cần thiết sau tuổi 50Xét nghiệm tầm soát dùng để tìm kiếm các dấu hiệu của một bệnh lý trướckhi các triệu chứng xuất hiện. Xét nghiệm chẩn đoán cung cấp những thôngtin về một vấn đề đã biết hoặc tìm kiếm một bệnh đang nghi ngờ khả nănghiện diện.Ví dụ: Xét nghiệm máu về một antigen chuyên biệt của tuyến tiền liệt(prostate specific antigen=PSA) được dùng để tầm soát ung thư tuyến tiềnliệt ở đàn ông. Nhưng khi PSA tăng, thì cần phải thực hiện sinh thiết (là mộtxét nghiệm chẩn đoán). Tương tự, chụp nhũ ảnh (mammography) được dùngđể tầm soát ung thư vú ở phụ nữ, nhưng phải cần đến sinh thiết để đánh giácác dấu hiệu nghi vấn.Trong một số tình huống, các xét nghiệm tương tự được dùng cho cả haimục đích: như trường hợp nhũ ảnh vẫn được chỉ định để đánh giá một u nghingờ ở tuyến vú.Một số xét nghiệm như PSA, còn được dùng để theo dõi đáp ứng điều trị.Dưới đây là danh sách các xét nghiệm tầm soát nên được thực hiện ở đànông và phụ nữ sau 50 tuổi:A- CÁC XÉT NGHIỆM TẦM SOÁT CHO PHỤ NỮ1. XN Pap (tầm soát ung thư cổ tử cung): Mỗi 3 năm một lần nếu các kếtquả trước đây âm tính trong 3 năm liên tiếp; mỗi năm 1 lần nếu hút thuốc vàcó nhiều bạn tình H1- Xét nghiệm PAP, phết tế bào cổ tử cung H2- Ung thư cổ tử cung H3- Virus HPV và phết tế bào Pap2. Xét nghiệm papillomavirus ở người (HPV) (ung thư cổ tử cung): Cóthể thực hiện chung với xét nghiệm Pap; tuy nhiên hiện chưa đủ chứng cứ đểđược khuyến cáo như một xét nghiệm tầm soát thường quy. H4- Hình ảnh virus HPV3. Chụp nhũ ảnh (ung thư vú) – thực hiện hàng năm cho phụ nữ từ 50 tuổitrở lên.H5- Ung thư vú H6- Chụp nhũ ảnh H7- Chụp nhũ ảnh4. Xét nghiệm Thyroid-stimulating hormone (TSH) – Bệnh lý tuyến giáp– Dùng để phát hiện sớm cường giáp hoặc suy giáp.5. Xét nghiệm đo độ loãng xương DEXA (Dual-energy x-rayabsorptiometry bone density) – mỗi 2 năm một lần bắt đầu từ tuổi 65. Phụnữ có những yếu tố nguy cơ đã được các bác sĩ xác định, nên bắt đầu thựchiện xét nghiệm này từ tuổi 60. H8- Đo độ loãng xương bằng máy DEXAB- XÉT NGHIỆM TẦM SOÁT CHO ĐÀN ÔNG1. Xét Nghiệm PSA (Prostate specific antigen) và thăm trực tràng(prostate cancer): Đàn ông da đen và những người có tiền sử gia đình ungthư tuyến tiền liệt cần tầm soát mỗi năm khi đến tuổi 40. Các người khác nênbắt đầu tầm soát từ 50 tuổi trở lên.H9- Thăm hậu môn trực tràng bằng ngón tay để phát hiện sớm ung thưtiền liệt tuyến2. Siêu âm bụng (tầm soát túi phình động mạch chủ bụng): Tầm soát mỗinăm một lần cho đàn ông từ 65-75 tuổi đã từng hút thuốc. H10- Siêu âm để tầm soát phình động mạch chủ bụngC- XÉT NGHIỆM TẦM SOÁT CHO TẤT CẢ MỌI NGƯỜI TRÊN 50TUỔI1. Đo Huyết Áp (tầm soát bệnh lý tim mạch): Đo 1 lần mỗi năm; đothường xuyên hơn ở những người trên 60, hoặc có số đo trên 120/80 mmHg.2. Chụp Xquang Tim Phổi thẳng (tầm soát bệnh lý phổi và ung thưphổi) nên thực hiện mỗi năm một lần H11- Ung thư phổiH12- Chụp Xquang phổi để sớm phát hiện ung thư3. Đo Điện Tim (tầm soát rối loạn nhịp tim): Đo điện tim ít nhất mỗi nămmột lần; nên đo thường xuyên hơn ở những bệnh nhân có tiền sử rối loạnnhịp tim, tăng huyết áp, đái tháo đường v.v. H13- Đo điện tim (ECG) H14- Hình ảnh rối loạn nhịp tim trên điện tâm đồ4. Kiểm Tra lượng Cholesterol và triglyceride (cardiovascular disease):Mỗi 5 năm kiểm tra một lần; nên xét nghiệm thường xuyên hơn ở nhữngngười có tiền sử bệnh tim mạch.5. Nội Soi Đại Tràng, hoặc Nội Soi Đại Tràng Ảo bằng máy MSCT 64(tầm soát ung thư đại tràng): Nội soi một lần mỗi 10 năm bắt đầu từ tuổi50; Nội soi thường xuyên hơn ở những người có tiền sử polyp đại trực tràng.H15- Hình ảnh bình thường của đại tràng qua nội soi ảo bằng máyMSCT H16- Nội soi đại tràng để sớm phát hiện ung thư6. Xét Nghiệm Phân tìm Máu Ẩn (tầm soát ung thư đại tràng): Thựchiện mỗi năm một lần. Hiện nay nhiều tổ chức, kể cả Johns Hopkins, đangđặt vấn đề về độ tin cậy và sự cần thiết của xét nghiệm này. H17- Các giai đoạn của ung thư đại tràng7. Xét Nghiệm đường huyết lúc đói (đái tháo đường): Mỗi 2 đến 3 nămxét nghiệm một lần; thực hiện thường xuyên hơn ở những người có nguy cơcao.8. Xét Nghiệm Tầm Soát các bệnh Lây Truyền Qua đường Tình Dục:Thực hiện ít nhất mỗi năm một lần ở những người có nhiều bạn tình.9. Xét Nghiệm Tầm Soát Tăng Nhãn Áp: Mỗi 3 đến 5 năm; nên thực hiệnthường xuyên hơn ở những bệnh nhân đái tháo đường hoặc có tiền sử tăngnhãn áp trong gia đình.H18- Tăng áp suất nội nhãn gây tổn thương thần kinh thị giác H19- Hình ảnh tăng nhãn áp cấp (đồng tử giãn, cương tụ rìa)10. Kiểm Tra và làm sạch răng: Mỗi 6 tháng. H20- Kiểm tra răng miệngBS. ĐỒNG NGÔC KHANH ...